Ki Tetse peraşası 74 tane mitsva içeriği ile Tora’daki mitsvaların bütününün yüzde 12’sini kapsamaktadır. Birçok şekilde ve yönde mitsvaları bu peraşada bulabilmek mümkündür. Peraşamız sonlarına doğru ‘boşanma’ durumu üzerinde durmakta ve bunun ancak ‘get’ adını verdiğimiz bir belge ile olabileceğini ifade etmektedir. Get yazımı ve verilmesi son derece kapsamlı ve karmaşık kuralların işlendiği bir konudur. Gemara’da Masehet Gitin bu konudaki kuralları toplamaktadır. Aynı zamanda bu kurallar Şulhan Aruh’ta oldukça geniş bir yer kaplamaktadırlar.
Gemara Masehet Gitin 90/B’de “İki kişi boşandığında mizbeah bile gözyaşı döker” ifadesini kullanır. Bu boşanmanın istenmeyen bir durum olduğunu ortaya koyarken akıllara da bir soru getirir. Eğer Bet Amikdaş’ta bulunan Mizbeah yani sunak, gözyaşı döküyorsa neden Menora veya Şulhan bu gözyaşını dökmemektedir?
Rabi Yisahar Frand bu konuda şöyle bir açıklama getirir. Mizbeah korbanların sunulduğu yerdir. Korbanlar da bir tür fedakârlık gerektiren uygulamalardır. Mizbeah bir Yahudi’nin hayatındaki fedakârlık kavramını simgeler.
Boşanmaların birçoğu kişilerin birbirleri için fedakârlık yapmamaları ve birbirlerine artık tahammül edemedikleri için oluşmaktadır. Herkesin diline pelesenk olan ‘şiddetli geçimsizlik’ aslında daha derin sorunlar barındırır ki bunlar bencillik, fedakârlık, anlayış eksikliği ve başkaları için birşeyler yapmaya yanaşmamak gibi sorunlardır.
İşte bu nedenle fedakârlık yapmak istemedikleri için ‘get’ prosedürüne maruz kalanlar için gözyaşı dökecek obje de Yahudilikte fedakârlık kavramını simgeleyen mizbeah olmalıdır.
Evlilik kurumunun en önemli ayaklarından biri de sorumluluktur. Sorumluluk alınmayan bir evlilik uzun süreli değildir. Nitekim çok uzun yıllar birlikte yaşadıktan sonra evliliğin ilk aylarında boşanmaların olmasının nedeni paylaşılamayan veya paylaşılmak istenmeyen sorumluluklardır.
Sorumluluk söz konusu olunca özellikle cemaat yaşamında sorumlulukların alınması ve paylaşılması ile ilgili birkaç söz söylemek gerekir. Toplumumuzda genellikle sorumlu olarak işaret edilen kişiler yöneticiler veya mesleki anlamda profesyonel çalışanlardır. Yolunda gitmeyen koşullar altında ilk hedef onlardır. Hâlbuki söz konusu sorumluluk olunca bunun toplum olarak paylaşılması ve birlikte bir şeylerin başarılması gerekmektedir.
Sinagoglarda gelen insan sayısı nedense çok önemli bir kriterdir. Sayı yüksekse her şey yolunda gibidir. Sayı azalmaya başlayınca neden niçin sorulmadan suçlamalar başlar. Suçlamadan basit bir şekilde sinagoga, derse gelen ve nedense bir kez daha gelmeyen kardeşlerimizin veya bir türlü sinagoga ya da derse getiremediğimiz kardeşlerimizin kırdığımız, üzdüğümüz dindaşlarımızın durumuna bakalım. Sorumluluğu dini veya idari idareciler olarak kendimizde aradığımız gibi paylaşmayı da bilelim. Bu onları yeniden kazanmak için bir adım atmamıza neden olacaktır. Elul ayında bu paylaşım Roş Aşana’daki yargının olumlu olmasını etkileyecektir.
