120 sandalyeli İsrail meclisinde 16. meclis döneminde temsil edilen parti sayısı tam tamına 20. Yelpazenin solunda iki parti var. İşçi Partisi’nin 21, Meretz’in 6 milletvekili, toplamda İsrail solunu 27 milletvekili temsil ediyor.
İsrail sağı, toplam yedi parti ve 44 milletvekili ile mecliste en büyük ağırlığa sahip politik görüş. Sağcı milletvekillerinden 27 tanesi Likud Partisi üyesi. Diğer 6 sağcı partinin milletvekili sayısı 3 ile 5 arasında değişiyor.
Kadima’nın oluşmasıyla, İsrail meclisinde ne sağ, ne sol merkezi temsil eden grup da güçlü bir duruma geldi. Kadima’nın 14 üyesi ile İsrail merkezi toplam 25 milletvekiline sahip. Bu yelpazeye dinci partilerin 16, Arap partilerinin de 8 milletvekilini eklediğimizde 120 sandalyeye ulaşıyoruz.
İki hafta sonra yapılacak seçimlerde partiler bazında bu tablonun büyük değişime uğrayacağını biliyoruz. Kampanya dönemini tahmin edilenin altında kayıpla kapatan Kadima, önümüzdeki seçimlerin ardından mecliste 34ᆷ milletvekili ile temsil edilecek gibi gözüküyor. Dolayısıyla büyük bir sürpriz olmazsa İsrail meclisinde merkez partilerin ağırlığı gelecek dönemde, bugün sağcı partilerin sahip olduğu ağırlık ile eşit olacak.
Kadima’nın ayrılmasının ardından 27 sandalyeye kadar gerileyen Likud Partisi asıl çöküşü seçimler ile yaşayacak gibi görülüyor. Son dönemde sağın da sağına kayan görüntüsüyle Likud’un yeni dönemde mecliste 17ᆦ milletvekili ile temsil edileceği tahmin ediliyor. Bu haliyle Likud çekim gücünü ciddi ölçüde kaybediyor. Likud Lideri Netanyahu’nun geçen hafta gösterdiği politik manevralar, bu endişenin parti içinde de yoğun şekilde hissedildiğini gösteriyor.
Bir yanda sağcı seçmene küçük partiler yerine Likud’u desteklemelerini, böylece oyları bölmemeleri gerektiğini tembih ederken, Netanyahu diğer yanda seçim öncesi kararsız seçmende heyecan yaratabilecek bir blok kurmak için çaba harcıyor.
Netanyahu’nun aklında yatan Likud, Lieberman’ın Israel Beiteinu ve Şas partilerini bir şemsiye altında toplamak. Seçim anketlerine göre bu üç partinin bir araya gelmesiyle toplam 35ᆺ milletvekillik bir grup oluşuyor. Bu Kadima’nın kazanacağı tahmin edilen sandalye sayısından biraz daha fazla. Likud Partisi’nin seçim stratejistleri de muhtemelen seçmenin karşısına Kadima’dan daha güçlü olabilecek bir alternatifle çıkmanın, sandık başına gidildiğinde Kadima’yı daha fazla zayıflatacağını tahmin ediyor olmalı.
Bu denkleme girmesi beklenen iki parti daha var. Şas ve Israel Beiteinu partilerine yapıldığı gibi Netanyahu tarafından henüz resmi bir davet yapılmamış olsa da, Ulusal Dinci Parti ve Birleşik Tora Yahudiliği partilerinin de seçimlere iki hafta kala telefuz edilen sağ blokta yer alabileceği belirtiliyor. Yine anket sonuçlarını alt alta konduğunda böylece olası bloğun 49ᇋ arası milletvekilini bir araya getirdiği görülüyor. İsrail’de hükümet kurmak için 61 milletvekiline ihtiyaç olduğu düşünüldüğüne, bu hesapla Kadima’nın önünü tıkayacak olası bir sağ hükümet aslında çok da uzak değilmiş gibi gözüküyor.
Ama olaylara biraz daha içeriden baktığımızda seçimlerin aritmetik hesapların çok ötesinde dengeler taşıdığı görülüyor. Netanyahu’nun hayali 61 sağcı milletvekilini zorla da olsa bir araya getirerek bir sağ hükümet kurmak ve Kadima’nın çözülüşüne mütaakip Likud’un eski güçlü günlerine dönüşünü sağlamak olabilir. Ancak gelişmeler Netanyahu’nun bazı hayallere ulaşmak için biraz geç kaldığını gösteriyor.
Öyle ki, Likud liderinin planını hayata geçirmek için destek beklediği iki parti de, Netanyahu’ya sırtını çevirdi. Netanyahu, Şas ve İsrael Beiteinu partilerinden iki şey istemişti. Şeçimlerin ardından Likud ile sağcı bir hükümet kurarak Kadima ile koalisyon pazarlığına girmemeleri ve bu parti liderlerinin İsrail Cumhurbaşkanı Moşe Katsav’a hükümeti kurma görevini Netanyahu’ya vermesi yönünde baskı yapmaları. Bilindiği gibi seçimlerin ardından İsrail cumhurbaşkanı parti liderleri ile teke tek görüşmeler yaparak, hükümeti kurma gücüne sahip liderin kim olduğuna karar verecek.
Gerek Israel Beiteinu lideri Lieberman, gerekse Şas lideri Eli Yishai Netanyahu’nun bu iki teklifine de olumsuz yanıt verdi. Seçim sonuçları belli olana kadar kendilerini bağlayacak bir sözün altına imza atmak istemediler. Anket sonuçları bu iki partinin çıkaracağı milletvekili sayısını Likud’a o kadar yakın gösteriyor ki, partilerin liderleri Likud etrafında toplanarak, seçimin partileri için yarattığı fırsatı kaçırmaktan endişe ediyor.
Özetle Likud güçlü günlerinin hatırası ile yeniden güçleneceği günlerin hayalini kuruyor olsa da, İsrail siyasi tarihine damgasını vurmuş bu parti için artık çok geç olmuş olabilir.
