İsrail`de yeni tehlike: tüneller

Erol Güney Köşe Yazısı
9 Ocak 2008 Çarşamba

İsrailli  asker Gilad Şalit’in Gazze sınırındaki Kerem Şalom’dan Hamas militanları tarafından kaçırılmasının üçüncü gününde bir an önce serbest bırakılması ümitleri boşa çıkarken, İsrail’in Gazze’de operasyon yapma olasılıkları da artıyor. Gazze halkı,  söz konusu olayların sonucunda İsraillilerin  Gazze şeridinde aldığı önlemlerin etkilerini hissediyor.  Şalit’in serbest bırakılması yolunda sürdürülen diplomatik çabalar başarıya ulaşmadığı taktirde İsrail’in bölgedeki  suyu, elektriği  ve  tüm enerji kaynaklarını kesmesi bekleniyor.
Başta Mısır ve Şalit’in Fransız vatandaşı olması nedeniyle Fransa olmak üzere, bir çok ülkenin arabuluculuk çabalarına rağmen, Şam’da bulunan Hamas  Lideri Halit Meşal Hamas’ın askeri kanadı olan İz-Al-Din-Al-Kassam’a  Şalit’in serbest bırakılması doğrultusunda hiç bir talimat vermedi. Fakat Mısırlı arabulucuların söylediğine göre Gazze’deki durumun tamamen geriye dönüşü olmayan bir hale gelmesini istemediği için, Meşal çok da olumsuz düşünmüyor. Bu nedenle Meşal’ı  etkileme ve ikna etmek için çabalar sürdürülüyor. Ama önümüzdeki 24 saat çok kritik görünüyor.

Kritik 24 saat
Konuda görüş sahibi olanlar 24 saat içinde  bir sonuç alınmaz ve operasyon gerçekleştirilmez ise Gilad olayı "Gurel" modelinden "Tenenboim" modeline dönecek. Bilindiği gibi Gurel 2003 yılında Ramallah’ta El-Fetih tarafından kaçırılan bir taksi şoförüydü ve 4 gün içinde serbest bırakılmıştı. Oysa Tenenboim 3 sene süren esaretten sonra yüzlerce Filistinli tutuklu karşılığında Hizbullah tarafından serbest bırakılmıştı.
Geçtiğimiz pazartesi ilk kez olarak Hamas bir bildiri yayınlayarak  Şalit’in sağlık durumu hakkında vereceği bilginin karşılığında  kadın ve  13ᆧ yaş arası suçluların serbest bırakılmasını istedi. Bu talepleri Hizbullah’ın uyguladığı taktiklerden kopya edildi. Ama Olmert her türlü değiş tokuş talebini reddetti. Gilad’ın yaralarının ölümcül olmadığı ve iyi bakıldığı biliniyor ama İsrail Gazze’ye büyük bir askeri operasyon düzenlerse durum her an değişebilir.
Söz konusu operasyonun tek amacı Gilad’ı kurtarmak değil, aynı zamanda sürekli Sderot’a atılan Kassam füzelerini uzunca bir süre için engellemek. Daha geçtiğimiz pazartesi Sderot’a yapılan saldırı 4 kişi yaralanmasına, aralarında Savunma Bakanı Amir Peretz’in evininde bulunduğu bölgenin elektriklerinin kesilmesine neden oldu.
Diğer bir ilginç konu ise  FÖY Başkanı Mahmud Abbas’ın, Başbakan Haniye’yi Gilad Şalit’e  bir şey olması  durumunda birkaç bakanın hayati tehlike yaşanabileceği şeklinde uyarması. Bunun üzerine Hamas, başbakan ve bakanların  güvenlik önlemlerini güçlendirdi.
İsrail’deki ABD’nin Büyükelçisi Richard Jones’e göre asıl sorun Haniye değil, Şam’da bulunan Halit Meşal. Jones, Meşal’a baskı uygulayabilecek olan Suriye’nin üzerinde durulması  gerektiğini de dile getirdi.
İsrail kamuoyu, zor günler yaşayan  Şalit’in ailesinin durumunu  takip ediyor, kısa süre içinde Gilad’in sağ salim  ailesiyle kavuşacağını umut ediyor; ayrıca, Kerem Şalom’da İsrail güçlerinin bu kadar büyük bir başarısıza nasıl  uğradığını anlamak istiyor.

Ordu uyarılmıştı
Kamuoyunu en şaşırtan gelişme ise  ordunun Şabak’ın sınırda sakıncalı gelişmeler yaşandığı yolunda uyarılarının gereğince dikkate almadığıydı. Oysa, gerçek çabuk anlaşıldı Şabak uyarısında,  uyanık olunması Filistinlilerin bir tünel kazdığını ve bir askeri kaçırmayı planladıklarını bildirmiş önlem alınmasını önermişti.
Bazı haberlere göre askeri güçler tüm çabalara rağmen  tünelin takip ettiği yolu bulamadılar ama  Kerem Şalom’da da sıkı önlemler almadılar.  Kimse kazılan bu tünelin İsrail’in kontrolünde olan topraklardan geçtiğini düşünemedi. Teröristler, böyle bir saldırıya hazır olmayan İsrail askerlerine arkadan saldırdılar.  İsrail Genel Kurmay Başkanı, olayın araştırılmasını  daha yüksek düzeyli bir komisyona devretti.  10 Temmuz’a kadar verilecek raporlardan gerekli dersler çıkarılacak.
Yazımı kaleme aldığım sırada  Hamas ile ilişkisi bulunan bir örgüt Gilad Şalit’in ellerinde  ve İsraillilerin ona ulaşamayacağı  bir yerde olduğunu ilan etti.
Bu açıklama sonrası bir İsrail sözcüsü ise: " Gilad, herhalde Gazze’nin güneyinde bulunan bir mülteci kampında bulunuyor. Sina Yarımadası’ndan çıkarılmamasını sağlamaya çalışacağız" dedi.