Yakup ALMELEK
Sevgili Okurlar,
Bundan bir ay önceki 7 Mart tarihli ‘’Yaşamaya Çalışan Dil: Ladino’’başlıklı yazım tahminimden fazla ses getirdi. Konuya değindiğim için kutlayanlar oldu ancak eleştiren de var. Hem de insaf ölçülerini çok aşarak.
Ne yapılır! Gülü seven dikenine de katlanır.
Bir okurumuzun eleştiri yazısını kısaltarak ve ancak amacındaki esas umdeleri nazara alarak sunuyorum.
Sayın Yakup Almelek
7/3 tarihli Şalom Gazetesindeki "Yaşamaya Çalışan
dil: Ladino" isimli yazınızı okudum. Belden aşağıya
değildir dediğiniz deyimlerinizi burada tekrarlıyorum
Pata mojada
Zona
Putana
Solo syerve para pişar
Rufyana
Siz bu deyimlere belden aşağı değildir diyorsanız, Bu deyimler belden aşağıda Olduğu gibi 2 bacak arasının tam üst bitiminin dibinde bulunan cinsel organların olduğu yerdir.
Sizin deyimlerinizi tam tercüme edip size bildirmeme gerek yok, artı buna ilave edilebilir birkaç kelime daha Var ki bunları söylemekten ben çekinirim. Konumuz şayet Ladino ise bu deyimlerinizin arasında bir tane var "Zona"Bu kelimenin ladino ile ne ilgisi var? Resmen İbranice Bir kelimedir. Dahası, rufyanaya pezevenk dediniz. Tamam da,rufyana= kadın pazarlayan kadına, rufyano= kadın Pazarlayan erkeğe, Rufian= sadece pezevenk kelimesini İhtiva eder.
Sevgili okurlar,
Bu yazının bazı noktalarda aydınlatılmağa ihtiyacı var, kanısındayım.
Önce deyim ile kelime arasındaki farkı iyice anlamak gerekiyor.
Bunun bilincinde olmadan bu satırlarla bir yere varamayız.
Deyim bir söz öbeğidir, bir kümedir. Tek kelime veya sözcük deyim değildir.
Kelime ise Arapçadır. Türkçede sözcük anlamına gelir.
“Pata mojada” kadının cinsel organına verilen addır. “Becereksiz” anlamına gelmiyor. İki okur telefonla bilgi verdiler. Onlara teşekkür ederek düzeltiyorum ve özür diliyorum.
Kadının cinsel organı deyim değildir. Bir kelimedir veya sözcüktür. Vücutta belirli görevleri olan diğer organlar gibidir. Okurumuzun sandığı üzere, belden aşağı bir deyim hiç değildir.
Yazmaktan niye utanacağız? Tek başına kullanılınca küfür de değildir.
Hepimiz o organın içinden geçerek dış yaşama gözlerimizi açmadık mı?
“Zona İbranice bir kelimedir”, açıklamış okurumuz. Bilmiyordum. Öğrendim. “Sağ olsun”. Olabilir ki İbraniceden Ladino’ya girmiştir. Türkçemizde de yabancı pek çok sözcük yok mu?
Ladino bir dildir, tarihtir, kültürdür. Bunu unutturmamak ve yaşatmak için sarf edilen her gayreti takdirle karşılamak gerekmez mi?
Şalom Gazetesi yazımı yayınlamakla bence okura bir hizmette bulundu. Duyduklarım bunun kanıtlarıdır. Gazeteyi kınamaya kimsenin hakkı yok. Yaptığım hatalardan da ben sorumluyum. Eşim ve arkadaşlarım değil.
Keşke anne ve babamdan “bu dili” daha iyi öğrenseydim.
