Kuruluşunun 59. yılını kutlayan İsrail, geçmiş yılı unutmak istiyor ve geleceğe umutla bakıyor. Zira geçen yıl, kötü bir yıl oldu.
Öncelikle halk, güvendiği bir liderini kaybetti. Doğru veya yanlış Şaron bilincini kaybetmeyip, halen ülkesinin başında olsaydı 2.Lübnan Savaşının patlak vermeyeceği ya da farklı sonuçlanacağı kanısı var. Böylece bu anma gününde 233 aile daha matem tutmayacak, düşman ülkeler İsraili dünya haritasından kaldırmanın mümkün olduğunu düşünmeyeceklerdi. Son savaş Ortadoğuda dengelerin sağlanması açısından büyük önem taşıyan Tsahalin, yenilmezlik unvanını ortadan kaldırdı. Şaronun yerine başbakan seçilen Ehud Olmert, zeki bir siyasetçi olsa da, halk tarafından pek destek görmüyor. Kamuoyu yoklamaları, onu destekleyenlerin sadece küçük bir azınlık olduğunu ortaya koyuyor. Öyle ki bunun bilincinde olan Olmert bir konuşmasında: Ne yapalım. Ben popüler bir başbakan değilim demişti.
Olmertin popüler olmamasının nedenlerini şöyle sıralayabiliriz: 2. Lübnan Savaşı sırasında yapılan hatalar; Olmert hükümetinde ortaya çıkan yolsuzluklar ve Devlet Denetimcisi Lichtenstrauss tarafından özellikle Olmerte yönelik ithamlar. Şimdiye dek bunların hiç biri kanıtlanamamış olsa da, yalanlanmadı.
Son günlerde Olmertin ve en yakın çalışma arkadaşı olan Maliye Bakanı hakkında yapılan soruşturmanın ardından, bakanın üç aylık izin istemesiyle başbakana yöneltilen tepkiler arttı.
Yargıtay ilk kez yenildi
Bilindiği gibi bu ayın sonunda Winograd Komisyonu ilk raporunu yayınlayacak. Rapor kuşkusuz başbakan, savunma bakanı ve Genelkurmay başkanını eleştirecek. Genelkurmay başkanı raporun yayınlanmasını beklemeden istifa ederken, Savunma Bakanı ve İşçi Partisi Başkanı Amir Peretz, mayıs ayı sonunda yani parti başkanı seçiminin ardından görevini terk edeceğini ve kendisine daha uygun bir bakanlık seçeceğini ima etti. Olmert ise, tüm suçlamalara cevap hazırlığında. Komisyon ile başbakan arasında sert tartışmalar bekleniyor.
Winograd Komisyonu ile Yargıtay arasındaki tartışmadan ilk kez Yargıtay yenik çıktı. Önce komisyon raporu yayınlanacak ardından başbakan, savunma bakanı ve diğer ileri gelenlere ilişkin soruşturma protokolleri kamuoyuna sunulacak. Oysa Yargıtay tam tersini istiyordu.
Ateşkes ihlal edildi
Bu salı sabahı Hamas, İsrail üzerine dokuz Kassam roketi atarak ve ateş açarak beş aydır süren ateşkesi ihlal etti. Hamas saldırıya, İsrail komandolarının beşi silahlı dokuz Filistinliyi öldürmesini neden gösterdi. Roket saldırısı sonrasında, İsrail yanıt vermekte gecikmedi. Bunun geçici bir olay olması umut edilse de, İsrail gerekli güvenlik önlemlerini aldı.
59. bağımsızlık yılının özelliği
İsrailin 59. bağımsızlık yılının bazı özellikleri var.
1967 Altı Gün Savaşının 40. yıldönümü dolayısıyla, Kudüsün birleşmesinin de yıldönümü yaklaşıyor. Bu tarihi olaylarda rol oynayan ve halen hayatta olan kişiler, 24 Nisan Salı günü Kudüste Devlet Başkanlığı konutunda bir araya gelerek anılarını tazeleyecekler.
Son Lübnan Savaşının İsrail halkı üzerinde yarattığı olumsuz etkiyi hafifletmek için medya bu günlerde ülkede son yıllarda görülen ekonomik gelişmeyi gündeme getiriyor. Ünlü bir ekonomi yazarı : İsrailin 58. yılı tüm olumsuz gelişmelere karşın, ekonomi açısından başarılı bir yıl oldu. Ülke ekonomisi % 5.1lik bir ilerle gösterdi, nüfus 7.2 milyona ulaştı, halkın %70i ülke ekonomisinden memnun açıklamasını yaptı.
Bundan 10 yıl önce: Gelecek on yıl içinde, altı başbakan, yedi maliye bakanı değiştirecek, ancak İsrail ekonomisinde dış yatırımlar 50 milyar Dolara ulaşacak deselerdi, inanmazdık. Ama aynen böyle oldu.
Ayrıca: On yıl içinde , ülke içindeki araçların sayısında %45lik bir artış görülecek, ancak kazaların oranı %25 azalacak denilseydi, inanmazdık. Bu da gerçekleşti.
Geçmişte dünyaya toplam 17 milyar Dolar borcu olan İsrailin, on yıl zarfında borcunu sileceği ve 37 milyar Dolar bütçe fazlası olacağına kimse inanmazdı. Akaryakıt fiyatları 10 Dolardan 65 Dolara yükselmesine rağmen, öyle oldu.
On yıl önce High Tech İsrailde henüz başlangıç noktasındaydı, şimdi ise ülkeye büyük kazançlar sağlıyor.
İsrailde kişi başına milli gelirin 22.bin Dolara çıkacağını, ihracatının, ithalat hacmini geçip 70 milyar Dolara ulaşacağını 10 yıl önce kimse hayal edemezdi.
İnanılması güç diğer bir gerçek ise ülkede enflasyonun sıfırlanması ve Şekelin değer kazanması.
Tüm bu saydığım olumlu gelişmelere karşın, İsrailde paradokslar da var. İşsizlik oranı düşse de, ülkede %7, 5 oranında işsiz var. Çocukların 1/3i, ailelerin ?i yoksulluk sınırı altında yaşıyor. Olmert hükümeti yoksulluğa karşı bir program hazırladı. Programın nasıl uygulanacağı ve sonuçlarının ne olacağı belli değil.
Siyasal ve güvenlikle ilgili sorunlar dışında eğitim de ülkede büyük bir sorun oluşturuyor. Yapılan araştırmalar, öğrencilerin fen alanındaki üstünlüğünü giderek kaybettiği sonucunu ortaya koyuyor. Oysa, bir zamanlar bu nitelik bu övünç kaynağıydı. İsrail ekonomik gücünü korumak için eğitim sistemine daha fazla önem vermeli.
Mangal
İsrailde bağımsızlık gününün en popüler kelimesi Türkçe bir kelime olan mangal dır. Çünkü, bu bayramda halkın ailece parklara gidip, mangal yakma ve bol bol ızgara et yeme alışkanlığı var.
Rus asıllı Arkadi Gaydamak, bu geleneği sürdürerek Tel Avivin en büyük parkında herkesi konuk etti. Çocuklara bedava ve diğerlerine simgesel bir ücret karşılığında et dağıttı. Giderek İsrailin en dikkat çeken zenginleri arasına giren Gaydamakin bu ününü siyasette kullanmayı hedeflediği düşünülüyor.