Bir rüşvetin hikayesi

Erol Güney Köşe Yazısı
28 Mayıs 2008 Çarşamba

Geçtiğimiz salı sabahı İsrail basını Lübnan ile olası tutuklu değişimine geniş yer verdi. Ancak haber, iki sene önce Negev’de Hizbullah tarafından yakalanarak esir edilen iki ihtiyat askerinin yaşamından endişe duyan  İsraillileri pek de sevindirmedi.  İsrail iki  askerinin belki de cesetleri karşılığında, aralarında  biri çocuk olmak üzere birçok İsrailliyi katleden ve ömür boyu mahkumiyete çarptırılan Semik Kuntar da olmak üzere altı Lübnanlı tutukluyu iade edecek. Kaçırılan iki ihtiyat askerinin aileleri ancak böylelikle  çocuklarının akıbetini  öğrenebilecekler. Gerçi İsrail topraklarına yapılan saldırı sonucu yaralanmış oldukları biliniyor ve kurtulmuş olmaları çok zor bir ihtimal.

Hükümeti tehdit eden kriz

Basında önemli yer tutan başka bir haber ise şimdilerde oldukça zayıflamış görünen hükümeti tehdit eden bir  kriz. Kriz, çocuklara ayrılan sosyal güvence miktarının artmasını isteyen  Şas Partisi tarafından başlatıldı. Şas, böyle bir ödeneği  geniş ailelere sahip dindar taraftarları için talep ediyor. Ancak Olmert ve Maliye Bakanı Roni Bar-On’un ekonomi politikaları böyle bir talebin tamamen karşısında. Aksine ebeveynleri iş bulmaya teşvik etmek amacıyla çocuklar için ayrılan ödeneklerin azaltılması gerektiği düşüncesindeler. Aslında  anlaşma zemini bulunabilir ama Şas’ın bu bahane ile hükümeti terk edip bir    kriz yaratarak   ve erken seçime gitme niyetinin olduğundan şüpheleniliyor. Şas  bir sonraki kampanyada özellikle sosyal konuları öne çıkararak İşçi Partisi’nden de farklı olmayı amaçlıyor. Aç çocukları savunmak çok etkileyici bir etken  ve Şas bunu kullanmak istiyor.

Maliye  Bakanı Bar-On, Şas Partisi Başkanı Ovadia’yı ziyaret etti ve  Olmert hükümetinin yoksullukla mücadelesinin, çocuklara sağlanması istenen ödeneklerden daha etkin olduğu konusunda  onu ikna etmeye çalıştı. Ancak  pek  başarılı olamadı.

Bir yandan Olmert’in içinde bulunduğu zor durum, öte yandan Şas Partisi’nin çocuklarla ilgili ısrarcı talepleri ile hükümet oldukça karışık bir dönemden geçiyor.

Talansky’nin sorgulanması

İsrail basınının gündemine oturan diğer bir konu ise Talansky’nin,  Ehud Olmert ile aralarındaki mali ilişkiler hakkında vereceği yedi saatlik yeminli ifade oldu. Olmert’in avukatları bu safhada Talansky’i, karşı sorgulamaya tabii tutmayacaklar. Sorgulama haklarını, İsrail’e geri döneceği Temmuz ayına saklıyorlar.

Talansky’nin söyleyeceklerinin çoğu zaten basına sızdı. Özellikle üstünde durulacak nokta Olmert’in aldığı paranın karşılığında  neler vaat ettiği olacak. Şimdiye kadar bu konuda herhangi bir bilgi edinilemedi. Belki de Talansky verdiği para karşılığında,  çok önemli bir talepte bulunmadı.

Salı, Kudüs Bölge  Mahkemesi’nde  işadamı Talansky’nin yeminli ifadesinin alınmasına güne başlandı. Talansky savcıya ifade verirken, savunma makamı hakkını daha ileri tarihler için sakladı.70 yaşındaki Talansky güçlü hafızası ve inanılırlığı ile dikkati çekti. Ancak ifadesinin sonlarına doğru  yaşından da beklendiği gibi çok yoruldu  ve kafası karıştı.

Gelinen noktada genel kanı Talansky ile Olmert arasındaki ilişkinin çok etik olmadığı, ama soruşturmaya katılan avukatlarca da herhangi bir suç unsuruna rastlanmadı.

Kudüs’te  iki oğlu  ve İsrail’de 120 kadar akrabası olan Talansky’nin ülke ile derin bir bağı var. Bu nedenle Olmert’e Kudüs Belediye Başkanlığı seçimleri süresince  çekler vererek bağışta bulundu. Ancak Olmert  bağışları çek yerine döviz olarak tercih ettiğini ifade etti. Bundan sonra Talansky, bazen Olmert’e bazen de  sekreteri  Zaken’e  nakit para verdi. Zamanla  aralarındaki dostluk pekişti, Olmert seçim kampanyalarında, seyahatlerinde ihtiyacı olduğu zaman sekreteri Zaken, Talansky’den  bağışta bulunmasını istedi. Ayrıca her ABD ziyaretinde Olmert bu sayede en iyi otellerde kaldı. Zaman içinde verdiği her zarfta Talansky hemen hemen 8-9  bin dolar bağışta bulundu. Olmert, Likud için yürüttüğü kampanyada 70 bin dolar alırken, iki kez de İtalya seyahati için 25’er bin dolar aldı.

Talansky, başbakanın  sigar, güzel saat ve tabii lüks otel zevkini biliyordu. Bu zevklerini karşıladı. Karşılığında asla bir talepte bulunmadı. Sadece Olmert’in Kudüs ve İsrail için doğru adam olduğuna inandı. Aynı zamanda Olmert, onun iyi dostuydu.

Talansky’nin ifadesinin alınması henüz sona ermedi ancak pek de  sürpriz bir gelişme beklenmiyor.Tabii  daha Olmert’in avukatlarınca karşı sorgulaması var. Ancak  herhangi bir ceza ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağı konusunda  yorum yapmak için çok erken.Gerçek olan bir konu varsa o da yürütülen soruşturmanın Olmert’in politik yaşamı, Knesset’e tekrar seçilebilmesi  açısından önemli bir engel teşkil edeceği. Zira Olmert suçlandığı taktirde istifa edeceğini kamu oyuna açıkladı.