Bu satırları yazdığım sırada İsrail’deki siyasi durum şimdiye kadar hiç hatırlamadığım kadar karmaşık.
Bu Çarşamba günü kendisine iktidar yolunu açacağını düşünerek erken seçimleri isteyen Likud, Knesset’in feshini ve yeni seçimlerin kasım ayında yapılmasını içeren bir yasa tasarısı sunacak. Şimdiki koalisyonun ana partilerinden İşçi Partisi’nin lideri ve Savunma Bakanı Ehud Barak, her ne kadar bu kararın sonucu sağcı partilerin iktidara gelmesi, partisinin ve hükümet ortağı Kadima’nın yenilgisi anlamına gelse de, tasarının lehinde oy kullanma kararı aldı.
Barak partisine ve Kadima’ya zarar verecek böylesi bir hareketi neden başlattı? Çünkü Barak, Olmert’in istifa etmesini ancak bu yolla sağlayabileceğini düşündü. Olmert 17 Temmuz’da avukatlarının Talansky’yi sorgulamalarının ardından, hakkındaki suçlamaların düşeceği inanıyor. Bilindiği gibi Talansky, Olmert’e 150,000 dolar, ayrıca başbakanın Kudüs Belediye Başkanı ve Ticaret ve Sanayi Bakanlığı yaptığı dönemde başka Amerikalı iş adamlarından da maddi kaynak sağladığını açıkladı.
Olmert’e hayranlık duyan böylesi bir kişinin açıklamaları İsrail halkına göre doğru görünüyor. Kamu oyu yoklamalarına göre; Olmert mükemmel bir başbakan olma niteliklerine sahip. Ancak maruz kaldığı suçlamalar onu mahvedebilir . Bu hem kendisi hem de İsrail Devleti için bir trajedi olabilir.
Gerçek olan tek şey Olmert’in seçim yoklamalarının sonucunda epey oy kaybettiği. Barak’ın düşüncesi ise sağ kesimle birlikte yeni seçimlere onay vermek ve Olmert’i devre dışı bırakmak. Kararı doğru mu? Bu konuda bir yorum yapmak için henüz erken.
Bu Çarşamba günü İşçi Partisi ve belki de Şas Partisi maddi sorunlar nedeniyle hükümetten ayrılabilir. Olmert, muhtemelen çok kısa bir süre için bir azınlık hükümeti ile yola devam edebilir. Başka olasılıklar da gündeme gelebilir. Çarşamba günü, Knesset’te asla unutulmayacak bir gün olarak tarihe geçecek.
Olmert istifa etseydi ve yerine Tzipi Livni ya da Kadima’nın herhangi bir üyesi geçseydi, sorun kolaylıkla çözülmüş olurdu. Benzer bir koalisyon devam eder ve gerekli diplomatik adımlar atılırdı.Ama daha önce de belirttiğimiz gibi Olmert, avukatlarının Talansky’nin söylediklerini çürüteceklerini ümit ediyor. Avukatları istediğini verebilecekler mi? Kimse bilmiyor. İsrail polisi, Talansky’nin Olmert ile olan mali ilişkilerini soruşturmak üzere ABD’ye hareket ettiler. Bazı önemli yorumculara göre durumu kurtarmak için artık çok geç. Haaretz gazetesinde şöyle yazıyor: “Olmert her ne adım atarsa atsın artık bu politik olarak bitmiş bir adamın son çırpınışlarından öte değil”.Örneğin bu Çarşamba Knesset’teki hükümetin feshi oylaması belki de başbakan için olumlu olabilir. Ama önemli bakanların birbiri ile konuşmadığı bir hükümet, nasıl görev yapacak? Knesset’te çoğu zaman kendini azınlıkta bulan böyle bir koalisyonun devam etme olasılığı var mı?
Halk, Barak’ı hükümetin feshi lehinde oy verme kararını eleştirken öte yandan da Olmert’e destek olmaması yolunda ikaz ediyor.
Haaretz baş sayfasında Yossi Verter “ Kahramanca ve onurla ölmek” başlığıyla şöyle yazıyor:“Olmert, mucizevi günlerinin sonuna gelmiş olduğunun bilincinde. Politik yaşamını kendi partisinden ihraç edilerek değil, kendi saptayacağı politik bir adımla noktalamak istiyor.”