Televizyondaki bazı spor yorumcuları ve spor yazarları, gerçekten de havadan para kazanıyor. Bunu hep söylerlerdi de, inanmazdım. Klişe laflar derdim. Fenerbahçe-Galatasaray maçı öncesi üşenmeden yedi gazetedeki tüm spor yazarlarının yorumlarını okudum. Matematiksel olarak hesapladım.
Televizyondaki bazı spor yorumcuları ve spor yazarları, gerçekten de havadan para kazanıyor. Bunu hep söylerlerdi de, inanmazdım. Klişe laflar derdim. Fenerbahçe-Galatasaray maçı öncesi üşenmeden yedi gazetedeki tüm spor yazarlarının yorumlarını okudum. Matematiksel olarak hesapladım. Yüzde 88’i maç önceki saptamalarının hiçbirini tutturamadı, dahası yakınından geçemedi. Diğer yüzde 12 nasıl tutturdu peki? Çünkü işlerini iyi yapıyorlar da ondan. İnsanın işini sevmesi lazım. Bu bağlamda Pazar günkü derbi hakkında, herkes bir şeyler yazıp çizdiği için bugün pek de yazılıp çizilmemiş ve fazla bilgimiz olmayan iki konuya zaten ayda bir gelen köşe yazısı sıramda değinmenin daha yararlı olduğuna kanaat getirdim.
Dünya üzerinde kurulan ilk Yahudi spor kulübünü ve Maccabiyat Oyunları’nın doğuşundaki mucizeyi inceleyelim bu hafta. İlginç bir hikaye, okumanızı tavsiye ederim…
Kuştepe’nin Tarihe İmzası
Kuştepe… Tinerci ve alkoliklerin bir zamanlar cirit attığı Mecidiyeköy’ün gölgesinde kalmış bu güzide İstanbul semti, üniversite kampüsü sağ olsun bugün 20. Yüzyıl öncesinde olduğu gibi İstanbul’un renklerini tekrar yansıtmaya başladı.
Nitekim Kuştepe tam 113 yıl önce 1895 yılında dünya üzerindeki gelmiş geçmiş ilk tamamen Yahudi Spor (Jimnastik) Kulübü’ne evsahipliği yapmıştı. Yani dünyanın ilk Yahudi spor kulübü İstanbul’da kuruldu.
The Israelitische Turnverein Konstantinopel (Israelite Gymnastic Association Constantinople, İstanbul’da yaşayan Alman ve Avusturya Yahudileri tarafından kuruldu. Kurulma sebebi o dönemde İstanbul’da bulunan Alman Jimnastik Kulüplerinin “sadece Aryan” sporcuları bünyelerine kabul etmeleriydi.
Kuştepe’nin bu yeni güzide sakinleri kendilerini dünyaya anlatabilmek için kendilerini reddeden Alman kulüplerinin sloganını seçmişlerdi. Enerjik, İmanlı, Neşeli ve Özgür…
Küçük Yosef’in Büyük Rüyası
Yosef Yekutieli 15 yaşındaydı… Stockholm’de1912 yılında düzenlenen Olimpiyatlar’dan o kadar etkilenmişti ki gerçekleşmesi oldukça zor, fantezi diye nitelendirilebilecek bir amaç edinmeye karar vermişti; Filistin topraklarında sadece dünyanın dört bir yanından gelen Yahudilerin katılabildiği Olimpiyatlar düzenlemek… 10 yıl boyunca bu fantezisini gerçekleştirebilmek için formüller ve planlar geliştirmeye çalıştı. Bu güç bir hayaldi ancak ona göre tarihte böyle güç fikirleri gerçekleştirebilen insanlar çıkmıştı, Tevrat’taki Yosef gibi…
1928 yılında Yakutieli, olgunlaştırdığı fikrini Yahudi Milli Fonu (Jewish National Fund) Yönetim Kurulu Başkanı Menahem Usişkin’e sundu. Dünya Maccabi Kongresi , Yosef Yakutieli’nin Olimpiyatları’nın “Maccabiah diye adlandırılmasına karar verdi. Olimpik oyunlar model alınarak organizasyonun her dört senede bir yapılmasına karar verildi. Kongre’nin, Maccabiah’nın tüzüğüne de yazdığı resmi amacı, oyunlara katılacak ülkelerin atletlerine uluslar arası Olimpiyatlar a hazırlamak için bir test fırsatı sunabilmelerini sağlamaktı.
Maccabiah’ya katılımı sağlamanın yolu reklamdı. Bu detayı bilen Maccabiah organizatörleri çok güzel bir metod bulmuşlardı. Yahudi motosikletliler, 2 delegasyon halinde hem Avrupa Yahudi cemaatlerini Maccabiah hakkında bilgilendirecekler hem de Tel Aviv’de kurulacak bir stadyum için bağış toplayacaklardı (bugünkü Ha Maccabiah Stadı). Motosikletliler Tel Aviv’den yola çıkacak ve tüm Avrupa cemaatlerini gezeceklerdi. Yosef Yakutieli’de motorculardan biriydi. 1930’da Tel Aviv’den çıkıp Suriye, Türkiye, Polonya, Almanya, Fransa, Belçika ve İngiltere’ye gittiler.
10 Mayıs-16 Temmuz 1931’de düzenledikleri ikinci turda ise Maccabiah motorcuları 9375 km yol katettiler. Tel Aviv’den yola çıkan motorcular, Sinai çölünü geçerek Kahire, İskenderiye, Selanik, Gorna, Sofya, Belgrad, Novi Sad, Osijek, Zagreb, Viyana, Linz, Nurnberg, Frankfurt, Metz, Paris, Brighton, Londra, Birmingham, Manchester, Leeds, Glasgow’a gidip Beyrut üzerinden eve döndüler. Gittikleri her yerde bir sonraki bahar İsrail topraklarında Yahudi Olimpiyatları’nın düzenleneceğini duyurdular. Bu çabanın sonucunda ilk Maccabiah 1932 yılında bugünkü İsrail topraklarında yapıldı ve 23 ülkeden 500 atlet organizasyona katıldı.
Maccabiah, bugün Olimpiyatlar ve Universiade’dan sonra dünyanın en büyük 3.spor organizasyonu sayılmaktadır. Maccabi Dünya Birliğine bağlı olarak Maccabi Federasyonu tarafından her dört senede bir İsrail’de düzenlenen Maccabiah, Uluslararası Olimpiyat Komitesi ve Dünya Spor Federasyonu tarafından tanınmakta ve Bölgesel Spor Olayları başlığı altında değerlendirilmektedir. Yahudi atletler kadar İsrailli Araplar da Maccabiatlara katılabilmektedirler.
2005 Maccabiatları, oyunlar tarihinin en kalabalık katılımına sahne oldu. Sadece ABD den 900, Avustralya’dan 500, İsrail’den ise 2000, toplamda 7700 sporcu oyunlarda yarıştı. 18 Maccabiatlara hazırlandığımız bu yıl hala 15 yaşındaki küçük bir çocuğun, Yosef Yekutieli’in rüyasını yaşıyoruz…
Hayallerinizin peşinden gidin…
