Vayişlah

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
3 Aralık 2008 Çarşamba

Yaakov Avinu’nun hayatı son onyedi yılına kadar büyük zorluklar ve zahmetlerle geçmiştir. Tam bir sorunu çözdüğü sıralarda bir başka sorun ortaya çıkmıştır. Bu noktada Yaakov’un bir an olsun bu sorunlardan şikayet etmediğini görmekteyiz. Bu sorunları Tanrı’nın verdiği normal olaylar olarak kabul etmiş ve bir gün huzura kavuşacağına inanmıştır. Bilginlerimiz bir tsadiğin bu dünyada sıkıntı çekmesinin öbür dünya için kavuşacağı rahatlık öncesinde bir daralma olarak görürler. Burada önemli olan Tanrı’nın verdiği bu sıkıntılara sabır ve sükunetle katlanmaktır.

Yaakov’un kaçmasına neden olan Esav hiç beklemediği bir zamanda karşısına çıkmış ve onu sıkıştırmaya başlamıştır. Esasen Esav babası Yitshak hayatta iken kardeşine birşey yapma cesaretine sahip değildir. Toledot peraşasında Esav’ın yemini babasının ölümünden sonra intikam alacağı şeklindedir. Fakat Esav eline geçen bu fırsatı da değerlendirmeye kararlıdır. Bu kararlılıkla Yaakov’un üzerine yürür. Fakat hesaba katmadığı birşey vardır. Tefila’nın gücü. Kavana ile, kalpten yapılan bir duayı duyan Tanrı elbette bu tsadiğin istediğini yerine getirecektir. Benzer bir öyküyü Tanah’ın sayfalarında da bulmaktayız.

Yehuda krallığını Asur kralı Sanheriv’in saldırısından Tanrı’nın yardımı ile kurtaran kral Hizkiyau oğlunun Bet Amikdaş ve Yehuda krallığının yıkılışına neden olacağını “nevua” ile gördüğünden evlenmek istemez. Fakat bu arada Tanrı’nın en önemli emirlerinden biri olan peru urvu mitsvasını da yerine getiremez. Bunun üzerine kral Hizkiyau saldırıdan sonra ölüm derecesinde hastalanır. Zamanın peygamberi Yeşayau Anavi krala evine vasiyet etmesini ve öleceğini bildirir. Fakat kral yüzünü duvara döner ve Tanrı’ya yaşaması için yalvarır. Samimiyetle ve kavana ile yaptığı bu duayı kabul eden Tanrı kralın ömrünü onbeş yıl daha uzatır ve bunu peygamber vasıtası ile krala iletir. Gerçekten de kral onbeş yıl daha yaşar. Bu süre zarfında evlenir ve Menaşe adında bir oğlu olur. Fakat ne yazık ki Menaşe yaptığı günahlarla Bet Amikdaş ve Yehuda krallığının yıkılmasının nedeni olur.

Yaakov Esav karşılaşmasında adı geçmeyen Dina nerededir? Rav Nisim Barmaymon’dan duyduğumuz açıklamaya göre Dina babası tarafından bir sandığa saklanır ve bu yüzden Esav onu göremez. Halbuki burada Yaakov’un bir yanlışı vardır. Eğer Esav Dina’yı görür ve onu beğenerek onunla evlenseydi Dina gibi bir tsadiğin kızı belki de Esav’ın teşuva yapmasına neden olacaktı. Yaakov bunu dolaylı olarak engellediği ve bu karşılaşmadan hemen sonra başına Dina ile ilgili sorun gelir ve sonuçlarına katlanmak zorunda kalır.

Yukarıda da açıkladığımız gibi bir tsadik yaşamını sürdürürken davranışlarının nelere neden olacağını kestirmek ve Tanrı adını her adımında yüceltmek başka bir deyişle her hareketinde Kiduş Aşem için çaba göstermek zorundadır.