Politik hayatını sona erdirmek zorunda kalan İsrail Başbakanı Ehud Olmert, en az üç en fazla 6-7 ay daha görevinde kalacak gibi görünüyor. Kadima Partisi’nin başkanlığına adaylığını da koymadı, kimse de bundan üzüntü duymuyor.
Bu noktaya nasıl gelindi? Olmert’in şimdiye değin hiçbir suçu ispat edilemedi ve bilindiği gibi her insan suçu ispat edilene kadar suçsuz sayılır. Ne oldu da Olmert için bu prensip uygulanmadı?
İsrail’de bu tutum, konu politikacılar olunca farklılık gösteriyor. Kamuoyu bu gibi vakalarda suçun ispatını beklemeye razı değil. Hükmü kamuoyu veriyor ve bu hüküm oldukça ağır: “politikadan çekil…” Bu kararı diğer cezalar da takip edebilir.
İsrail’in yüksek tirajlı gazetelerinde, Olmert’in soruşturmasının yayınlanan tam metni, kamuoyunun gözünde bir delil niteliği taşıyor ve halk böyle bir durumda yargıç görevi yapıyor. Bu nedenle hiç kimse başbakanın siyasi yaşamının sona ermesinden üzüntü duymuyor.
Soruşturma sırasında Olmert ‘in sık sık “hatırlamıyorum” demesi, başbakanın suçlu olduğu ve polisten gizlediği şeyler bulunduğu izlenimini yaratıyor. Tabi ki, hükmü birkaç ay veya yıl sonra mahkeme verecekse de halk şimdiden karara vardı: “ Olmert politikadan çekilmeli. Artık suçlu damgası yemiş bir politikacının ne hükümetin başında, ne de başka bir görevde bulunmasını istemiyoruz.”
Mrs. Clean - Mofaz çekişmesi
Bu nedenle sicili temiz olan ve “ Mrs Clean” lakabı takılan İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni iyi bir imaj yaratıyor. Kadima Partisi başkanlık seçiminde Livni’nin, Mofaz’a karşı şansı daha yüksek gibi görünüyor. Gelecekte İsrail büyük savaş riskleri taşıyor, Mofaz’ın güvenlik konusunda Livni’den daha deneyimli olduğu biliniyor. Bu açıdan eylül ayında yaşanacak gelişmeler belirleyici olabilir; yeni bir savaş tehlikesi durumunda Mofaz yarışı kazanabilir. Bu koşullar altında Livni partide kalacağı sözünü vermek istemiyor. Mofaz ise liderliği hedeflerken, iki numaralı kişi olmayı da kabul edebilir.
Öte yandan kazanamayacağının bilincinde olan Kadima, seçime gitmek istemiyor; bu nedenle bir koalisyon hükümeti kurmak zorunda. Kurulacak koalisyonda dinci partilerin özellikle Şas’ın bulunması zorunlu görünüyor. Ancak Şas, Mofaz’ın liderliğini Livni’ye tercih edecek. Bu da Mofaz’ın şansını yükseltiyor. Kamuoyu yoklamalarına göz atıldığında ise Tzipi Livni başta gidiyor.
Sözde ödün
Sağ görüşlü İsrailliler Olmert’in bir süre daha iktidarda kalması durumunda tarihte bir iz bırakmak amacıyla Filistin ve Suriye’ye bir takım tavizler vermesinden endişe duyuyorlar. Buna engel olmak için, Likud milletvekilleri Knesset’e bazı öneriler getirdiler.
Yorumculara göre böyle bir tehlike yok. Zira Olmert, tek yönlü ödün vermeyecek, karşılık bekleyecek. Oysa ne Filistin ve Suriye yönetimi siyasi geleceği olmayan bir başbakana ödün vermeyecekler.
Olmert’in başbakanlığı süresince verdiği tüm ödünlerin sözde kaldığı biliniyor, şimdi de fiiliyata geçmeyeceği düşünülüyor.
Olmert ile Mahmud Abbas 6 Ağustos’ta bir araya geliyorlar. Ancak bu görüşme büyük bir önem taşımıyor. İkili Gazze’den İsrail’e kaçan 188 kişinin geleceği hakkında konuşacak. El Fetih’e bağlı bu kişilerin 72’si Gazze’ye geri döndü, bunlar Hamas tarafından tutuklandı. Geri kalanı ise Eriha’da kalacak.
Genelkurmay’ın açıklaması
Genelkurmay Başkanı Gaby Aşkenazi hafta başına askerlerle yaptığı bir konuşmada: “ Gilad Şalit hayatta. Nerede ve kimin elinde bulunduğunu biliyoruz. Bu meseleye son verebileceğimizi ümit ediyorum” dedi.
Kamuoyu, bu açıklamadan Şalit’in özgürlüğüne kavuşması için İsrail’in bir operasyon hazırlığında olduğu mesajını aldı.
Oysa gerçek çabuk anlaşıldı. Genelkurmay Başkanı Aşkenazi, sadece herkesçe bilinen gerçekleri yinelemişti.
Şalit’in hayatta ve Hamas tarafından Gazze’de tutuklu bulunduğu biliniyor. Onu kurtarmak için yapılacak operasyon Şalit’in hayatını tehlikeye atabilir. Zaten ailesi de böyle bir operasyona karşı çıkıyor. Tsahal’in 1994’te İsrail askeri Wachman’ı kurtarmak üzere giriştiği operasyon başarısızlıkla sonuçlanmış, asker ve onu kurtarmaya çalışan bir subay hayatını kaybetmişti. İsrail, böyle bir operasyon girişiminde bulunmak istemiyor. Yıllar önce Entebbe’de büyük bir başarı kaydedilmişti, ancak o zaman şartlar farklıydı.
