Ne özlüyorum Jak Deleon’un yazdıklarını anlatamam. Kendi türünde kaleme aldığı kitapları o denli özenliydi ki, Büyükada ile ilgili yazdığı kitabı diğerlerine oranla biraz “hafif” bulmuş, kızmış, bunu da kendisiyle paylaşmıştım. Bir kez daha rahmetle anıyorum. Keşke Deleon’dan sonra yazılanlar onunkiler kadar “hafif” olabilseydi. Ada literatürü son zamanlarda revaçta. Aslında bunların her biri yazarların anılarından oluşuyor. Aralarından tercihim ise Adalar Kültür Derneği’nin 2009’da yayınladığı Alberto Modiano’nun kaleme aldığı ‘Büyükada Arkamdan Bakar’ adlı kitaptır. Henüz okumadıysanız, tavsiye ederim.
***
Yaz mevsiminde bazı Şalom aboneleri gazetelerinin adalara gönderilmesini ister. Yıllar boyu Büyükada ve Burgaz’a gidecek olanları biz Şalomcular aramızda paylaşarak taşıdık. Zaman içinde gazetelerin sayısı artıp, paketler ağırlaşmaya başlayınca bu yöntemden vazgeçtik. Kurye sistemini devreye soktuk. Ancak kimi zaman aksamalar olmuyor değil. Söz konusu gazeteler Burgaz’da Kulüp’e, Büyükada’da ise vapur iskelesinin çıkışındaki kitapçıya bırakılır; okurlarımız da gidip oradan alırlar. Bu aslında Adalı’nın Adalı’yla yaptığı bir centilmenlik anlaşmasıdır. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir hizmet göremezsiniz. Gerçi dükkan Gözlem’in kitaplarını satar, ancak gazetelerin dağılımı için bir ücret talep etmez. Üstüne üstlük gazeteler geciktiğinde onca insana açıklama yapmak da onlara düşer.
Büyükada’nın bu tek kitapçısını-ki senelerce gazete bayiliği yapmış, sonradan nedense başkalarına devretmişti- birkaç nesilden beri Ksidas ailesi, müşterileriyle dostane ilişkiler içerisinde çalıştırıyor. Önce baba Niko, ardından Hristafi Ksidas, eşi, öğretmen olan kızları Vaso, Zangoç Mihal ve aralarına sonradan katılan Ferruh Ertürk. Hem yazar hem de ressam olan Ferruh Bey’in Ada temalı tabloları kitapçı dükkanının içinde daimi bir sergi oluştururdu. Bembeyaz sakalı ve dürülmüş beyaz bıyıklarıyla okuma gözlüklerinin üstünden bakar, “Nasıl yardımcı olabilirim?” diye gülümserdi. Üç kuşak Kadıköylü olan Ferruh Ertürk yaşamının büyük bölümünü Büyükada’da geçirdi. Ne yazık ki Ferruh Bey’i ocak ayında yitirdik. Gülümseyen bir yüz, bilge bir adam daha eksildi Ksidas’ın dükkanından. Huzur içinde yatsın.
Kitapçıda şimdi Mihal Bey’le Bayan Vaso çalışıyor. Kapıları her zaman dostlara açık.
Ve hala Şalom abonelerine hizmet veriyorlar.
