Jose V.ÇİPRUT
4. “ORTA” YAKIN ŞARK (devam ve son): KÖRFEZ KRALLIKLARI (1)
KUVEYT ve Suudî Arabistan, İran’la olan müşterek hudutlarını bunca zamandır istişareye devam etmektedirler. Kuveyt’in Basra Körfezi’nde Irak’la deniz hududu yoktur. Ne ihtisas ne de tecrübe gerektiren düşük kabiliyetli seviyelerde istihdam edilmek niyetiyle Güney ve Güneydoğu Asya’dan kanunî şekilde Kuveyt sınırlarını aşabilen erkek ve kadınların küçümsenemeyecek bir kısmının cebrî hizmet, bedenî ve cinsel sömürülme, pasaportlarından ve hürriyetlerinden edilme durumuna düşürüldüğü müşahitlerce tesbit edilmiştir. Kuveyt millî hudutlarının Irak mahreci ile aynı menş’eden aynı zamanda gelen aynı tipten hizmetkâr akımına transit koridoru teşkil etmekte olduğu bilinmektedir. Kuveyt hükümetinin bu tür zavallılara eziyet veren zalimleri cezaî takibata tabî tutmaktan kaçındığı tarafsız resmî gözlemcilerce tesbit edilmiştir. Kuveyt’in kara hudutları, Saddam Hüseyin’in Irak’ı idare ettiği devirde, tehdit ve ihlâl edilmiş ve ancak Batı müttefiklerinin silâhlı müdahalesi ve müteakip fedakârlıkları neticesinde sürdürülür sulha kavuşturulabilmiştir.
BAHREYN’in hudutlarını gönüllü ve kanunî şekilde aşan veya da kaçakçılar tarafından Bahreyn hudutlarından gayrikanunî şekilde geçirilen Afrikalı, Güney/Güneydoğu Asyalı kişilerin büyük bir kısmı cebrî ev hizmetine, ticarî istismara veya mecburen fuhuşa atanan, bunlardan bazılarının hürriyet kısıtlamalarına maruz bırakılmış olduğu, insanlardan ibarettir. Tayland, Fas, eski-Doğu Avrupa ve Orta Asya’dan gelip devlet hudutlarını aşanların Kuveyt hudutlarından geçirilenlerin çoğu gibi münhasıran ticarî/cinsel istismar niyeti ile ithâl edilmiş insanlar olduğu tesbit edilmiştir.
KATAR Devleti’nin uluslararası hudut problemi yoktur denilebilir. Komşularında da yer aldığını görmüş olduğumuz gibi, Katar’ın hudutları – Güney/Güneydoğu Asya’dan kanuni şart ve şekilde gönüllü geldikten sonra kendilerini cebrî hizmette ve hürriyetlerini şu veya bu şekilde kısıtlanmış halde bulan – aciz kişiler tarafından aşılmaktadır. Bunların nisbeten ufak bir kısmı kaçak olarak fuhuşa sürülmektedirler. Katar hükümeti bu tür kaçakçılığı önlemek için gerekli asgarî şartlara ulaşmak niyetiyle büyük gayret sarf etmekteyse de müessir çözüme gerekli cezaî takibatı layıkıyla gerçekleştirmekte muvaffak olmak şöyle dursun, zalimlerin değil de bu kaçakçılığa maruz kalmış, sömürüme kurban düşmüş zavallıların cezalandırılmalarına dolaylı sebep ve vasıta olmaktadır.
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ komşuları Umman ile müşterek hudutlarının tümünü belirleyen bir anlaşma imzalamışlarmış. Umman’ın Musandam Yarımadası’nın ve Al Madhah anklavının bu ikili anlaşmaya dahil edilmiş olduğunun teyidine rağmen, bu güne kadar ne sözü edilen anlaşma metninin içeriğini ne de bu metinle ilgili teferruatlı haritaları görebilmek mümkün olmuştur. BAE ile İran’ın bugüne dek kime ait olduklarını hâlâ tartışa durdukları Tunb Adaları ile Abu Musa Adası BAE’nin iddialarına rağmen İran hâkimiyeti (“işgali”) altındadır. BAE sınırlarından kaçak olarak sızmaya devam eden uyuşturucu maddeler ise, bölgede önemli ve meşrû bir malî merkez olan BAE’nin Güneydoğu Asya üreticilerine yakınlığı nedeniyle, kaçakçıların yararına münasip bir aktarma ve para aklama merkezine çevrilmesine imkân vermektedir. Hudut içinde ve dışında, hudut aşırı kara para aklanmasına karşı tedbirler alınmaktaysa da yaygın ‘gayriresmî bankacılık’ bunca zamandır henüz hükümet mercilerince müessir kontroller altına alınamamış durumdadır.
UMMAN’ın Birleşik Arap Emirlikleriyle – Umman’ın Musandam Yarımadası ve Al Madhah Anklavı dahil – tüm hududunun uzunluğunu kavrar 2003 Anlaşması yalnız sözde kalmış, bugüne kadar bu sözleşmenin ne yazılı metni görülebilmiş ne de teferruatlı haritaları açıklanabilmiştir. 2007 yılında Somali’den kaçıp Umman hudutları dahiline sığınan mültecilerin sayısı 91.587 kişiye ulaşmıştır.
(1) Bak: The World fact Book (2011); Area Handbook for the Persian Gulf States, Richard F. Nyrop (Wildside, 2008); The making of the modern Gulf states: Kuwait, Bahrain, Qatar, the United Arab Emirates, and Oman, Rosemarie Said Zahlan (Ithaca, 1998).
