“Vayomer Moşe el Aaron kerav el amizbeah vaase et hatateha – Moşe Aaron’a şöyle dedi: Mizbeah’a yaklaş ve suç takdimeni ifa et.” (Vayikra 9/7)
Raşi bu cümleye ilişkin yaptığı açıklamasında Moşe’nin Aaron’u korbanı yapması için teşvik ettiğini çünkü Aaron’un bu kurbanı yapıp yapmamak konusunda tereddütleri olduğunu anlatır. Çünkü Aaron hala altın buzağı günahının ağırlığını üzerinde hissetmektedir. Moşe ağabeyine şöyle der: “Sıkılmana gerek yok çünkü bu görev için atanmış bulunuyorsun.”
Otsar Hayim adlı kaynak yukarıdaki Raşi açıklamasını anlamamız için yardımcı olur. Aaron bu günahı iradeli olarak işlemeyecek kadar ruhani bir potansiyele sahiptir. Şemuel kitabı 2/9’da yazdığı gibi Tanrı tsadik olanları günahtan uzak tutar. Otsar Hayim şöyle devam eder. Aaron bu günaha bir şekilde karışmak zorunda tutulmuştur. Çünkü gelecekte halkı için suç takdimleri yapacak olan bir kişinin suçun ne olduğunu ve suçlu bir kişinin neler hissettiğini bilmesi gerekir. Kısacası arada empati kurmadan bir kişinin hissettiklerini anlamadan başkası için bütün kalbi ile bir şeyler yapmak son derece zordur. Empati sempati olarak tanımlanmamalıdır. Empati kendimizi karşımızdakinin yerine koymak şeklinde tanımlanabilir.
Rabi Mendel Lubavitch Tsemah Tsedek kendisine teşuva için başvuranlar hakkında şöyle bir açıklamada bulunur. Onlara teşuva konusunda yardımcı olabilmem için öncelikle onların yanlışını içimde hissetmem gerekir. Baal Şem Tov insanın kendi günahları ile ilgili unutkan olduğunu kaydeder. Onun için Tanrı bu günahları başkasında görmesini sağlar. Bu dünya bir ayna gibidir. Biz başkalarını gördüğümüzde aslında kendi yansımamızı da burada görmemiz mümkündür.
Baal Şem Tov şöyle devam eder. Bir insan bana bir günahtan söz ettiğinde önce o günahı kendimde ararım. Kendimde o günahın izlerini araştırırım. Fakat ruhumu araştırdığım zaman o günah hakkında hiçbir şey bulamıyor olabilirim de. O zaman kendi ruhumda kör bir noktanın varlığına hükmederim. Kendimi reddetme isteğimin üstesinden gelinceye dek Teilim okuduğumda bu hatanın kendi benliğimde de olduğunu görürüm.
Moşe’nin Aaron’a söylediği de budur. Mizbeaha yaklaş hem kendi suç takdimeni hem de halk için hatat korbanını ifa et. Bir kişi kendi yanlışlarını bildiği ve bunun için af sağladığı zaman ancak başkaları için af mekanizmasının işlemesine yardımcı olabilir. Bir başka deyişle Aaron önce kendi yanlışını affettirmeli daha sonra da halkın yanlışları için hatat kurbanını ifa etmelidir. Kipur gününde Kohen Gadol da aynı şekilde davranır. Önce kendisi daha sonra da Kohenler için viduy yapar. Son viduy Bene Yisrael’in geneli içindir.
Burara yer alan önemli mesaj açıktır. Başkalarına yardımcı olmak için öncelikle kendimizi onların yerine koymamız gereklidir. Ancak o zaman gerçek anlamda onlara yardım edebilmiş oluruz.
Burada bir başka açıklamaya daha yer verebilmek mümkündür. Kohen Gadol olarak seçilen Aaron altın buzağıdaki yanlışının affedildiğini gösterir. Bunun da ancak teşuvanın gücü sayesinde olabildiğini kanıtlar. Bir kişi gerçek anlamda teşuva yapacak olursa günahı silinir ve asla bir kez daha anımsanmaz. Yeşayau bu konuda Tanrı’nın “günahınızı bir sisi dağıtır gibi sileceğim” (44/22) dediğini belirtir. Nasıl ki sis dağıldıktan sonra geriye ondan eser kalmaz ise gerçek teşuva yapan bir kişinin de günahından benzer şekilde eser kalmaz. Bu Tanrı’nın bize verdiği bir garantidir.
Aaron burada halka teşuvanın ne kadar güçlü olduğunu göstermiştir.
