Şelah Leha peraşasının sonunda Bene Yisrael’e tsitsit mitsvası verilir. Bu mitsva Rabiler tarafından bütün mitsvalara eşdeğer olarak görülür. Şulhan Aruh’ta bu mitsvanın ince noktaları, doğru ve yanlış yerine getirilişlerinin kaydedildiği 11 – 12 bölüm vardır. Bu da mitsvanın gerçekten büyük öneme sahip olduğunu göstermektedir. Yani tsitsit mitsvası oldukça temel bir mitsvadır.
Bu emirde gözümüze çarpan ve inceleyebileceğimiz bir durum vardır ki bu mitsva duruma bağlı olan bir mitsva olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir kişi dört köşeli bir elbiseye sahip olduğu durumda köşelere tsitsit bağlamak zorundadır. Böyle bir giysisi olmayan kişinin tsitsit zorunluluğu yoktur.
Diğer taraftan Tefilin emri kesin ve nettir. Şabat ve bayram günleri dışında her erkek her gün Tefilin takmak zorundadır bunu yapmadığı durumda Tanrı’ya karşı isyan etmiş olarak kabul edilir. Ancak tsitsit mitsvasında böyle bir durum yoktur. Nasıl ki kişi dört köşeli bir elbiseye sahip olmak zorunda değilse, böyle bir elbisesinin olmadığı durumda da tsitsit takmakla yükümlü değildir. Tsitsit giymemesi de onu Tanrı sözü dinlemeyen bir kişi konumuna düşürmez. Ancak geleneklerimiz doğrultusunda bizler bu mitsvayı yerine getirebilmek için kendimize bir fırsat yaratır ve Talit katan dediğimiz bir giysi giymek sureti ile mitsvayı yerine getirmeye çalışırız.
Burada anlaşılması zor olan nokta şudur: Eğer bu mitsva çok önemli bir mitsva ise neden isteğe bağlı bir mitsva görünümünde karşımıza çıkmaktadır. Belirli şartlar altında mecburi kılınan bu mitsva Tefilin gibi daha kesin ve net bir şekilde emredilebilirdi.
Rabi Yisahar Frand burada Rabi Nahum Lansky’nin görüşüne yer verir. Rabiye göre bu mitsvanın öncülerle ilgili peraşada yer alması bir tesadüf değildir. Her iki bölümde de görmek fiili yani ‘lirot2 ile gözlemlemek fiili ‘latur’ birlikte kullanılmıştır. Bamidbar 13/8’de “ve ülkeyi göreceksiniz nasıldır” derken lirot fiili, 13/21’de “ülkeyi gözlemlemek için gittiler” derken de latur fiili kullanılmıştır. Benzer şekilde Bamidbar 15/39’da “ve onu göreceksiniz ve Aşem’in tüm mitsvalarını hatırlayacak ve onları yapacaksınız” derken lirot fiili, 15/39’da “kalplerinizin ve gözlerinizin arkasından sapmayacaksınız” derken de latur fiili “taturu” olarak kullanılmıştır. Çok az kullanım alanı olan ‘latur’ fiilini burada iki kez görmenin nedenini şöyle anlamak mümkün olacaktır.
Rabiler Erets Yisrael’e öncü göndermenin isteğe bağlı olduğunu bizlere öğretirler. Tanrı çok net bir şekilde “şelah leha anaşim – kendin için insanları gönder” derken bu projede yer almayacağını isteğe bağlı olarak Moşe’nin bu projeyi hayata geçirebileceğini söylemiştir. Tanrı onlarla aynı fikirde değildir ama bunu da engellememiştir. Sonuçta hiç de gerekli olmayan bir işe kalkışan öncüler bu işi yanlış fikirlerle beslemişler, yanlış bir duruma taşımışlar hiç de gereği olmayan bir felakete neden olmuşlardır.
Tanrı şimdi bizlere yine isteğe bağlı uygulanabilecek bir mitsva vermektedir. Olay sadece bu yanlışı düzeltmekle ilgili değildir. Burada önemli bir hayat dersi vardır. Hayatta bazı durumlarda isteğe bağlı bir takım senaryolar vardır. Bu senaryolar isteğe bağlı olarak olumlu veya olumsuz sonuçlanabilir. Kişiler öncü gönderme durumunu çok daha iyi bir şekilde sonuçlandırmaktansa bir felakete neden olmuşlardır. Tanrı şöyle demektedir: “şimdi size yine isteğe bağlı olan bir mitsva veriyorum. Bu mitsvayı doğru yönüyle alıp felaket yerine güzel bir sonuca ulaşacak şekilde kullanmayı öneriyorum.”
Yaptığımız her şey daima doğru yoldan yapılmalıdır. Bunu yapmak zorunda olsak da olmasak da yanlış yolların veya değerlerin ardından gitmemek, onlara sapmamak gerekir.
