“Siz Yahudi misiniz?”

Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen ‘Üniversite Reformu ve Yahudi Akademisyenlerin Mirasını Yeniden Değerlendirmek’ konulu panellerden ikincisine hem birkaç yıldır ABD’de ‘bağımsız araştırmacı’ olarak yaşamını sürdüren dostum İzzet Bahar’ı, hem de Türkçeyi kusursuz konuşan, ‘Yahudiler ve Holokost’ adlı kitabı İletişim Yayınları tarafından yayımlanan Corry Guttstadt’ı dinlemek için katıldım. ‘Yahudi Hocaların Kabulü ve Türkiye’nin Mültecilere Yönelik Siyaseti’ konulu bu panelin üçüncü konuşmacısı Viyana Üniversitesi öğretim görevlisi Sertan Batur’du.

Ayrıntıları gazetemizin konuya ayırdığı bölümünde daha geniş bir şekilde okuyabileceksiniz. Ancak özet olarak Batur’un, Wilhelm Peters’e ilişkin olarak sunduğu profil araştırmasından, Türkiye’nin II. Dünya Savaşı öncesi ve sırasında diğer batı devletlerinden farklı bir konumda olmadığı, ne her mülteciye insani gayelerle kucak açtığı, ne de kapıları sonuna kadar kapadığı anlaşılmaktaydı.

Akademisyenler Yahudi oldukları için değil Avrupa kültürünü temsil ettikleri ve bunun da devlet politikası ile örtüştüğü için davet edilmişlerdi.‘Ortak çıkarların uyuşması’ olarak nitelendirebileceğim bu bakış tarzının geleneksel söyleme ters düşeceği ve belli kişilerde tepki uyandıracağı aşikârdı ve nitekim de öyle oldu. Dinleyiciler arasında yer alan kendisini tanımadığım mümtaz bir şahsiyet panelistlerin tezlerini çürütmeye çalıştıktan sonra görüşlerini onaylamayarak; “yani resmi söylemler devam mı etsin?” diye soran diğer bir izleyiciye; “Siz Yahudi misiniz?” sorusunu yöneltti.

Sonuç; ‘Yahudi iseniz ezber bozan görüşleri dile getirmeyin.’ Tabi ki her konuda olduğu gibi bir genelleştirmeye gitmemek gerekir.

Hafta sonları katıldığım mesleki bir eğitim programı nedeniyle ne yazık ki bu yıl Limmud’u izleyemedim. Pek çok şey kaçırdığımın bilincindeyim ve üzgünüm.

***

Katıldığım eğitimde, Klinik Psikolog Murat Karanfil’in, ‘Kişilik Gelişimi’ seminerinde aktardığı bir olay bana ilginç geldi, paylaşmak istedim.

Bir anne psikologu arar ve ; “Ne yapacağım, oğlum henüz 10 yaşında ve porno filmleri izliyor” diye yakınır. Murat Karanfil; “O halde, bu tür yayınlara karşı bilgisayarını kilitleyin” önerisinde bulunur. Anne daha da çaresiz;  “Murat Bey, oğlum iPhone’dan indiriyor ne yazık ki!”der.

Bu ayrıntıyı niye mi paylaştım? ‘Nitelikli bir yaşam’ kavramı aldı gidiyor. Tüm anne babalar çocuklarının böylesi bir hayat geçirmesini istiyorlar ve bir dediklerini iki etmiyorlar. Tabi bir annenin çocuğu ile istediği an iletişimde bulunması, cep telefonundan arayabilmesi modern çağın nimetlerinden. Ama niye iPhone, basit bir telefon yeterli değil mi? ‘Ahmet Fatma’yı veya Moşe Sara’yı seviyor’ algısının 10 yaşındaki çocuğun zihninde nasıl da farklı bir görünüme büründüğünün ve ileri yaşlarda kişilik bozukluklarına neden olabileceğinin bilincinde miyiz?

***

Geçen hafta Galatasaray Üniversitesi’nde ‘Uluslararası Holokost Eğitimi Semineri’ düzenlendi. Bu denli duyarlı olmamız gereken bir konuda katılımcılar arasında nerede ise Türk Yahudi cemaati mensuplarından hiç kimsenin olmaması eleştirilere hedef oldu. Ben de katılamadım, ‘mea culpa’!

Ama sorun bu değil. Seminerde Milli Eğitim Bakanlığı adına konuşan İbrahim Bükel; Müslüman ülkelerde toplumsal hassasiyet göz önünde bulundurularak Soykırım tarihinin doğrudan ders şeklinde değil, iyilik, doğruluk, adalet gibi ahlaki değerler benimsetilerek geniş bir perspektiften verilmesinin doğru olacağını vurgulamış. Diğer bir deyişle 6 milyon Yahudi’nin sırf Yahudi oldukları için katledildiklerinin anlatılmasının toplumda tedirginliklere neden olabileceğini öngörmüş.

Bu ince düşüncenin hükümetin genel yaklaşımını yansıtmadığımdan eminim.