Thanksgivukkah ismi Amerika’da hâlâ tartışma yaratmaya devam ediyor; Haaretz Gazetesi’nde yayınlanan “Neden Thanksgivukkah da Chanksgiving değil?” makalesinin ardından çeşitli gazetelerde ve sosyal medyada yer alan tartışma, bence bir sonuca ulaşmadı. Bir Kanada gazetesi olan Jewish Tribune’un web sitesinde tartışma, Amerikalıların Amerikalılıklarını ön plana koyduklarını, kültürel farklılıklarını Kanadalılar kadar kucaklamadıkları düşüncesine kadar getiriliyor örneğin. Thanksgivukkah kutlamanın Hanuka Bayramı’nı ihmal etmek anlamına geldiğini ben düşünmüyorum, hem Hanuka sekiz gün sürdüğü için, hem de küçük çocuklar belki hiç olmadığı kadar iki bayrama da ilgi gösterip hikâyelerini öğrenmek isteyeceği için.
Bu hafta Amerikalı Yahudileri büyük bir heyecan sardı! Miladi takvime göre her yıl kasım ayının dördüncü perşembesi kutlanan Amerikalıların Thanksgiving Bayramı ile İbrani Takvimi’ne göre kutlanan Hanuka Bayramı aynı güne denk geliyor. Yani 28 Kasım’a. Hem Amerikalı, hem de Yahudi bir arkadaşınız varsa eğer, ona bu perşembe günü “Happy Thanksgivukkah” diyerek bayramlarını kutlayabilirsiniz.
Bir Türk Yahudi’si olduğum için, “Sana ne Thanksgiving’den?” diyebilirsiniz. Benim kanımca Thanksgiving yani Şükran Günü, Amerika’da kutlanan bayramların en güzellerinden biridir. İlk sebebi hangi dine mensup olursa olsun, her dinden insanın bu bayramı kutlaması. Şükran Günü’nde bütün aileler bir araya gelir, ülkenin dört bir yanına dağılmış olsalar bile o gece, uzun saatlerce süren emeğin göstergesi olan ziyafet kıvamında leziz yemeklerle donatılmış bir sofrada bir arada yemek yer ve hayatlarında olan nimetler için şükrederler. Özlem giderilir, aile bağları güçlenir. Eğer Amerika’da yaşayan veya seyahat için orada bulunan bir yabancı iseniz, bir tanıdığınızın sizi o gece yemeğe davet etme ihtimali yüksektir.
***
En keyifli Yahudi bayramlarından biri olan Hanuka ile Şükran Günü’nün bolluk, bereket ve neşesi birleşince Amerikalıların büyük heyecanını anlamamak mümkün değil. İki bayramın da aynı günde başlaması, hayatta bir kere yaşanacak bir keyif. Hükümet binalarında ve sokaklarda yakılacak hindi şekilli dev menoralardan, ünlü Macy’s Thanksgiving Resmigeçidi’ne, evlerde iki bayramı birleştiren yaratıcı menülerden, Thanksgivukkah konser ve yemeklerine çok neşeli bir gün olacak 28 Kasım.
Thanksgivukkah ismi Amerika’da hâlâ tartışma yaratmaya devam ediyor; Haaretz Gazetesi’nde yayınlanan “Neden Thanksgivukkah da Chanksgiving değil?” makalesinin ardından çeşitli gazetelerde ve sosyal medyada yer alan tartışma, bence bir sonuca ulaşmadı. Bir Kanada gazetesi olan Jewish Tribune’un web sitesinde tartışma, Amerikalıların Amerikalılıklarını ön plana koyduklarını, kültürel farklılıklarını Kanadalılar kadar kucaklamadıkları düşüncesine kadar getiriliyor örneğin. Thanksgivukkah kutlamanın Hanuka Bayramı’nı ihmal etmek anlamına geldiğini ben düşünmüyorum, hem Hanuka sekiz gün sürdüğü için, hem de küçük çocuklar belki hiç olmadığı kadar iki bayrama da ilgi gösterip hikâyelerini öğrenmek isteyeceği için. Bence yeni nesil için hem tarihi, hem de eğitici bir gün olacak. Birkaç yıl Amerika’da yaşamış biri olarak, Thanksgivukkah kelimesi yerine ilk Chanksgiving kelimesi ortaya çıksaydı, çok kişinin anlamayarak “Chanks ne?” diyeceğinden eminim. O yüzden kelimelere değil, duygulara takılmak lazım kanımca. Aileler toplanacak, bayramlar kutlanacak, ziyafet gibi yemekler yenilecek, hindili menoralar satın alınacak, belki biraz ticari olacak haliyle ama çoğu bayram değil mi? O da başka bir bayramın yazı konusu olsun…
***
Bu yazıdan sonra “Hadi evlerde hindi pişirelim, hindili menoralarda mumlar yakalım” demiyorum, hemen yanlış anlaşılmasın. Ancak belki Hanuka’yı kutladığımız ilk gece Şükran Günü’nden ufak bir gelenek kopyalayıp, nelere şükrettiğimizi söyleyebiliriz. Dışımızdan veya içimizden…
