10 Kasım, Türk hafızasında ülkemizin yetiştirdiği en büyük liderin hayata veda ettiği tarih olarak kazınmıştır, ancak 1938 sonbaharının bu acılı günü, aynı zamanda Avrupa’da yaşanan korkunç bir insanlık trajedisinin de yıldönümüdür.
9-10 Kasım’da Nazi Almanya’sı ve Avusturya’da meydana gelen halk ayaklanmasında 1000’den fazla sinagog yakıldı, Yahudilere ait dükkanlar yağmalandı, Yahudi yazar ve bilim adamlarına ait kitaplar meydanlarda yakıldı.
İki gün devam eden olaylarda kırılan binlerce camın, yanan kitap yığınlarının ateşinde sokaklarda yarattığı parlama, 10 Kasım 1938 gecesinin, tarihe Kristal Gece olarak geçmesine neden oldu.
Yaklaşık 7000 Yahudi işyerinin yağmalandığı olaylarda Nazi gençler yüzlerce Yahudi’yi katletti.
Olayları seyretmekle kalan ve hiçbir müdahalede bulunmayan güvenlik güçleri resmi kayıpları 91 olarak açıklamasına rağmen, asıl kayıplar binleri buldu.
Tarihçi Richard J. Evans’ın, Alman arşivlerine dayanarak 2005’te yayınladığı araştırmada, sadece 300 Yahudi’nin, saldırganların elinde işkence ile ölmemek için intihar ettiği belirtildi.
10 Kasım’da meydana gelen Kristal Gece’de Naziler adeta Almanya ve Avusturya kültüründen Yahudi izlerini silmek istediler.
