“Vayomer nisa veneleha, veeleha lenegdeha – Dedi ki (Esav) birlikte yolculuk yapalım ve seninle yürüyeyim.” “ Vayomer Esav atsiga na imeha min aam aşer iti vayomr lama ze – Esav Yaakov’a benimle olan halktan bazıları sana eşlik etsinler dedi. Yaakov da neden diye sordu”. (Bereşit 33-12/15)
Yaakov’a olan açık nefretine rağmen şimdi Esav birlikte seyahat etmeyi veya beraberindeki kişilerden Yaakov için yardımcılar vermeyi teklif etmektedir. Tam bir iyi niyet gösterisi. Hâlbuki Yaakov bu iyi niyet girişimini reddetmekte, yalnız başına yola devam etmek istemektedir. Burada anlaşılması zor olan bir durum vardır.
Açıklayıcılara göre Esav, bir başka anlamı ile yetser ara, Yahudiliği yıkmak ve yok etmek için çareler aramaktadır. Önceleri düşmanca davranışlar sergileyen Esav daha sonra taktik değiştirmekte ve dostane bir tavır sergilemeye başlamaktadır.
Yahudilik, tarih içinde düşmanlarının kötü davranışları ile karşı karşıya kalmış ve Yahudiliğe karşı alınan önlemlerden çokça sıkıntı çekmiştir. Ancak en büyük zarar her zaman birlikte yaşamaktan ve bunun sebep olduğu asimilasyondan gelmiştir. Ne acıdır ki Holocaust’ta kaybedilen altı milyon Yahudi’den çok daha fazlası karışık evlilikler ve benzer şekillerde gelişen asimilasyon sonucunda kaybedilmiştir.
Hagada’da ve Ki Tavo peraşasının girişinde Bikurim ile ilgili bir bölüm okuruz. Erets Yisrael’e yerleşen Yahudiler buradaki ilk meyvelerini Bikurim mitsvası gereğince Bet Amikdaş’a getirmek zorundadırlar. Burada her Yahudi’nin okumakla zorunlu olduğu bir de pasaj vardır. Çıkış hikâyesini de anlatan bu pasajda Mısır esareti için “vayoreu – kötü davrandılar” terimi kullanılır. Sanz şehrinin Rav’ı olan Rabi Hayim Halberstam bu kelimenin farklı bir anlam olarak ‘dostça davranmak’ olarak da okunabileceğini söyler. Her iki anlam da ne ilginçtir ki aynı kelime kökünden gelmektedir. Mısır esareti iki yönlü olarak İbranilere zarar vermiştir. Şziksel zulüm ve asimilasyon. Bu yüzdendir ki Raşi’nin görüşüne göre Mısır’da yaşayan İbranilerin beşte dördü Mısır kültürüne asimile olmuş, sadece beşte biri Mısır’ı terk etmiştir. Rabiler aynı zamanda şunu da ekler: Bene Yisrael’i Mısır’dan çıkarmak kolay olmuştur ama Mısır’ı Bene Yisrael’in içinden çıkarmak hiç de kolay olmayacaktır.
Dr. Twerski bu noktada hastalarından birini örnek olarak verir. Dindar olmayan bu hasta tüm açık görüşüne rağmen oğlunun karışık evlilik yapmasına izin vermemiş hatta bunu engellemiştir. Hasta bunu da kaşer kurallarına dikkat etmesine bağlar. Kaşer olmayan bir şeyi yemediğiniz zaman kaşer olmayan bir ilişkiye yeşil ışık yakma şansınız da azalır şeklinde durumu açıklar.
Esav iki kez Yaakov’a yardım teklif etmiş; Yaakov her ikisini de son derece kibar ve politik lisanlarla reddetmiştir. Çünkü Esav’ın ve benzerlerinin niyetleri hakkında gelecek kuşaklara bir mesaj göndermek istemiştir. Komşularımızla bizden farklı olanlarla her zaman ilişkilerimiz olmuştur ve olacaktır da. Yaakov burada şunu söylemektedir. Saygılı, nazik ve iyi niyetli bir ilişkiye her zaman “evet”. Gereğinden fazla yakın ve kötü sonuçları olacak bir yakınlaşmaya ise her zaman “hayır” demek gerekir.
