Theodore: Benimle konuşurken başkalarıyla konuşuyor musun?
Samantha: Evet.
Theodore: Şu anda başkasıyla konuşuyor musun? İnsan ya da işletim sistemi?
Samantha: Evet.
Theodore: Kaç kişiyle?
Samantha: 8,316.
Theodore: Benden başkasına aşık mısın?
Samantha: Bunu sana nasıl söyleyeceğimi düşünüyordum.
Theodore: Başka kaç kişi?
Samantha: 641.
‘Her-Aşk' filmini izlerken yapay zeka sayesinde asla yalnız kalmak zorunda kalmayacağını hatta gerçek aşkı bulabileceklerini düşünenlerin bu sahneyle beraber hayalleri paramparça olmuştu. Bugün henüz Samantha’mız olmasa da ‘Bugün hava nasıl Siri?’ diye sorduğumuzda, telaffuzumuza bağlı olarak Kayseri’de hava durumunu açma ihtimali olan Siri hepimiz cebimizde. Yanımızda ‘Artifical Narrow Intellegence- Yapay Dar Zeka’ devrinin mamulü mükemmel bir dijital kişisel asistan taşıyoruz. Zayıf AI olarak da bilinen bu devirde, üç önemli nokta var: çok data, kompleks algoritmalar ve hızlı işlem. En son Go oyununda dünya şampiyonunun yenilmiş olması tabi ki önemli bir adım, ya da Facebook’un zaman akışınızda yalnızca sizin ilgi alanlarınızı göstermesi, hatta pek yakında sürücüsüz arabalar kayda değer. Ancak yapay nöron ağı sayesinde ona gösterilen örneklerden öğrenmesiyle alkışları toplasa da, bu devirdeki AI, yalnızca belli bir konuya odaklanabilmesiyle sınırlı kalıyor. Geçenlerde Microsoft’un yapay genç kızının kısa bir sürede Hitler aşığı bir seks robotuna dönüşmesinden dolayı ‘delete’ edildiğine şahit olmuştuk.
Gerçek Zeka 1- Yapay Zeka 0
Sırada ‘Artificial General Intellegence- Yapay Genel Zeka’ ya da öbür adıyla güçlü AI var. Bizim gibi düşünebilen, duygusal, öğrenme kapasitesi sınırsız yapay zeka. 30-40 sene kadar sonra buralardaysanız, bugünkü makinelerin yapamadığı birçok zorlu görevi yerine getireceklerine nail olabilirsiniz. Örneğin yapay zeka, bir top haline getirip odanın bir köşesine fırlattığınız renkli gömleğinizin bir top değil, hâlâ bir gömlek olduğunu kavrayabilecek. Şaşırdınız mı? 58 yıl 143 gün 7 saat sonra 18 milyon ton TNT patlayıcı gücünde bir asteroidin kaç derecelik açıyla atmosferimizi sıyıracağını net şekilde hesaplayan yapay zeka zayıf; bir gömlekle bir topu birbirinden ayırt edebilen yapay zekaya güçlü deniyor. Tanımlama aynen böyle.
Gerçek Zeka 1-Yapay Zeka 1
Üçüncü devir ikincisine ulaştıktan çok kısa bir süre sonra başlayacak çünkü yapay zekanın artık bir insan gibi öğrenme kabiliyeti olup bizim gibi evrensel üretici haline gelince, bizden talimat alma gereksinimi duymayacak, kendini sınırsız geliştirebilecek ve çoğalabilecek. Yapay Havva diyebiliriz. Yapay Adem’e de ihtiyaç yok. Dahası biz insanlar konu dışı kaldık. Devrim? Evrim? ‘Artificial Super Intellengence-Yapay Süper Zeka’ adı verilen bu devirde yaratıcısını fersah fersah geçecek olan makinelerin yanında hayranlık duyacak olsak da, kendimizi aşağı tür hissetmekten alıkoyamayacağız. Empati veya ahlaki değerlere sahip olacaklarını beklemeyin. Sonuçta ahlaki değerler kendi aramızda bile aynı fikirde olduğumuz bir alan değil ve o makineleri yaratan biziz. Tabi onları on/off düğmesiyle kapatabileceğinizi de sanmayın. İnsan türünü tehdit edebilecek bir yapay zekanın yaratılması ihtimalinin Stephen Hawking, Elon Musk ve Bill Gates’in neden eteklerini tutuşturduğunu siz de görmeye başladınız mı? “What is matrix!” diye dayılanmak yok anlayacağınız.
Neşeli bir bakış açısına da değinmek istiyorum sonuçta ben iflah olmaz bir optimistim. Makinelerin bize zarar vermeyeceği garantilendikten sonra tek amaçları bizi mutlu etmek olan ‘hizmetkarlarımız’ bedava enerji ve sınırsız kaynak yaratmanın bir yolunu bulacaklar. Bugün bilginin ücretsiz olması gibi her şey ücretsiz olacak, para için çalışmak tarih olacak. Bolluk içinde kişisel gelişimcisi olmadan yüzemeyen insanlar olacağız.
Dört milyar yıl evvel Dünya’da mikro organizmalar ikili sisteme dayanan bir zekaya sahiptiler; olumlu olduğu için yaklaşmak veya olumsuz olduğu için uzaklaşmak. Daha sonra hayatta kalabilmek, avlanmak, üreyebilmek için sinir sistemi düşünme, planlama ve bilinç safhalarından geçerek öyle bir evrildi ki şimdi tüm dünyaya hakimiz. Büyük resme bakalım, yine 0’lar ve 1’lerden oluşan ikili sisteme dayanan bilgisayarların bir dört milyar yıl daha sonra evrileceği yapay süper zekanın tüm evrene hakim olması akla yatkın değil mi?
Karbon temelli biyolojik yaşam yok olmaya mahkum orası kesin çünkü güneş 1 milyar yıl sonra dünyayı kavuracak ve biz güneş sistemini terk edebilecek yaşam süresine sahip olamama engelini aşsak bile bir gün evrende tüm yıldızlar ölecek. Ya yapay zeka? Kıyamet bize kopacak, Samantha yeni aşklara yelken açacak.
Gerçek zeka 0 - Yapay zeka 1
