Papa, II. Dünya Savaşı sırasında çok büyük sayıda kayıp veren ve ülkede yüzlerce yıllık geçmişe sahip Litvanya Yahudilerini anma törenine katıldı. Papa törende yaptığı konuşmada, Holokost’u tetikleyen ‘tehlikeli’ antisemit davranışlara karşı uyarılarda bulundu.
Papa Francis, Baltık ülkelerindeki gezisinin ikinci gününde Litvanya’nın ikinci büyük şehri olan Kaunas’ı ziyaret etti. 1941-1944 seneleri arasında Nazilerin istila ettiği şehirde yaşayan 37 bin Yahudi’den yalnızca 3 bini hayatta kalabilmişti.
Papa, Nazilerin Yahudi kurbanlarının yanı sıra, neredeyse 50 yıllık bir süre boyunca ülkeyi istila eden Sovyetler Birliği tarafından Sibirya’daki Rus çalışma kamplarına gönderilen ya da Litvanya içinde işkence gören, öldürülen, zulmedilen Litvanyalıları da saygıyla andı.
Francis, geçmişte kimin daha erdemli olduğu tartışmalarına girerek günümüzdeki sorunlara çözüm bulmaya çalışmada başarısız olanları da topa tuttu. Papa bu sözleriyle savaş zamanında işlenen suçlarla ilgili Doğu Avrupa’nın bir bölümünü sarsan tarihi revizyonizme açıkça gönderme yapmış oldu.
Anma töreninin gerçekleştiği pazar günü aynı zamanda, yüzyıllar boyunca Yahudi felsefesi ve politikası açısından önemi nedeniyle Vilna- Kuzey’in Kudüs’ü- olarak anılan Vilnius’taki gettonun yıkılmasının da 75. yıldönümüydü. Her sene 23 Eylül’de düzenlenen anma töreninde Naziler ya da Litvanyalı Nazi yandaşları tarafından öldürülen ya da ölüm kamplarına gönderilen Yahudilerin isimleri okunuyor.
Papa konuşmasında, her insanın öyle ya da böyle içinde olabilen başkalarından üstün olma ya da başkalarına hükmetme isteğine karşı direnilmesi gerektiği uyarısında bulundu. Papa, o zamanları tecrübe etmemiş olan yeni nesilleri olumsuz etkileyebilecek ve kalplerine kötülük tohumu serpebilecek tehlikeli ve ölümcül davranışların erkenden tespit edilebilmesi için dua etti.
Avrupa’da Litvanya’da da dahil olmak üzere bazı ülkelerde aşırı sağ, yabancı düşmanı ve neo-faşist siyasi hareketler ivme kazanmaya başladı.
