Keratokonus Hastalığı

Göz Has. Uzm Opr. Dr. İlker Yalçın Or-Ahayim Hastanesi

Normalde kornea tabakası saat camı ya da cami kubbesi gibi yuvarlak ve düzenli bir şekle sahiptir. Keratokonus hastalarında ise incelemekte ve sivrilmekte yumurtaya benzer bir şekil almaktadır. Kör edici bir hastalık değildir ancak görmeyi önemli oranda sakatlayabilir. Genellikle bir göz diğerinden daha ileri seviyede bu hastalığa yakalanmaktadır. Hastaların yüzde 20’si zamanla keratoplastiye (kornea tabakasının değiştirilmesi) kadar ilerleyebilmektedir. Kornea tabakası zamanla deforme olur. Dolayısıyla görme fonksiyonu da önemli oranda etkilenir.

Genellikle ergenlik çağında başlar, 30-35 yaşlarında durur. Gebelik ve menopoz döneminde de yeniden aktive olabilir ve ilerleme devam edebilir. Numaraların sürekli ilerliyor olması ve hastanın en iyi gözlükle bile tatmin edici bir şekilde görememesi bu hastalıktan şüphelenmemize sebep olmalıdır.

Sebepleri

Hastalığın sebepleri ve tabiatı henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Genetik faktörler suçlanmaktadır. Bir ailede bu hastalık varsa birinci dereceden akrabaları da risk altındadır. Çocukken gözlerin aşırı derecede ve devamlı surette ovalanması, kaşınması da bir diğer nedeni teşkil eder. Bu nedenle tropik iklim kuşağında yaşayan ve göz alerjisi olanlarda daha sık görülür. Konnektif doku hastalıklarında Down Sendromu’nda, Marfan Sendromu’nda daha sık görülebilmektedir.

Bu hastalığın erken teşhisi çok önemlidir. Ne yazık ki hastalar tarafından çok geç fark edilmekte hatta hekimler tarafından bile tanınmamaktadır. Teşhis için kornea topografisi ‘altın standart’tır.

Kornea kalınlığının ölçülmesi, kornea arka yüzeyinin özel cihazlarla taranması erken teşhisi kolaylaştırır. Günümüzde teşhis konulan hastaların çoğu lazer tedavisi için gelen ve bu testlere tabi tutulan hastalardır. Bu hastalık önemli bir halk sağlığı sorunudur ve mutlaka geniş kitleler göz taramasından geçirilmelidir.

Hastalığın temelinde kornea tabakasının normalden daha elastik olması, diğer bir ifadeyle yeterli ‘sıkılık’ta olamaması temel patolojidir. Kornea fibrilleri arasındaki çarpraz bağlar zayıftır.

Tedavisinde kesin ve kanıtlanmış bir seçenek bulunmamaktadır. Bu hastalarda gözlükle istenilen görme elde edilemiyorsa sert kontak lensler kullanılmaktadır. Sert kontak lensler görme keskinliğini arttırabilir. Takıldıkları zaman kornea ön yüzeyini düzleştirmek suretiyle düzensiz astigmatizmayı azaltmakta böylece gözlükten daha kaliteli bir görme elde edilebilmektedir. Ancak sert lenslerin tedavi edici hiçbir özelliği yoktur, hastalığın ilerleyişini durdurmaz. Hatta son yapılan çalışmalarda bu lenslerin, hastalığı daha da ilerlettiğine dair bulgular mevcuttur. Kullanması da oldukça zordur. 

Kross Linking tedavisi

 Kross Linking tedavisi son yıllarda uygulamaya girmiş bir yöntemdir ve sonuçları da oldukça yüz güldürücüdür. Bu tedavi hastalığı iyileştirmez ancak ilerlemesini yüzde 90 durdurmakta. Özellikle genç yaşlarda ve erken dönemdeki hastalarda artık ilk tercih haline gelmiştir. Hemen hemen hiç yan etkisi bulunmamaktadır. Temelde bir ilaç tedavisidir. Bir saat sürmektedir ve bu zaman içerisinde hastaya Riboflavin vitamini damlatılmakta, 30 dakika süreyle de ultraviyole verilmektedir. Verilen ultraviyole çok düşük miktardadır ve kalibre edilmiş özel bir cihazla uygulanmaktadır.

Kornea halkaları özellikle ilerlemesi durmuş hastalarda düzensiz astigmatı azaltmaktadır. Femtosecond lazer cihazı ile halkaların yuvası açılır ve kornea içerisine yerleştirilir. İşlem birkaç saniye sürer. Hasta yine gözlük takmak zorunda kalabilir ancak gözlükle önceki durumuna göre çok daha kaliteli bir görme elde eder.

Kornea nakli (Keratoplasti)

Halk arasında göz nakli de denmektedir. Bu hastalığın tedavisinde son seçenektir. Cross Linking tedavi şansını yitirmiş hastalara uygulanır. Ne yazık ki ülkemizde kornea bulmak oldukça zor olabilmekte. Bu hastalar aylarca kornea sırası beklemekte ve bu dönem içerisinde yaşam kaliteleri düşmektedir.