GameStop sonrası Dogecoin, Gümüş hareketlerini kimi ekonomist romantik sos, kimi akademisyen anarşist millennials, kimi yorumcu perakendenin toptana savaşı şeklinde yorumladı. Wall Street´te zücaciye dükkanına fil girdi aslında.
Kimse söylemedi bari buradan ben söylemiş olayım. Z(en) Kuşağı portföyün betasına DM’den yürüyor. Ben Bernanke ile ayyuka çıkan ‘Helikopter Para’ yani çoğunluğu karşılıksız basılan / büyüyen merkez bankası (fiat) parası ‘Paranın Yansızlığı’ doğrultusunda büyümeye ve istihdama gitmeyince, halk helikoptere doğru gitmeye başladı. İşin özeti bu. Burada farklı vesilelerle dile getirmiştik. Gavroche barikatlara gidiyor. 1968 Prag Baharı veya Fransa’da Sarı Yelekliler ile Fransız Devrimi gibi sosyal olayların başka formlarda yansımaları bunlar. Aynen Capitol Hill gibi. Bazen aşırı sağ, bazen aşırı liberal, bazen Japon ev kadınları, bazen Borsa İstanbul’da algoritmik ‘Herif’. Capitol Hill vakasını da bundan bağımsız görmemek lazım. Hatta belki orada uyandılar burjuvaya karşı. High Tech ABD Başkanını sosyal medyadan silince baktılar ki burjuva senyörün rolüne soyunuyor, hedef burjuvanın, sermayenin kendisi oldu.
Reddit’te örgütlenen gruplar, aslında küçük yatırımcı demek lazım belki de, Melvin Capital’in açık pozisyonunu görüp, açığa hisse satışını hedef alarak GameStop hisselerini yükselterek fonu iflasa kadar sürüklediler. RobinHood platformunda sıfır komisyonla piyasaya giren küçük yatırımcı, adeta Nemo’nun babasını balıkçı ağından kurtarması için ağdaki tüm balıkları örgütlemesi gibi, WallStreetBets ile Meksika’da yaşayan bir Yahudi bireyin kurduğu platform üzerinde buluşarak tüm dünya piyasalarını salladı. Buna klasik iktisatçılar veya yatırım yöneticileri manipülasyon diyor. Manipülasyon; küçük ve örgütlü bir zümrenin asimetrik enformasyon üzerinden veya yalan / yanlış haberle arbitraj üzerinden fahiş ve haksız kazanç elde etmesi durumudur. Aynen LIBOR faiz oranlarının dünyanın en önde gelen finansal kurumları tarafından manipüle edilmesi ve ortadan kalkması gibi. Ama burada durum sanki farklı biraz. Herkese eşit mesafede, açık ulaşılabilir bir kaynaktan bir bilgi ile çoğu bilinçli veya istekli kitlelerin hareketi manipülasyon mudur bilinmez ama yeni tanımlara ihtiyaç olduğu artık çok açık. Dünün ekonomi, para, banka kitapları ile bugünü anlamaya ve yönetmeye çalışmak mümkün değil veya doğru yerden çıkmak zor olabilir. Nitekim SEC yani ABD Sermaye Piyasası Kurulu ne olduğunu anlamaya çalışana kadar, Google işlem / devre kesici regülatör rolüne soyunup, yatırımcı gruplarını kapattı diye Reddit’teki yatırımcıların yaptığı dislike ve yorumlarını silince, aslında SEC yerine yine ABD seçimlerindeki Twitter gibi HI-TECH düzenleyici rolüne kendini koydu. Ocasio Cortez ile Ted Cruz’u dahi aynı noktada birleştiren bu olgu için “Dünya Teknoloji Örgütü” önerimizi burada daha önce yazmıştık diğerleri gibi. Sermaye tabana yayılırken sermaye piyasalarının bu amacını engellemeye çalışmak başlı başına bir tartışma konusu. Ancak olay sadece küçük yatırımcının verdiği finansal tepki değil.
Bu yeni normalin anomalileri yarın Elon Musk Signal veya Bitcoin işareti gibi kendine bazen Trumpizm bazen Lady Gaga’yı ikon, lider veya ideal görerek farklı formasyonlarda kendini dünya üzerinde göstermeye devam edecek. İstanbul Ekolü Manifestosunda dile getirmiştik: Senyör gücü merkez bankalarından almak istiyor, boşluğu gören / bulan burjuva Facebook Libra benzerleri ile senyörün rolüne soyunuyor, özgürlüğünü ve refahını her ikisinde de göremeyen proletarya Bitcoin ve kripto paralar ile bazen Reddit’te bazen Tiktok’ta buna cevap vermeye çalışıyor. Pelosi veya Lagarde şık giyiniyorlar, Bernie Sanders’ın eldivenleri çok şirin ama bu dünya halklarının refah arayışına bir çözüm olmuyor. Yani bunlar romantik soslu manipülasyon yapan anarşist gençler diyenler konuyu fazla azımsıyor gibi. Ne dersiniz?
