Geçmişten günümüze birçok finansal kriz; dünya borsalarında, ülkelerin ekonomik politikalarında, ülkelerin büyüme oranlarında ve hatta ekonomik ve politik güç dengelerinde devrimsel değişimlere yol açtı. Her ne kadar küçük yatırımcılarla büyük yatırım fonları arasındaki bu hiyerarşi savaşı henüz kriz boyutuna gelmese de, yakın gelecekte olabilecek bir sürü radikal finansal olayın habercisi konumunda. Peki ne oldu da küçük yatırımcılar batık bir şirketin hisselerini misliyle katlayıp ……´yı …….$ zarara uğrattı?
Melih Banana
Amerika Birleşik Devletleri’nin bir döneminin en ünlü oyun mağaza zincirlerinden biri olan GameStop, 1984 yılında Teksas’ta kuruldu. Fakat özellikle 2010’ların başından itibaren inanılmaz bir hızla gelişen e-ticaret sektörü ve oyunların dijital kanallardan satışının popülerleşmesi GameStop’un operasyonlarını ve bilançosunu oldukça kötü etkilemeye başladı. Hatta halka da açık olan bu şirketin uzun bir süre kâra geçememesi ile hisse fiyatı 30 Ağustos 2019’da 3.97 dolara kadar düşmüştü. Bir de üstüne 2020’nin başında tüm dünyayı saran ve tüm yıla yayılan pandemiyle mağazaların kapanması GameStop’u iflasın eşiğine getirmişti. İşte ne olduysa ondan sonra oldu.
2020’den 2021’e geçilen sıralarda aktif bir Reddit kullanıcısı olan Keith Gill, nam-ı diğer Roaring Kitty, Reddit’in 4 milyondan fazla takipçisi olan WallStreetBets başlığının altına birçok kez GameStop’a yatırım yaptığını ve hisse fiyatlarının artacağını düşündüğü yazılar yazıyordu. Öte yandan, büyük yatırım ve risk fonları ise GameStop’un sonunun geldiğini düşündüklerinden kısa pozisyon alıp açığa satış yapıyorlardı. Bu terimi biraz daha açmak gerekirse, hisse fiyatının düşeceğini düşündükleri için piyasadan faizle borç hisse alıp direk satıyor, hisse fiyatı düştüğünde de piyasadan daha düşük fiyata hisseleri geri alıp faiziyle beraber borcunu ödüyordu. Aradaki fark da gelir olarak yansıyordu. Aslında son bir yıldır bilançosunda pozitif değerlere çıkamayan bir şirket için çok mantıklı bir hareket olduğu söylenebilir.
Bu dönemde hem Keith Gill’in sürekli olarak Reddit’te yaptığı paylaşımlar, hem de Michael Burry ve Jamie Rogozinsky gibi büyük yatırım fonları sahiplerinin GameStop’u desteklemesi, hisse fiyatlarını yükseltmeye başladı. Bunun yanı sıra Robinhood uygulamasının komisyonsuz işlem yapabilme olanağı sağlaması küçük yatırımcıların piyasaya dahil olmasına da ortam yarattı. Bir de bunun üzerine günümüz dünyasının en önemli figürlerinden biri olan Elon Musk’ın; açığa satış yapan Melvin Capital ve Citron Capital yatırım fonları ile geçmişe dayanan gerginliğinden dolayı GameStop’u destekleyen tweetler atmasıyla halkın çok büyük ilgisini çekti, küçük yatırımcıların talebi akıl almaz derecede artmasıyla da hisse fiyatı bir anda inanılmaz bir büyüme göstermeye başladı. Biraz daha sayısal konuşacak olursak, 11 Ocak 2021 tarihinde 19.4 dolar olan GameStop hissesi, 28 Ocak’ta 435 doları gördü, Wall Street Borsasının 29 Ocak Cuma günü kapanışında ise 325 dolar olarak kayıtlara geçti. Bir başka değişle daha tam bir ay geçmeden %1575’lik bir büyüme gösterdi. Bu durum da büyük yatırım fonlarının çok kısa dönemde büyük zarar görmesine yol açtı. Bu sürede Melvin Capital 4.5 milyar dolar zarara uğrayarak yatırımının %53’ünü kaybetti. Şu anda ise hala kâra gösteremeyen GameStop’un hisse fiyatı 120 dolar. Bu yaşananlardan sonra küçük yatırımcılar birleşerek düşüş yaşayan Nokia, Blackberry gibi başka şirketlerin hisselerinin talebini arttırarak büyük yatırım fonları ile finansal bir savaş başlattı. En son özellikle ABD’li politikacıların da dahil olmasıyla medyada anarşizm boyutunda manşetler geçiyor, sonuçlar da finansal piyasaları olduğu kadar dünya gündemini de şaşırtmaya devam ediyor.
Yaklaşık 100 yıllık bir süreçte dünyamız, 1929 Dünya Ekonomik Buhranı, 2008 Mortgage krizi gibi birçok finansal krize tanıklık etti. 2008 yılındaki mortgage krizinin başlangıç noktasının da Lehman Brothers yatırım şirketinin batması olarak alındığını düşünürsek yeni bir krizin gelmesi oldukça muhtemel duruyor. Fakat bu yaşananlarda en çok odaklanılması gereken konu başlığının sosyal medyanın gücü olduğunu unutmamak gerek. Sosyal medya, dünyanın farklı uçlarındaki insanları saniyeler içinde birleştirip aksiyon alma olanağını sunmasa belki de bu konuları hiç konuşmayacaktık.
Bu olayla beraber bir sürü konuda farkındalığın artması zorunluluğunu görmüş olduk. Finansal piyasalarla ilgilenenlerin dijitalleşme ve sosyal medyanın gücü ile beraber farklı bakış açıları kazanması, tüm dünyanın da sosyal medya’nın yarattığı etkiyi kesinlikle hafife almaması gerektiği artık göz ardı edilemez bir gerçek.
