Anal bölge hastalıkları

Op. Dr. İlker Özdemir

Anal bölge hastalıklarının sebep oldukları rahatsızlık hissinin şiddetine rağmen, birçok hasta muayene olmaktan utandığı için doktora gitmeyip, eşine dostuna danışmakta veya doğrudan eczaneye gidip basur, mayasıl ilacı isteyerek kendileri tedavi olmaya çalışmakta. Bu bölgedeki hastalıklar farklı farklı olsalar da hemen hepsi halk arasında basur diye bilinir. Kısmen benzer şikâyetlere  yol açsalar da  her birinin ilaçla veya cerrahi tedavisi farklı, iyileşme dönemlerinin özellikleri ve süreleri de kendine hastır. Anal apsesi olduğu halde eczaneden hemoroit ilacı alıp, tedavide geciken ve gazlı kangren nedeniyle ölümle burun buruna gelen  hastalara tanık olduğum gibi hemoroit kanaması diye aylardır ilaç kullanan bazı hastalarda da maalesef kalın barsak kanseri saptadıklarım oldu.

Doğru tedavinin uygulanması için öncelikle muayene gerekir. Çünkü benzer şikâyetlere yol açan bu hastalıklar arasında, tedavide geç kaldığınızda hayatı tehdit edebilecek olanlar vardır. Şimdi size bu bölgedeki hastalıkların öne çıkan belirtilerini özetleyip, aralarındaki farkları anlatmaya çalışacağım. Böylelikle belirtilerinizin hangisi ile uyumlu olduğunu saptayarak, bu soruna daha bilinçli yaklaşmanıza yardımcı olacağını umuyorum.

Basur, mayasıl

Bu bölgenin en sık rastlanan hastalığı basur, mayasıl olarak bilinen hemoroit rahatsızlığıdır. Makattan dışarı çıkan ağrılı bir meme, şişlikle kendini gösterebildiği gibi, hiç şişlik olmadan ağrısız kanamalara da yol açabilir. Bu ağrısız kanamaların kalın barsak kanserinin de belirtisi olabileceğini aklınızdan çıkarmamalısınız.

Halk arasında çatlak olarak bilinen hastalığın tıbbi ismi ise anal fissürdür ve her zaman şiddetli ağrı ön plandadır. Beraberinde parlak kırmızı temiz bir kanama da eşlik edebilir. Ağrı ve kanama ön planda olmasına rağmen şişlik yoksa büyük ihtimalle çatlağınız vardır.

Anal Apse

Anal Apse dediğimiz makat bölgesinin cerahat toplaması da çok ağrılı bir rahatsızlıktır. Beraberinde vücutta kırıklık ve ateş de eşlik edebilir. Geç kalındığı takdirde ölümcül gazlı kangrene ilerleyebilen bu hastalık zamanında başvurulsa kolayca tedavi edilebilir.

Anal apse geçiren bazı hastalarda, makata birkaç cm uzaklıkta, apsenin ciltten dışarı açıldığı noktada, akıntı, ciltte tahriş ve ara ara şişip ağrı yapan, iltihap akınca da kısa süreliğine geçen bir delik kalabilir. Bu anal fistül dediğimiz hastalıktır ve cerrahi tedavi dışında bir tedavi seçeneği yoktur.

Ameliyattan sonraki iyileşme dönemi açısından karşılaştırırsak, yukarıda bahsettiğim hemoroit dışındaki hastalıklarda kişinin işine gücüne dönmesi ameliyattan sonraki maksimum üç-beş gün içinde olur. Hemoroit ameliyatından sonra ise normal hayata veya işe dönüş 2-3 haftayı bulur. Bu hastalıkların hepsinin cerrahi tedavisi kesin ve yüz güldürücüdür. Ancak muayene olmadan basur deyip, ciddiye alınmaz ve kendi kendine tedavi edilmeye çalışılarak geç kalınması   durumunda ise hayati sonuçları olabilir.

* Or-Ahayim Hastanesi, genel cerrahi uzmanı