Serinin ikinci yazısında Mart ayını bitirmeden Kayahan şarkısı mısraları gibiyiz artık. Tükendim, tükendim, tükendim artık. Pişmanım alın yazım.
Önce iyi haberi verelim. Trump kendi sosyal ağı ile geri geliyor haberleri çıktı. Biden Putin’e katil deyince insan akl-ı selimi arıyor haliyle. Dünyada çip kalmadı, otomobil, bilgisayar, cep telefonu üretimi sekteye uğradı. Konteyner kalmadı, Çin hepsine el koyuyor. Trump gidince ticaret savaşları bitecek diye beklerken dünya, ABD tahvil faizleri aldı başını gitti, faiz savaşları da başladı. Derken altına hücum gibi yeni kıtada herkes dolara hücum edince bizde kur iki haftada 7 liradan yüzde 10 yukarı zıpladı. Bunu önden yüklemeli faiz artışı ile yönetelim derken, Yellen ve FED’in faturası yine gelişmekte olan ekonomilere çıktı. Bir nokta dokuz milyoncuk paket onaylanınca kripto paralar uçuşa geçti. On yüz bin milyon baloncuğumuz var artık. ‘NFT Coin’ dediğimiz dijital varlık var mesela. Marilyn Monroe tivitini size özel tek dijital varlık olarak alıp satabiliyorsunuz artık. O zaman Twitter var mıydı demeyin. Deep fake ile Marilyn size öpücüğünü tivit ile gönderirse şaşırmayın. Tom Cruise deep fake videolarına inanıyorsanız kazanın doğurabileceğine de inanmalısınız.
Cup Cake
Şimdi bu genel gidişatı 2021 mumlu cup cake ile süslemek lazım. Kraliyet ailesinde bile ırkçılık varmış, bunu öğrendik. 15 Ocak 2020’de bu sayfada sormuştuk: “Kraliyetler mi, kapitalizm mi çökecek?” Öte yandan ABD seçimlerine ve demokrasisine mal olan George Floyd vakası ise kan parası ile uzlaşmaya gitti. Astra Zeneca aşılarında sorun çıkınca dünya tekrar, yine, bir daha karıştı. Aşılarla hareketlenen petrol varil fiyatı bunu duyunca bir soluklandı. Yunanistan GSYİH rakamı tekrar 200 milyar dolarlara inince “Yine mi Brütüs!” sesleri yükseldi. Buna Macron dur der gibi oldu. “Frexit yaparım ha” dedi. Aşı, göçmen, bütçe, ekonomi konularında duvara çarpınca “Biz niye birliğiz yahu” diye sormaya başladı. Biden Air Force One merdivenlerinde üç kez tökezleyince, “Sam Amca, sen bir dur yahu” diyesi geldi tahvil yatırımcısından. 50 yıllıklar mı geliyor, enflasyon mu çıkıyor, ekonomi pakete rağmen dikiş tutmayacak mı, bu ikili bu işi yapamayacak mı kaygıları ile faizler yukarı attıkça attı. Biden bu arada zenginden daha fazla vergi alma planları peşinde.
Yeni Ekonomi Reformu
Dünyanın bir numaralı ekonomisinde, Avrupa Birliği’nde işler sabit, stabil değilken finansal istikrar komitesi ve fiyat istikrarı önceliği ile yeni ekonomi reform paketi açıklandı. VUK güncellemesinden, esnafa vergi desteğine kadar bir sürü başlık bulunuyor. Yeşil tahviller ile küresel trende ayak uydurmak, şirketlerin halka arz şartlarını gözden geçirmek, şirket tahvillerini özendirmek sermaye piyasaları ile finansmanı öne çıkarmak adına güzel başlıklar. Bireysel emeklilik sisteminin gözden geçirilmesi, tahvil garanti fonu, proje finansmanı menkul kıymet fonu da bunlara katkı sağlayacak başlıklar. TROY ile yerli ve milli ödeme sisteminin yanına dijital parayı da eklersek etraflıca düşünülmüş bir program. Tabii uygulama boyutu da paket kadar önemli.
Ne Olacak Bu Piyasalar?
Dünyadaki küresel dalgalanmaların artık her geçen gün artarak devam edeceğini daha önce yazmıştık. Küçük yatırımcı için en doğru tercih uzun vadeli portföy yatırımları. Bireysel emeklilik, yatırım fonu gibi. Veya sabit getirili finansal ürünler. Vadeyi beklemek yani. Nitelikli, kurumsal yatırımcı için konu biraz daha çetrefilli. Algoritmalarla yarışılıyor artık. Kripto paralar içinse yakında bir yasal düzenleme bekleniyor. Oynaklığı yüksek yerlerde yakın takip, hızlı işlem, doğru bilgi akışı sorunluysa iki kere düşünerek hareket etmekte fayda var. Kredili ve açığa satış işlemleri ile alınan pozisyonların facialara yol açmaması için bilmeden, okumadan, anlamadan işlem yapmamak, sakince uzak kalmak veya uzaktan izlemek ve dalga boyu azalınca aksiyon almak daha makul bir hareket tarzı olacaktır. Tabii bunun için bekleme imkânı ve sabrı önemli. Yatırım için ayrılan miktarın özkaynağa oranını da iyi tespit etmek lazım. Şirketler için kur riski yönetiminde spotta hedging veya vadelide forward, swap, opsiyon birer olasılık.
Kaldı 9 ay 10 gün
Yılın bitmesine kalan süremiz bu. Uzun bir süre. 2020 bitti, Trump gitti, fakat sorun Trump ve 2020 değilmiş. Daha neler olacak “kimbilir coin” iyi fikir. Astrolog, falcı ödemeleri için birebir. Sanal gerçekliklere sanal ödeme. Bir de arttırılmış gerçeklik var. Deep fake ile yakında zamanda hologram yolculuk yaparak Einstein ile tanışmak için sabırsızlananlar için, az kaldı. Her şey uçuyor, yazının sonunda beraber uçsak fena mı olur.