Or Ahayim Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Uz. Dr. Ahmet Sanlı Konuklar, COVID-19 aşısı sonrasında bağışıklık durumunu öğrenmek için yapılması gereken antikor testi ile ilgili birçok insanın kafasındaki soruları açıklığa kavuşturdu.
Antikor nedir?
Antikor vücudumuza giren antijen dediğimiz yabancı etmenlere karşı bağışıklık sistemi hücreleri tarafından oluşturulan proteinlerdir. Hastalık yapıcı etmenlerin tanınması, vücuttan uzaklaştırılması ve yok edilmesine yönelik görevleri vardır. Aşılama ile elde edilmek istenen de budur. Herhangi bir mikroorganizmanın vücudumuza girmeden yabancı ve tehlikeli olduğunun tanıtılması ve önceden gerekli önlemlerin alınması amaçlanır.
SARS-CoV-2 virüsü ne şekilde bulaşıyor?
SARS-CoV-2 virüsünün bulaşı, ‘spike’ denilen dikensi çıkıntılarla hücrelerimize tutunması sonrasında hücre içine girişi ile olmaktadır. Virüs, ACE2 reseptörü içeren hücrelerin reseptör bölgesine yapışarak hücre içine geçer ve hastalık sürecini başlatır. Bu reseptörler damar iç yüzeyinde yer alırlar. Bu nedenle virüs başta solunum yolu ve akciğer olmak üzere damar yoluyla bütün sistemleri tutabilir.
Antikor nasıl oluşuyor?
Virüs vücudumuza girdikten sonra her bir proteini için ayrı ayrı antikorlar oluşur. Antikor testleri ile saptanan bu antikorlardır.
Aşı nasıl antikor oluşumunu sağlıyor? Ne zaman antikor testi yapılmalı?
Aşı çalışmalarında spike bölgesi temel hedef olarak alınmış ve antikor oluşturarak virüsün hücreye bağlanması, diğer hücrelere yayılımının engellenmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle aşı sonrası bağışıklık durumu için spike antikor bakılmakta olup ikinci doz aşıdan iki hafta sonrası uygun zamandır.
Sonuçlar nasıl yorumlanıyor?
Negatif test sonucu hiç bağışık olmadığınız anlamına gelmez, hücresel immünite ile koruyuculuk olabilir.
Negatif test sonucunda aşı tekrarı gerekmez.
Pozitif test sonucu aşıya karşı bağışıklık yanıtı oluştuğunu gösterir. Fakat ölçülen değerin ne kadar olması gerektiği ile ilgili bir standardizasyon yoktur.
Antikorun hangi düzeyinin ne kadar süre ve ne oranda koruduğu bilinmiyor bununla ilgili çalışmalar devam ediyor.
Spike antikor değişik yöntemlerle bakılabildiğinden birim değer ve referans aralıkları farklı olabilir. Bu aralıklara dikkat etmek gerekir ( örneğin referans aralık birisinde 1 iken diğerinde 50 olabilir, oranlayarak değerlendirmek gerekir. Antikor düzeyi takip edilecekse aynı yöntem kullanılmalı.)
Aşı olduktan ve antikor geliştirdikten sonra hemen normal yaşantımıza dönebilir miyiz?
Şunu kesinlikle unutmamalıyız. Aşı olsak da, aşıya karşı antikor geliştirsek de toplumda salgın devam ettiği sürece kendimiz ve çevremiz için bilindik önlemlere devam etmeliyiz.
