Friends 17 yıl sonra buluşuyor

Friends, zamansız olma mertebesine ulaşmış, sıradan bir sit-com olmanın ötesine geçerek kültürümüze nüfuz etmiştir desek abartmış olmayız. Netflix, Friends’in yayın sözleşmesini sırf bir sene uzatmak için 100 milyon dolar ödedi. Hayranları olarak hangimiz gündelik hayatlarımızda Friends’in bazı bölümlerine atıfta bulunmamışızdır, diziden alıntı yaparak patatesimize uzanan bir el karşısında “Joey doesn’t share food” dememişizdir ya da kimin evinde Friends kahve bardağı ya da Friends logolu eşyası yoktur? Her ne kadar Monica, Rachel, Ross, Joey, Chandler ve Phoebe’nin buluşmasını iple çeksek de işin aslı bu hasret maalesef sona ermiyor; Friends Reunion’da orijinal karakterlere değil, gerçek oyuncuların set ziyaretine, sohbetlerine ve çeşitli sürprizlere tanık olacağız. Yine de kaçırılmaması gereken bu şov öncesinde Friends hakkında az bilinenlere 20 maddede bir göz atalım.

1. Dizinin yaratıcılarından Marta Fran Kauffman, Philadelphia’da yaşayan muhafazakâr Yahudi bir aileden geliyor. Gençliğinde İsrail’i ziyaret etmiş, Yahudi yaz okuluna gitmiş ve kaşer kurallarına uymuş. Eski kocası Michael Skloff da Yahudi.

2. Kauffman’ın ortağı, dizinin diğer yaratıcısı David Crane de Yahudi bir aileden geliyor. İkilinin tanışıklıkları Brandeis Üniversitesi günlerine dayanıyor.

3. Kauffman’ın eski kocası Michael Skloff’un da dizide bir rolü var. Yahudi müzisyen, dizinin dillere dolanan ‘I’ll be there for you’ şarkısını bestelemeden önce hala Kauffman ile evliydi. 

4.Şarkının sözleri ise yine bir Yahudi söz yazarı tarafından kaleme alındı. Alta Sherral Willis, Earth, Wind & Fire grubu için ‘September’ ve ‘Boogie Wonderland’ şarkılarının sözlerini yazmıştı. Ayrıca ressam ve sanat direktörü olan Willis, 2019’da 72 yaşında hayatını kaybetti.

5. Dizinin karakterlerinden Ross ve kız kardeşi Monica Geller ile Rachel Green Yahudi karakterleri canlandırıyor. Ancak Kauffman ve Crane dinlerini ön plana çıkaran karakterler yaratmadı. Crane bir röportajında, “Diziyi yaratırken Yahudi karakterler olsun diye düşünmedik. Komik, düşünceli ve hikayeleriyle özdeşleşebileceğiniz gerçek kişilikler istedik. Yarısından fazlası Yahudi olan yazarlar odasında herkes kendi hayatından hikayeler anlatıyordu. Ross’un Yahudi kimliği de böyle ortaya çıktı” demişti.

6. İnsanların sevmekten nefret ettiği ancak aynı zamanda garip bir şekilde nefret etmeyi sevdiği paleontolog Ross karakterini canlandıran David Schwimmer Yahudi asıllı bir oyuncu. Tiyatro yapmak için diziyi neredeyse reddedecekken dizinin kastına ilk giren isim o oldu.   

7. Ross dizide Yahudi kimliğini konu eden bir karakter. Birçok bölümde, Hanuka bayramı olsun, yardım için kurabiye ve menora satışı olsun, Ross’un Yahudi bir karakteri canlandırdığını anlıyoruz.

8. Ross’un 7.sezonda oğluna armadillo kostümü giyerek Hanuka hikayesini anlattığı bölümün sonunda arkadaşlar hep birlikte hanukiya yakıyor. 

9. Geller kardeşlerin Yahudiliği daha sonra Monica ve Chandler evlenirken bir kez daha konu ediliyor. Ross’un Monica’nın bat-mizvasında rap söyleyerek geceyi berbat ettiğini öğreniyoruz. Monica bir bölümde rahip kılığına girerken Chandler ona “Sen Yahudi’sin” diye hatırlatma yapıyor.

10. Grubun en akıllısı olmadığı kesin olan Joey bir bölümde, oyunculuk yaparken Katolik bir göçmeni canlandırması istendiğinde, anatomik olarak Yahudi olmaması gerektiğini yani “sünnetli” olmaması gerektiğini anlamayıp “Bar-mitzva yapmamış olmalı değil mi?” diyor.

11. Bir başka Hanuka hatırasında Phoebe, Noel şarkısı söylerken, “Monica, Monica, have a happy Hanukkah” sözlerine yer veriyor.

12. Bir başka Yahudi karakter olan Rachel Green ile ilk tanışmamız, dizinin pilot bölümünde ortodontist Barry ile düğününden kaçıp Central Perk’te Monica’yı bulmasıyla oluyor. Rachel hem annesi hem babası Yahudi olan bir karakter. Rachel üçüncü sezonda bir defasında Davud’un yıldızı olan bir kolye takıyor ve babaannesine Yidiş dilindeki ‘Bubbe’ şeklinde hitap ediyor. Rachel tam bir JAP- Jewish American Princess (Amerikalı Yahudi Prenses) olarak resmedilmiş bir karakter. Annesi Sandra Green, babası ise Dr. Leonard Green. Long Island’da zengin ama soğuk ve mesafeli bir ailede büyüyen Rachel, JAP stereotipinin tüm olumsuz yönlerini yansıtıyor: henüz ergenken büyük olan burnuna estetik ameliyat yaptırması, alışveriş bağımlısı olması, kendi çamaşırını yıkayamaması ve dişçi bir koca bulması. Crane, Rachel’ın Yahudi bir karakter olduğunu dizi bittikten çok sonra, 2011’de açıkladı.

13. Ross ve Rachel televizyon tarihinin en ikonik çifti. “We were on a break” cümlesi ile akıllara kazınan inişli çıkışlı ilişkilerini on yıl boyunca izledik. Bu onları aynı zamanda tarihin en ikonik Yahudi çifti yapıyor.

14. Chandler Monica’dan önce, İsrail ordusunda görev almış Aurora adında bir kızla çıkıyor. Fakat kızın bir kocası, bir de erkek arkadaşı olduğu ortaya çıkıyor. Chandler’ın Joey’den önceki ev arkadaşı bir Yahudi ve bu yüzden elektrikler kesildiğinde mum yaktıkları bir menoraları var.

15. Chandler’ın bir birleşip bir ayrıldığı sevgilisi Janice Hosenstein Litman Goralnik karakteri, cırtlak çıkan ‘Oh My God’ sesi ile hatırlanacak. Bu Yahudi role can veren oyuncunun kendisi de Yahudi olan Maggie Wheeler. Los Angeles’ta yaşayan Wheeler, Golden Bridge Halk Korosunu yönetiyor.

16.  Phoebe Buffet’yi canlandıran aktris Yahudi asıllı Lisa Kudrow. Büyükannesi ve babası Holokost kurtulanı olan Lisa Kudrow bat-mizva yapmış. Fransız reklamcı Michael Stern ile olan evliliğinden olan oğlu Julian Murray Stern’a hamileyken Kudrow dizinin dördüncü sezonunda erkek kardeşi için üçüz bebeklere taşıyıcı annelik yapıyordu.

17. Dizi final yaptıktan sonra, Kauffman sinagogunun hahamının otoparkta yanına gelerek “Rachel ve Ross’un ilişkilerine ne oluyor?” diye sorduğunu söyledi. Kauffmann, ikilinin kızları Emma ile birlikte kesin psikoloğa gittiğini dile getirdi. Jennifer Aniston da bu fikre katılıyor.

18. On sezon boyunca Friends birçok Yahudi oyuncuyu konuk etti: Phoebe’nin erkek arkadaşı ve kocasını oynayan Paul Rudd, Phoebe’nin başka bir erkek arkadaşı olan bilim insanı David’i canlandıran, Ladino dilini konuşabilen Sefarad Yahudi’si Hank Azaria, Chandler’ın tacizci meslektaşını canlandıran Selma Blair ve üçüncü sezonda Rachel’in üniversite arkadaşını oynayan Winona Ryder.

19.  Ross ve Monica’nın dizide anneleri Judy Yahudi değil, öte yandan Yahudi babasını canlandıran isim ise Elliot Gould idi. Kendisi aynı zamanda Barbra Streisand’ın eski kocası ve çiftin bir oğulları var.

20. Bir saatlik The Reunion bölümünün yönetmenliğini İngiliz Yahudi’si Ben Winston üstlendi. Çekimler 236 bölümün çekildiği Sahne 24’te yapıldı. Yazılı bir senaryoya bağlı kalınmayan reality şov şeklindeki bu formata televizyon jargonunda ‘Unscripted’ deniyor. Bakalım bu bir saat sürecek olan ‘unscripted’da akıllardaki soruların kaçı cevap bulacak: Rachel ile Ross halen birlikte mi? Kızları Emma, Monica ve Chandler’ın çocuklarıyla arkadaş mı? Joey oyunculuk kariyerine devam etti mi? Eksantrik Phoebe’nin ayakları sonunda yere bastı mı?

Z jenerasyonundan bir Friends bağımlısı şöyle diyor:

Bu mini röportajı yapmak için çok da uzağa gitmem gerekmedi, evde yan odada hemen bir bağımlı buldum. Z neslinin Friends sevgisini açıklayabilecek bir kelime Almancada bulunuyor: ‘Fernweh’. Anlamı daha önce ziyaret edilmemiş bir yer için duyulan nostaljik his. Friends’e olan düşkünlüğünü açıklayan kelimeyi nihayet bulmuş olmanın sevincini yaşayan kızım Beliz’e sordum:

-Neden bu diziye bu kadar takıldın?

-Yedi kez tüm diziyi, hiçbir bölüm atlamadan seyretmişimdir. Karakterler adeta arkadaşım gibi. Replikleri onlardan önce söyleyebiliyorum. Espriler beni her defasında kahkahalara boğuyor. Her izlediğimde sanki ilk izleyişimmiş gibi heyecanlanıyorum, şaşırıyorum, gülüyorum ve yeri geldiğinde üzülüyorum...  Dizinin en önemli sahnelerinden birinde Ross Emily ile evlenmek üzereyken yemin töreninde Emily yerine yanlışlıkla Rachel diyor ve ben bu sahneyi her seyredişimde kalbimin eridiğini hissediyorum.

Diziyi ilk seyrettiğimde 13 yaşındaydım, şimdi 15 yaşındayım ve aldığım keyif yaşımla birlikte değişiyor. Daha evvel atladığım espriler yakalıyorum. Dizide karakterler arkadaşlarını aile yerine koymuş. Bu samimiyet, bu içtenlik içimi ısıtıyor. Hiç teknolojik alet ya da sosyal medya kullanmıyor olmalarına biraz özeniyorum diyebilirim. Odamda Friends süs yastıklarım var ve kahvemi Central Perk yazan bir fincanda içiyorum, tabi ki pijamam da var.

Beni 16 yaşındayken haftada bir televizyonun önüne bağlayan, kızımı ise neredeyse aynı yaşlarda, dünya kadar içerik önüne serişlmişken döndürüp döndürüp kendini izlettiren Friends’in Reunion bölümünü kızımla izlemek için sabırsızlanıyorum.

 Kaynak: https://www.kveller.com/21-jewish-facts-about-friends-you-should-know/