Nisya İşman Allovi
Puntero, Tevrat parşömenlerinden Tevrat okuması sırasında metni takip etmek için kullanılan ve Tevrat işaretçisi olarak bilinen bir Yahudi ritüel objesidir.
Tevrat dokunulmayacak kadar kutsal olduğundan, puntero harfleri göstermedeki pratik kullanımının ötesinde, okuma sırasında parşömene dokunulmamasını da sağlar. Parşömene parmakla dokunmak yazıya zarar verir. Bu nedenle puntero okuma sırasında kullanılır. Puntero İspanyolca işaretlemek anlamına gelirken, Aşkenaz geleneğinde ise el anlamına gelen ‘yad’ kelimesi kullanılır. Puntero herhangi bir malzemeden yapılabilir. Ancak gümüş, özellikle yad'ı taçlandırmak için kullanılır. Bu ritüel objesi genellikle uzun bir çubuk şeklindedir ve işaret parmağı onu gösteren küçük bir el tarafından kapatılır. Görselde yer alan puntero gümüş üzerine filigran işlemeli olup, üzerinde mercan taşlarla bezenmiştir. Müzenin etnografya bölümünde görülebilir.