2020 Tokyo Olimpiyatları bir senelik ertelenmenin ardından nihayet gerçekleşiyor. Oyunlarda yarışacaklar arasında yer alan birçok Yahudi sporcu bulunuyor. İsrail´in ilk sörfçüsü, zamanın en iyi kürekçisi ve bir paralimpik atlet seyredeceklerimizin arasında sadece birkaçı…
23 Temmuz’da start alan Tokyo Olimpiyat Oyunları 8 Ağustos’a kadar devam edecek. Paralimpik Oyunlar ise 24 Ağustos ile 5 Eylül arasında oynanacak.
Tokyo Olimpiyatlarına katılan Sue Bird zamanın en iyi sporcularından biri.
Bir basketbol efsanesi olarak niteleyebileceğimiz Sue Bird, Amerikan basketbol takımına geçmiş dört olimpiyatta altın madalya getiren bir sporcu. Şimdi 40 yaşında olan Bird, beşinci belki de sonuncu olimpiyatına katıldı. Yahudi bir baba ile Yahudi olmayan bir annenin çocuğu olan Bird, Long Island, Syosset’de doğdu. Basketbolda ilk çıkışını Connecticut Üniversite takımı için oynadığı 1998’de yaptı. Ardından da kadın NBA’inde (WNBA) bir numara oldu. 20 yıllık spor yaşamında dört WNBA şampiyonluğu elde etti. Bunlardan biri de geçen sene COVID-19 döneminde gerçekleşti.
Bird, 2006’da basketbol kariyerine destek amaçlı İsrail vatandaşlığına geçti. Böylece Avrupa takımlarında da oynama fırsatını elde etti. İsrail vatandaşlığı Yahudi kimliği ile bağlantı kurmasını sağladı. Washington Yahudi Müzesindeki konuşmasında Bird, “Basketbol kariyerimde yükselmem için bir fırsat ararken, başka türlü hiç bilemeyeceğim Yahudi kültürümle bağ kurdum” demişti.
Kadın basketbol turnuvaları 26 Temmuz’da başladı. ABD ilk maçını 27 Temmuz’da Nijerya’ya karşı oynadı. Altın Madalya için oynanacak maç 8 Ağustos’ta gerçekleşecek.
İsrailli ritmik jimnastikçi Linoy Ashram
İsrail’in ritmik jimnastikte madalya kazanma şansı 22 yaşındaki Linoy Ashram’ın elinde. Yemenli Mizrahi kökenli bir baba ile Sefarad Yunanlı bir annenin çocuğu olarak dünyaya gelen Linoy, 2020 Avrupa Şampiyonasında ferdi yarışarak altın madalya kazandı. Böylece on yıllardır Sovyet ülkeleri ve Bulgaristan almış oldukları altın madalyayı ilk kez Linoy Ashram’a kaptırmış oldular. İlk kez Olimpiyatlara katılan Ashram, ülkesine birçok kez ilkleri tattırmış bir sporcu. Dünya şampiyonalarında, dünya kupasında ve Avrupa şampiyonalarında madalyalar kazanmış olan Linor Ashram, Tokyo’daki Olimpiyatlarda da altın madalya kazanabilecek mi? Ritmik Jimnastik yarışması 6-8 Ağustos tarihlerinde gerçekleşecek.
Arjantinli Tenisçi Diego Schwartzman
Diego Schwartzman dünyaca ünlü Yahudi bir tenisçi. Geçtiğimiz sene ilk 10’a girerek, 1981’de yine Yahudi olan, kısa boylu Harold Salamon’un ardından kısa boyu ile dünyaca ünlü 8 tenisçi arasına girdi. Kendinden uzun tenisçilerle karşılaşmasını seyretmek dikkate değer olacak. Lakabı ‘El Peque’ ya da ‘Shorty’ olan 28 yaşındaki Diego’nun Tokyo ilk Olimpiyat Oyunları olacak. Olimpiyatlara tenis dalında katılabilmek için dünya sıralamalarında ilk 56 arasına girmek gerekiyor.
Schwartzman Yahudi kimliği ile gurur duyan bir sporcu. Geçtiğimiz sene ailesinin Holokost hikâyesini yazmış ve büyükbabasının ölüm kamplarına giden bir trenden nasıl kaçarak Arjantin’e ulaştığını anlatmıştı.
Alix Klineman, ABD’li plaj voleybolcusu
Alix Klineman Stanford Üniversitesindeyken ve 2011 yılındaki mezuniyetinden sonra profesyonel olarak salon voleybolu oynadı. Ancak 2016’da ABD Olimpiyat Voleybol Takımına seçilemeyince plaj voleyboluna geçti. Klineman iki kez olimpiyatlara katılan, altın madalyalı Kerri Walsh Jennings’in partneri olan April Ross ile takım oluşturdu. Tokyo Olimpiyatlarına dünya sıralamasında ikinci olarak katılırken altın madalyayı kazanma şansları oldukça güçlü…
31 yaşında olan Klineman Güney Kaliforniya’da yaşayan Yahudi bir ailenin çocuğu…
İsrailli sörfçü Anat Lelior
Anat Lelior İsrail’in ilk ve tek olimpik sörfçüsü. Sörf olimpiyatlar için yeni bir spor dalı ve bu yaz sadece 20 erkek ve 20 kadın yarışacak. 21 yaşındaki Lelior, Avrupa’da en üst sırada yer alan bir sörfçü. Tel Aviv’den katılan Lelior sörfe beş yaşında başladı ve 12 yaşına geldiğinde İsrail ulusal şampiyonasını kazandı.
Kadınlar sörf yarışının 25-28 Temmuz arasında yapılması planlanıyor.
İsrail beyzbol takımı
İsrail’in, ülkeyi temsil etmek amacıyla İsrail vatandaşlığını kabul eden birkaç Amerikalı Yahudi sporcuyu içeren ulusal beyzbol takımı, 2017’de gözlemcileri de şaşırtarak dünyadaki en iyi takımların yer aldığı uluslararası Dünya Beysbol Klasik Turnuvasında altıncı olmuştu. 2019’da İsrail Avrupa Beysbol Şampiyonasını kazanarak Olimpiyatlarda yer almayı hak etti. Takımda kaptan olarak Kübalı Yahudi bir aileden gelen Danny Valencia ve COVID-19 kapanmalarından az önce İsrail’e gelerek Yahudi vatandaşlığını edinen yıldız sporcu Ian Kinsler yer alıyor. İsrail’in yanı sıra Güney Kore, Japonya, Meksika, Dominik Cumhuriyeti ve ABD’nin katıldığı altı takım içinde İsrail’in madalyayı kazanma şansı var.
Avustralyalı slalom kano kürek sporcusu Jessica Fox
Jessica Fox tüm zamanların en iyi kürekçisi olarak tanınıyor. Aralarında yedisi altın madalya olmak üzere on dünya şampiyonluğu madalyasına sahip. Yedi kez Dünya Kupası kazanmış. Ebeveynleri Richard Fox ve Myriam Jerusalmi de Olimpiyat kanocularındandı. Myriam, Fransız asıllı Yahudi atlet olup 1996 Atlanta Oyunlarında bronz madalya kazanmıştı. Şimdilerde ise kızına koçluk yapıyor.
Marsilya’da doğan Fox, babasının Avustralya Olimpik Takımında koçluk teklifi alması nedeniyle dört yaşında ailesiyle birlikte Avustralya’ya göç etti. Hem anne hem de babasının Olimpiyatlarda yarışmasının onun bu sporu yapmasına ilham olduğunu söyleyen Fox annesinin izinden gitmesinin kendisi için bir gurur vesilesi olduğunu açıkladı.
27 yaşında olan Fox 2012 Londra Olimpiyatlarındaki K-1 slalom yarışmasında gümüş madalya, 2016 Rio Oyunlarında da bronz madalya sahibi olmuştu.
Fox, bu yıl ilk kez kadınlar C-1 slalomda yarışacak. Dünyada bir numara olarak isim yapan Fox’un bu sene iki altın madalya alması bekleniyor.
Eli Dershwitz: Amerikalı eskrimci
Dokuz yaşında eskrime başlayan Dershwitz, 2017 ve 2018’de Harvard’daki şampiyonaları kazandı. Amacı Tokyo’da eskrimde ABD’li madalya alan beşinci sporcu olmak. Şimdiye kadar hiçbir Amerikalı bu kategoride altın madalyaya sahip değil.
Massachusetts’de Yahudi bir ailenin çocuğu olan Dershwitz’in annesinin ebeveynleri Holokost kurtulanlarıydı. Dershwitz, Yahudi cemaatinin Olimpiyatlara gitmesinde çok destek olduklarını ve onları temsil etmeyi dört gözle beklediğini ifade etti.
Jemima Montag: Yürüyüş yarışçısı -Avustralya
Jemima Montag’ın anne ve babası, Amanda ve Ray, 1989 Maccabiat Oyunlarında tanıştılar. Yahudi sporcuların yer aldığı Maccabiat Oyunlarında Amanda heptatlon (koşma, atma ve atlamadan oluşan yedili bir oyun) dalında yarışırken Ray ise kriket oyuncusuydu. Montag görev etiği ve dayanıklılığını Holokost kurtulanı büyükanne ve babasına borçlu olduğunu söylüyor. Yarışmaya hazırlanırken hep onları düşündüğünü ve DNA’sındaki sebat ve azmi kendine hatırlattığını ifade ediyor. Kadınların 20 kilometre yürüyüş yarışı 6 Ağustos’ta yapılacak.
Sagi Muki, İsrailli judocu
İki kez İsrail ulusal şampiyonasını 2019 Dünya Şampiyonasını ve 2017, 2018 Avrupa şampiyonasını kazanan Muki 2016’daki Rio Oyunlarında aldığı bir yaradan dolayı madalya alamamıştı. Netanya’da Yemenli Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Muki sekiz yaşında judoya başladı.
İsrailli judocu Ori Sasson
2016’da Rio Oyunlarında ağır sıklet judo yarışmasında bronz madalya alan Sasson, Mısırlı bir rakibinin elini sıkmak istememesinin ardından gösterdiği sportmenliğiyle ünlü olmuştu.
Ezra Frech, ABD’li paralimpik atlet
Henüz 16 yaşında olan Ezra Frech şimdiden paralimpik atlet olarak isim yaptı. Los Angeles doğumlu Frech yüksek atlama, uzun atlama ve 100 metre yarışında yarışacak. Sol eli tek parmaklı ve tek bacaklı doğan Frech 14 yaşında 2019 yılındaki Olimpiyatlara en genç sporcu olarak katılmıştı.
Maru Teferi İsrailli maratoncu
Etiyopya’da doğan Maru Teferi 14 yaşındayken Yahudi ailesiyle birlikte İsrail’e göç etmişti. Yarı maraton ve maraton dâhil altı mesafede İsrail rekorunu elinde tutan Teferi dünya rekoruna sadece 6 dakika uzakta.
Moran Samuel, İsrailli paralimpik kürekçi
Moran Samuel 2016 Rio Oyunlarında bronz paralimpik madalyası kazandı.
39 yaşında olan Samuel basketbol oynayarak büyüdü ve İsrail kadın ulusal takımı oyuncusuydu. Ancak 24 yaşında geçirdiği bir rahatsızlık sonucu belden aşağısı felç oldu. Tekerlekli iskemlede basketbol oynadı ancak bir süre sonra kürek sporu ile paralimpik oyunlarına katılmaya karar verdi. Tokyo’da altın madalya için yarışacak.
Matthew Levy Avustralya’nın paralimpik yüzücüsü
Tokyo, Matthew Levy’nin katılacağı beşinci paralimpik oyunları. Avustralyalı Yahudi yüzücü serbest ve kelebek stilinde yarışacak.