Netflix´te yayınlanmaya başlanan, Türk Yahudi Toplumu başta olmak üzere ülke çapında büyük yankı uyandıran ´Kulüp´ dizisinde hem rol alan hem de danışmanlık yapan İzzet Bana, çekimler için yapılan çalışmaları detaylı olarak anlattı.
Geleneksel bir Yahudi evi
“Evlerin bir Yahudi evi olarak görünmesi için Şabat mumlukları, mezuza, radyo üstü örtüsü, Şabat masası düzeni gibi detaylar düzenlendi.
Evde ve sinagogda dua esnasında erkeklerin kipa takması, evli kadınların baş örtüsü takması gibi detaylarda çok hazırlık yapıldı.
Bir örnek vermek gerekirse… İsrail’e gidip beraberlerinde getirdikleri 50 kipayı, çok yeni olduğundan onlardan aldım. Bir sinagoga verip kullanılmış, ‘herkesin şahsi kipası’ anlayışıyla eski kipalarla değiştirttim.
Her platodaki ayrı odaların kirişlerinde yer alan mezuza seçimini onlara anlatarak, kendi atölyelerinde eski evlerde bulunan mezuzaların aynısını hazırlattırdım.”
Nişan sahnesinde ikramlıklar ve düzen
“Nişan sahnesinde Purim bayramına özel ikramlıklar hazırlandı; özel şeker sepetleri, mavlaçlar… Ayrıca Tu Bişvat bayramı için sinagogda kuru ve yaş yemişler seçimi özenle yapıldı.
Kimin nerede, kimin yanında oturması gerekliliğinden, masada ne renk örtünün koyulmasına, zamana uygun mezuza yaratılmasından, yenilecek yemeklerin Sefarad kültüründen seçilmesine dek her şey detaylandırıldı.”
Ladino konuşmalar
“Her sahne için, Ladino konuşabilen kişileri buldum. Aralarında yaşlılar, yetişkinler, gençler ve çocuklar vardı.
76 kişi bu dizide rol aldı.
Bir yerde çekimde yer alan kişi başka bir çekime gelemezdi - istisnalar dışında. Çekimlere katılan tüm bu kişiler, çekim sonrası Ladino konuşan kalabalıkların seslendirmesine (Rabarba) de katkıda bulundu.
Ladino konuşulacak yerler yönetmenler tarafından özenle seçildi.
Evvelce senaryo yazılım esnasında çevrilen Ladino konuşmalarını, sette oyuncularla, çekimden evvel hangi pozisyonda ne şekilde tonlanması gerektiğini çalıştık.
Ayrıca duaların daha içtenlikle tek tek söylenmesi çalışıldı. Oyuncunun diksiyonu dile yabancı kalmamalıydı.
Tüm bu Ladino seslendirmelerin bitiminde seslendirme stüdyolarına gittim, tüm Ladino konuşulanların Türkçe altyazılarını kontrol ettim. Olmayanlarını da ilave ettim.
Öncelikle dizide mekan seçiminin, dekor ve aksesuar yaratımının bilinçli ve büyük bir titizlikle yaratıldığını belirtmek isterim. Her şeyi hazır buldum diyebilirim. Önceleri şaşkındım. Sonraları içinde bulunduğum yerin ve insanlarının ne derece bilinçli ve özverili çalıştıklarına şahit oldum. Büyük bir sabır ve enerji makinesi.
Senaryoda bir iki detay düzeltildi.
Her şeyin en doğrusunu bulmak için, prodüksiyon, yönetmen ve ekibi çok zaman harcadı. Buna görüntü yönetmeni ve ekibi, ışık ve ses yönetmenleri ve ekipleri, dekor, kostüm ve aksesuar ekibi de dahil.
Yönetmenlerin yanı sıra yardımcı yönetmenlerin enerjisine hayran kaldım. Sanki yönetmenle bütünleşmişler ve beyinler arası bir mekanizma eşitliyordu düşüncelerini.
Tüm bunların yanı sıra tüm çekimlerin, kalabalık bir ekip tarafından bir pandemi zamanında çekildiğini de ayrıca belirtmem lazım. Her gün yapılan 15 dakikada sonucu çıkan PCR testleri ve kan tahlilleri, her yarım saat içinde değiştirilen maskeler. Kısaca hijyen eksiksizdi. Yemeklerde bile Yahudi vatandaşlarımızın yiyebilmesi için vejetaryen menü bile konuldu.”
Kulüp’te rol alan Türk Yahudi Toplumu üyeleri:
Adam Joseph Sparkes, Avram Danon, Beno Bahar, Berti Bahar, Betsy Bahar, Bünyamin Bahar, Ceki Batı, Dafne Güler, Diyamente Diana Gabay, Edna Penso, Ela Kohen, Eliz Baron, Elyo Saül Baron, Elza Cemal, Ester Eti Siliki, Erol Eskenazi, Eti Romano, Feri Baycu, Feri İstiroti, Forti Barokas, Gül Roza Güveniş, İlker Franko, İren Franko, İzzet İsrael Bana, James Aleksander-Jr Sparkes, Joslin İstiroti, Karen Şarhon, Klara Eskinazi, Klara Franko, Lara Halet, Lazar Franko, Leana Eskinazi, Lelya Peres, Leon Menda, Lili Doenyas, Lizet Rofe, Luiza Kurtaran, Lyna Aleonar Eskinazi, Melih Bahar, Menahem Eskinazi, Meno Murat Menaşe Malki, Meri Chaban, Moreno Barokas, Nisim Menahem, Nüket Batı, Rana Halet, Rashel Özübahar, Ronit Moreno, Sami Gabay, Sedat Amon, Selim Momo Gözcü, Selim Sinay, Serena Penso, Serra Batı, Sibel Saltıel, Sima Tovi, Sofi Benaroya, Sofi Moreno, Suzan Suzi Gözcu, Süzet Baycu, Treysi Bahar, Viktor Penso
Vivet Petilon, Yasef Eskinazi Gözcü, Yasef Tovi, Yuda Bülbül, Yusuf Eskinazi
