Peng Shuai nerede?

KİMDİR PENG SHUAI?

1986 doğumlu kadın tenisçi Peng Shuai kimilerine göre kendisinden 4 yaş büyük Li Na’nın ardından Çin’in yetiştirdiği en önemli tenisçi. Shaui, kimilerine göre Li Na’dan daha başarılı çünkü çiftlerde dünya 1 numara olmuş bir sporcu. Li Na dünya sıralamasında ancak teklerde 2 numara olabildi fakat onun kariyerinde de 2011 Roland Garros ve 2014 Avustralya Açık şampiyonlukları var.

Böyle bakınca Peng Shuai kariyeri de pek zayıf sayılmaz. Shuai de çift kadınlarda 2013 Wimbledon ve 2014 Roland Garros şampiyonlukları, 2017 Avustralya Açık finali ve elbette 2010 Guangzhou Asya Oyunlarında tek kadınlar ve takım şampiyonalarında altın ve çift kadınlarda bronz madalya sahibi. Yani hem Li Na ve hem Peng Shuai, Çin kadın tenisinin dünyadaki en önemli iki markası. Li Na her ne kadar teklerde başarılıysa da Peng Shuai de çiftlerde o kadar başarılı. Üstelik Shuai teklerde dünya 14. basamağa kadar yükselmiş.

Kişisel görüşüm Shuai, Li Na’dan daha başarılı bir kadın tenisçi. Üstelik de çift el forehand ve backhand oynayan çok zeki bir sporcu. Teniste çiftler oyunu gerçekten taktik zeka isteyen, oyun kurgusu doğru yapılmazsa ve eşler birbirine uyum sağlayamazsa başarının imkansız olduğu, reflekslerin hızlı olması gerektiği, hızlı karar verilip doğru vuruşların yapılması gerektiği bir oyun. Bu oyunda Grand Slam şampiyonluğu ve dünya 1 numarası olmak her tenisçinin kolayca ulaşacağı ünvanlar değil.

Peng Shuai’nin 2001’de başlayan profesyonel hayatı sona erdi mi bilmiyoruz çünkü kendisinin böyle bir açıklaması yok. Fakat 2020 Şubat’ında Doha’daki WTA Katar Açık Turnuvasından beri oynamıyor. Peng Shuai, ilginç bir şekilde o tarihten sonra gözlerden kayboluyor.

NE OLMUŞTU?

2 Kasım 2021…

Çin’de uzun zamandır Facebook ve Twitter gibi sosyal medya uygulamaları yasak; onun yerine devlet kontrolündeki Weibo adlı bir uygulama kullanılıyor. Peng Shuai bu uygulamaya uzun bir metin yükledi fakat 30 dakika sonra bir şekilde silindi ya da sildi. Fakat ses getiren, ciddi bir suçlama olduğu için Shuai takipçileri tarafından ekran görüntüsü hemen alındı ve dünyaya servis edildi. Shuai bu açıklamasında, üç yıl önceki bir olayı anlatıyor, Çin’in eski başbakan yardımcısı, Komünist Partisi Politbüro Üyesi Zhang Gaoli’yi kendisiyle seks yapmaya zorlamakla suçluyordu. Suçlamaya göre Gaoli tenis oynamak için Shuai’yi evine davet ediyor, karısı kapıdayken yatak odasında seks yapmaya zorluyor. Shuai reddedip ağlıyor; sonra hep beraber oturup yemek yiyorlar fakat büyük bir travma yaşıyordu. “Ne kadar tiksindiğimi ve kendime ‘Hala insan mıyım?’ diye kaç kez sorduğumu anlatamam” diye yazıyor. “Yürüyen bir ceset gibi hissediyorum. Her gün rol yapıyorum. Hangi ben gerçeğim bilemiyorum.”

Uzun bir yazıydı, isteyenler internette İngilizce kopyasını bulabilir. Fakat benim anladığım kadarıyla yedi yıl önce de aralarında bir şeyler yaşanmış ve bugüne kadar gelmiş. Görünen o ki Peng Shuai ile Zhang Gaoli arasında bir aşk ilişkisi var. Daha önceleri 2011 yılında cinsel bir ilişkileri olmuş. Fakat Zhang Gaoli ‘politik nedenlerle’ eşinden ayrılıp Shuai ile evlenemiyor ve karısı da Shuai’nin evlerine fazlaca girip çıkmasından şüpheleniyor. Nasıl bir ilişkileri vardı pek anlamak mümkün değil çünkü Çin tamamen kapalı bir kutu, herhangi bir haberin sağlıklı bir kaynağını bulmak mümkün değil. Yazıdan anlaşıldığına göre 30 Ekim tarihinde bir görüşme yapmaları beklenmiş fakat Gaoli çeşitli mazeretlerle ertelemiş. Paylaşımın yapıldığı 2 Kasım öğle saatlerinde yine atlatınca Shuai de yazıyı kaleme alıp yayınlamış. Yazının doğrudan Zhang Gaoli’ye yazıldığı çok açık görülüyor. 2018’de yaşanan cinsel istismar olayından sonra Peng Shuai ile Zhang Gaoli arasındaki ‘yasak aşk’ devam ediyor, Shuai adamı çok seviyor ama bir araya gelemiyorlar!

Elbette bunlar işin magazin tarafı; Peng Shuai on yıldır kendisinden 40 yaş büyük evli bir adamla ilişki yaşıyor. Ortada bir zorlama olayı da var fakat üç yıl neden beklenmiş, aralarında neleri halledememişler de aniden sosyal medyaya düşmüş bu olay bilemiyoruz.

Bizi ilgilendirmeyen bir konu ama bundan sonra işler karışıyor çünkü yazıda adı geçen Zhang Gaoli çok önemli biri. Partideki görevleri yanı sıra Çin lideri Xi Jinping’in de çok yakını. Bir taraftan cinsel taciz iddiaları, diğer taraftan Peng Shuai’le uzun yıllara dayanan metres ilişkisi partiyi rahatsız etmiş olmalı ki sosyal medya paylaşımının hızla kaldırılması ötesinde sporcuyu da susturup gözlerden kaçırmalarına yol açıyor.

Çin devletinin adında halk cumhuriyeti ibaresi olmasına rağmen Çin demokratik bir ülke değil. Çin gelişmiş bir ülke de sayılamaz. Gelişmiş ülke demek sadece ekonomik büyüklük değil insan hakları, hukukun üstünlüğü ve liyakatın ön planda tutulması demektir. Bu tanıma göre Çin ne demokratik, ne de gelişmiş bir ülkedir.

ME TOO HAREKETİ

Amerikalı cinsel taciz kurbanı aktivist Tarana Burke tarafından 2006 yılında başlatılan bir sosyal medya hareketi olmasına rağmen özellikle 2017’de Amerikalı film yapımcısı Harvey Weinstein’ın 1970’lerden beri 80 kadını taciz ettiğinin ortaya çıkması ile global bir hareket haline gelmişti.

Mart 2018’de Çinli kadın gazeteci Huang Xueqin bir yıllık bir araştırmanın sonuçlarını yayınladı. Raporda Çinli kadın gazetecilerin yüzde 80’inin en az bir kere cinsel tacize uğradığı belirtiliyordu. Aynı araştırmada Çin’de bir profesörün kız öğrencileri yıllarca taciz ettiği de ortaya çıkınca Huang peş peşe birçok #MeToo kampanyası başlattı. Ortalık fena karışınca Eylül 2021’de Huang Xueqin ve işçi hakları avukatı Wang Jianbing aniden ortadan kayboldu. İki ay sonra Çinli yetkililer iki aktivistin gözaltında olduğunu açıkladı fakat nerede oldukları, hayatta olup olmadıkları hala bilinmiyor.

Peng Shuai olayı da MeToo hareketinin Çin’deki yansımaları ile örtüşünce önce sosyal medyada WHEREISPENGSHUAI hareketi büyümeye başladı. WTA Başkanı Steve Simon sporcunun hayatından endişeli olduğunu dünyaya duyurdu ve bunu profesyonel sporcular ard arda açıklamalarla büyüttü. İşin boyutları o kadar büyüdü ki önce Birleşmiş Milletler, sonra Beyaz Saray dahil oldu. Elbette Çin devleti bu harekete bir önlem almak zorundaydı. Peng Shuai ağzından bir açıklama servis edildi, tabii Çin devlet medyasından! Shuai burada diyordu ki “Sözü geçen yazıyı ben yazmadım, başkaları yazıp oraya koymuş, anlatılanların hepsi yalan, biraz kafamı dinlemek için gözlerden uzak kalmayı seçtim.” Elbette söz konusu böyle olaylarda sabıkalı Çin olunca ve yazı Çin devlet medyasında yayınlanınca kimse inanmadı. WTA bunun üzerine Çin’deki turnuvaları iptal edebileceklerini söyledi. Yoğun baskılar bu defa Uluslararası Olimpiyat Komitesine (IOC) ulaştı. 2022 Pekin Kış Olimpiyatları yaklaşıyordu; boykot çağrıları yapılmaya başladı. Burada dikkat edilmesi gereken ve sporcular tarafından da sık sık vurgulanan konu ‘güvenlik’ elbette. Hiçbir sporcu bundan sonra Çin’de yapılacak bir spor organizasyonunda kendini güvende hissetmeyecekti. Olimpiyatların boykot çağrısı geniş kitleler tarafından seslendirilince IOC Başkanı ve komite üyesi birkaç kişi Peng Shuai ile yarım saat süren bir video görüşmesi yaptıklarını, herseyin yolunda olduğunu, sporcunun sağlığının yerinde olduğuna ikna olduklarını açıklayıp bir de fotoğraf paylaştı. Elbette buna da kimse inanmadı. Bu görüşme hiç yapılamamış olabilirdi çünkü görüşme basına kapalıydı. En azından WTA Başkanı davet edilebilirdi, belki birkaç sporcu arkadaşı da katılabilirdi fakat hiçbiri olmadığı gibi basitçe hazırlanabilecek bir fotoğraf karesiyle IOC “Ben ikna oldum” dedi. Çünkü olimpiyatların boykot hatta iptal edilmesi ciddi yankıları ve sonuçları olacak bir karardı. Üstelik de Çin devleti IOC’ye büyük maddi kaynaklar aktarıyordu. İşte can alıcı noktaya geldik; maddi kaynaklar.

Çin kapalı bir rejim, otokratik bir yönetimi var fakat dünyadan kopmak bir yana spor en büyük podyum onlar için. Li Na ve Peng Shuai gibi sporcuların başarılı olması için bütün maddi imkanlar seferber edilmişti. Onlar Çin’in dünyanın batısındaki temsilcileriydi. Olimpiyatların bu temsile nasıl bir katkısı olacağı da ortada.

Peng Shuai için gösterilen tepki Çin devletinin umurunda mı? Çin’in en zengin ikinci iş insanı, Ali Baba sitesinin kurucusu Jack Ma geçtiğimiz yıl ekim ayında, Çin bankacılık sistemini eleştirdikten sonra ortadan kaybolmuş, ancak bu yılın başlarında yeniden görünmüş fakat bir daha da sesini çıkarmamıştı. Çin Devleti, Jack Ma ve Ali Baba sisteminden tedirgin olmuş, Ma’nın medya sektöründen çıkmasını, yatırımlarını devlete devretmesini istemiş hatta Ali Baba grubunu terörist örgüt ilan etmişti. Çünkü Jack Ma’nın sahip olduğu üç şirketin toplam değeri 2 trilyon dolar; Çin devlet bankası Bank of China’dan daha büyük.

Yani kendi ülkesinin en büyük grubunun sahibi ve en zengin adamını aylarca ortadan kaybedip susturan bir ülke Peng Shuai tepkilerinden mi çekinecek? Evet çekindi.

Jack Ma global bir sistemin pek dikkatini çekmeyebilir fakat dünyaca ünlü bir profesyonel sporcuya dünya ölçeğinde verilen destek, spora büyük önem veren bir ülkeyi tedirgin ediyor. Bu yüzden atar topar birkaç kısa video servis ederek sporcunun hayatta ve güvenli olduğunu ispatlamaya uğraştılar. Videolardan birinde China Open turnuvası direktörü ve birkaç kişi ile yemek masasında otururken, diğerinde de çocuklarla yapılan bir etkinlikte görülüyordu. İki videoyu da analiz edenlerin ortak görüşü, sporcunun tedirgin hareketleri, talimatlı davranışları, hiç konuşmaması yani sonuçta inandırıcı olmadığı. WTA Başkanı da aynı görüşü dile getiriyordu zaten: Videolar inandırıcı değil.

Sonuçta hiçbir video görüntüsü ya da uzaktan canlı bir görüşme, Peng Shuai’nin hayatta olmasına rağmen güvende olup olmadığını göstermeyecektir.

Eğer Çin Devleti bu tepkiyi önemsiyorsa Peng Shuai’yi uçağa bindirip gönderecek ve WTA ile masaya oturtarak dünya basınına gösterecektir. Tabii bu görüşmeler Çin istihbaratı kontrolünde yapılacak ve ortalık yatışınca da Shuai yeniden evine dönecektir.

Ya da…

Tepkiler yavaş yavaş azalacak, para konuşacak, ne WTA turnuva iptaline gidecek ne de IOC olimpiyatlar için sopa gösterecek. Bugün meslektaşlarına uygulanan baskıya tepki gösteren sporcular da koşa koşa gidip turnuva oynayacak hatta oradayken Peng Shuai ile poz da verecek.

Galiba böyle olacak!