Yıllarca süren görüşme ve tartışmaların ardından İtalya´nın yerel makamları ile İtalyan Yahudi cemaatleri, asırlık Yahudi mezarının üstüne inşa edilmiş cephaneliği bir ´Anma Evi´ne çevirme konusunda fikir birliğine vardı.
San Nicolo Mezarlığı, 12. yüzyıla dayanan bir Yahudi tarihine sahip olan İtalya'nın kuzeyindeki Mantua kasabasında yer alıyor. Mezarlık 1442’de, Rönesans zamanı Mantua'yı yöneten Gonzaga Ailesinin onayıyla yapılmış. 18. yüzyıla kadar bölgede yaşamış Yahudi halkı için yapılmış olan bu mezarlıkta iki önemli İtalyan Kabalist’in mezarı bulunuyor: Rabi Menahem Azariah da Fano ve Moşe Zakuto.
Holokost döneminde Nazilerin geçici toplama kampına çevirdiği mekan, daha sonra İtalyan ordusunun yetkisine geçti; ardından yetki tekrar Mantua resmi makamlarına iade edildi. Şimdilerde ise bakımsız, çalı ve otlarla kaplı mezarlık, karanlık 20. yüzyıl geçmişinden kalma beş adet depoyla çevrili.
Belediye uzun süredir bölgeyi yeniletmeye çalışıyordu. Ancak dünyadaki Yahudi mezarlıklarını korumak amacıyla kurulan Haredi Yahudilerden oluşan bir kurul, belediyenin planının mezarlığı ve toprağı tahrip edeceğini öne sürüyordu. Kurul sadece yerel belediyeyle çatışmamış, ayrıca Mantua Yahudi Cemaati Başkanı Emanuele Colorni ile de fikir ayrılığına düşmüştü. Colorni, işlemlerin dini gerekçelerden dolayı geciktiğini iddia etmişti.
Mantua yetkilileriyle görüşmeleri gerçekleştirenlerden biri de, İtalyan Yahudi Cemaati Birliğini (UCEI) temsil eden Rabi Chizkiya Kalmanowitz oldu.
Belediye ve UCEI arasında yapılan yeni bir plana göre depoların toprağa dokunmayacak şekilde yenilenmesine karar verildi. Çevre dostu pansiyonun ve engelli bölümünün de içinde olduğu binalarla tüm yürüyüş alanlarının yerden yükseğe yapılması kararlaştırıldı. Mezarlık ise çitle korunacak.
Bölgedeki Yahudi tarihini ön plana çıkaracak Anma Evi, sahanın içindeki Hapbsurg dönemi cephaneliğinin içinde yer alacak.
Belediye şehir planlama meclisi üyesi Andrea Murari, “Asırlardır çürümeye bırakılmış ve ihmal edilmiş, dini önemi güçlü bu yeri tarihine de saygı duyarak, yeniden imar edebilmek adına çözüm bulmak çok istedik... Mücadelelerimiz sayesinde daha iyi bir plan çizmiş olduk; ilk çizilen plandan kültürel anlamda daha zengin bir plan oldu. Kasabanın bu görkemli yeri sonunda kurtarıldı” şeklinde konuştu.
İtalyan hükümeti tarafından 6,5 milyon Avro destekle gerçekleştirilecek proje mart ayında başlayıp 2024 yılında bitirilecek.
