Türkiye’mize ve toplumumuza uzun yıllar özveri, inanç ve sevgiyle hizmet veren, uzun yıllar toplumu başkanlığını üstlenen, Türk Yahudi Toplumu ilk ve tek Onursal Başkanı Bensiyon Pinto, 16 Ocak Pazar günü 13.00’te toprağa verildi. Ulus Aşkenaz Musevi Mezarlığında yapılan törene Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat, Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız, eski Başbakan Tansu Çiller, CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, Galatasaray Spor Kulübü Başkanı Burak Elmas, Cemaat Vakıfları Temsilcisi Can Ustabaşı, Prof. İlber Ortaylı, Türk Yahudi Toplumu Eş Başkanları Erol Kohen ve İshak İbrahimzadeh, toplumun çeşitli vakıf ve kurumların temsilcileri ile üyeleri ve çok sayıda seveni katıldı.
Törende okunan duaların yanı sıra Türkiye Hahambaşı Rav İsak Haleva, Eş Başkan İbrahimzadeh ve Bensiyon Pinto’nun oğlu Hayim Pinto, Merhumu anlatan duygusal konuşmalar yaptılar.
COVID geçirdiği için Hahambaşı Rav Haleva törene evinden eşlik etti. Bensiyon Pinto'yla yaklaşık 60 yıl önce tanıştıklarını ifade ederek şu sözlerle gelenlere seslendi:
“Yehi Ziro Baruh.
Üzgünüm. Çok üzgünüm. Yastayım. Bu yasımı bugün fiziken sizlerle birlikte olarak yaşamak isterdim ama sağlık nedeniyle en yakın dostuma son defa veda edebilmek de kısmet olamadı bana maalesef. Bilge hükümdar Şlomo’nun sözleriyle başlayacağım konuşmama. Kişinin öldüğü zaman doğduğu zamanından daha önemlidir. Bensiyon’u ebedi aleme uğurlamakta olduğumuz şu sıralarda O’nun hakkında neler söylendiğini, neler yazıldığını, hatta neler düşünüldüğünü görüp duydukça böyle biri ile yarım asrı aşan bir süre iş birliğinde bulunan benim aklımdan neler geçmedi ki… O’nunla sanırım 60’ları ortalarında ben genç ve idealist bir din adamı, O benden birkaç yaş daha büyükse de genç, idealist ve yeni yeni göze çarpmakta olan bir toplum yöneticisi adayıyken tanışıp kaynaşmıştık. Her konuda aynı fikirde olmadığımız doğruydu ama eninde sonunda hemen her konuda bir uzlaşma zemini bulmayı başardığımız da daha doğruydu. Her zaman düşünmüşümdür: Toplumlar sıklıkla böylesi bir yıldıza kavuşamaz. Bensiyon toplumumuzda nadiren yetişen gerçek yıldızlardandı. Bir düzen ve disiplin adamı, kurumları en uygun biçimde örgütleyen, kişilerin potansiyelini isabetle değerlendirip etrafındakileri en verimli olabilecekleri bir biçimde çalıştırmayı becerebilen gerçek lider yapılı, gönül almasını bilen ve gereğinde babacan tavırlarla davranabilen biriydi. Yaşamının önemli bir bölümünü hemen her kademede toplum hizmetinde geçirdiğini, kimi zaman işi, eşi ve ailesinden esirgediği zamanını toplumumuza vakfettiğini en iyi bilenlerden biriyim. O neredeyse efsanevi Kisba Başkanlığı dönemini, merhum Prof. Kaneti ile birlikte cemaat yönetimini yeniden biçimlendirmesini, Bet Din’imizi ve din görevlilerimizi layık oldukları statüye kavuşturmasını, kurumlarımızın tümünü en mükemmel işlerliğe getirmesini, hatta askerlik dönemimde rahat etmemi sağlamasını unutmam mümkün değil. Kısa fasılalarla yürüttüğü başkanlık dönemleri hemen her zaman sıkıntılı, dalgalı, bazen de fırtınalı süreçlere rastlamış ama her seferinde toplumumuzu sakin ve güvenli limanlara yanaştırmayı başarabilmiş bir kaptandı. Kişiliği de Türkiye’mizin esenliği ve ilerlemesi yolunda olağanüstü gayretler gösteren gerçek bir yurtsever olarak ülkemize ve toplumumuza hizmeti de asla unutulmayacaktır. Bensiyon’un değerli dostları ve benim gibi sevenleri. Teessürüm ve acım çok derin. Sevgili eşi Eti’nin, evlatlarının, gelinlerinin, torunlarının, aile yakınlarının ve benim gibi siz sevenlerinin acısına da yasına da gönülden iştirak ediyorum, bunu yaşıyorum. Diliyorum ki hepimizin Tanrısının teselli ediciliğine sığınabilelim.”
Sonrasında TYT Eş Başkanı İshak İbrahimzadeh yaptığı konuşmada Bensiyon Abisinin vefatının özellikle şahsı için büyük bir zorluk, büyük bir üzüntü ve sorumluluk olduğunu söyleyip sözlerine şöyle devam etti:
“Vefatı dolayısıyla gerek basında gerek toplumumuzda gerek insanların birbirine yazdıkları mesajlarda öyle bir Bensiyon Abi yaratmışlar ve ifade etmişler ki hepsi sanki ‘onu anlatmasaydık olmaz ki’ yarışına girmişlerdi. Bütün bu düşünceler farklı renklerden, farklı seslerden oluşmuş insanlardan gelmiş ve Bensiyon Abi için tam bir Bensiyon Pinto senfonisi yaratmış. Bu senfoniyi öyle güzel yaratmışlar ki bu, bizim için verebileceğimiz en güzel senfonilerden biri oldu. Ne mutlu ki bizlere… Allah’a şükür öyle bir Onursal Cemaat Başkanımız oldu. Tanrı bize bu lütfü verdi ve biz de o dönemde yaşayıp bunlara şahit olma ayrıcalığını yaşadık.” İbrahimzadeh, Yahudi alimleri ve hahamları arasında en güçlülerinden biri olan Rabi Yosef Karo’nun kitabından verdiği bir örnekle Bensiyon Pinto’yu anlattı:
“Yosef Karo, Tevrat okurken takılıp kaldığı bir sorunun cevabını sınıftaki çocukları bulduğunda çok şaşırır. Bunca zaman cevabını bulmak istediği soruya neden çözemediğini rüyasında şöyle bir cevapla alır: ‘Bak, sen o doğruyu, o bilgeliyi bulmak için uğraştın ve bunu dünyaya indirerek bunun görülmesini, anlaşılmasını sağladın. Sen bunu yaptıktan sonra çocuklarının bunu görüp, bunu uygulaması kadar kolay bir şey olamaz’. İşte Bensiyon Abi de bugünkü gerçeğin, bizim zamanımızdaki doğrusuydu. Bizim için yollar açtı, tahmin etmediğimiz ilişkileri oluşturdu, ulaşamadığımız noktaların ulaşabilir olduğunu bizlere gösterdi ve bu yolda bize örnek oldu. Geniş toplumda da yurt dışında da herkesin sevgisini kazandı. Güçlü bir özgüven ve karşılık beklemeyen muhteşem bir kalbi vardı. İşte böyle hepimizin kalbini kazanmasını bildi, bizleri yollarda yürümeyi öğretti, bizimle yürüdü, önümüzde yürüdü, daha sonra önünde yürümemiz için bizlere yol açtı. İşte Bensiyon Abi böyle bir devdi ve bugün hepimiz onu anmak için buradayız. Artık Bensiyon Abi yok! Bizi her şeyden koruyan, cemaatimizin bu değerli ve tek sütununu kaybettik. Fakat 3300 senelik Tevratımız bize bir öğreti daha veriyor: Son nefesini verdin ve halkının arasına katıldın. Bensiyon Abi de bugün aramıza katıldı. Halkının arasında katılmak demek, içimizde onu yaşatacak gücü bize vermiş olması demek. Onun için onu unutmadık değil o, hala içimizde yaşıyor demek bizim elimizde. Umarım Nasi ha Keila Bensiyon Hay ve Kayam, yani Cemaat Başkanı yaşıyor ve yaşayacak sözlerini hep birlikte söyleyecek ve ileriye taşıyabileceğiz.” İbrahimzadeh Bensiyon Pinto’ya yaşamında her zaman destek olan ve yaşamına yaşam veren eşi Eti Pinto’ya teşekkür ettikten sonra, Tanrı’ya yaşamında olduğu gibi bu yeni yolculuğunda da onu yalnız bırakmamasını diledi. “Sevgili Bension Abim yolun açık olsun. Ke su alma repozo en Gan Eden”
Son konuşmayı aile adına oğlu Hayim Pinto yaptı:
“Baba çok zormuş senin arkadan yazmak. Aslında babam bizi vedaya bayağı bir alıştırmıştı. Aynı bizleri hayata alıştırdığı gibi, insanlığa yardıma alıştırdığı gibi, bizleri vedaya hazırlamıştı. Ağabeyim bunu şöyle yorumladı: ‘Gemi yavaş yavaş uzaklaştı. Önce birbirimizin sesini duymaz olduk, sonra silueti flu olmaya başladı. Derken gemi bir karartı halinde süzülmeye devam etti. Ta ki gemi gözden kaybolana kadar. Birbirimizi duymasak da birbirimizi görmesek de biz hep iskeledeydik. O'nun da güverteden geriye doğru baktığını her zaman içimizde hissediyorduk. Biz hiçbir zaman yalnız kalmadık. Buradan her birinize teker teker teşekkür etmek istiyorum. Babam için herkes eşitti. Bitmek tükenmeyen bir enerjisi vardı, annem de her zaman ona uyum sağladı. Torunları babaanne ve dedelerini bol bol görebildi. Aile sevgisini de her zaman içlerinde hissetiler. Babam için söylenecek çok şey var. Ama onun için önce iyi insandı demek doğru olacaktır. Her insan özünde iyidir. Ama şahsi marifetlerle yapılacak iyilik menfaat çakışana kadar iyidir. Babam işte orada da farklıydı. Dürüstlükten, yardımseverlikten asla imtina etmedi. Her tanıdığı kişiye mutlaka dokunmuş bir kişiydi. Bizler senin adını her zaman anacağız. Baruh Dayan Ha Emet.
Oldukça kalabalık bir ortamda gerçekleşen tören hazin ve sessizce son buldu. Bensiyon Pinto, Arnavutköy Musevi Mezarlığında gömülerek ebedi yolculuğuna uğurlandı.
B ir altın sayfası daha çevrilirken tarihe
E fsanevi Onursal Başkanı’nı uğurlarken
N ice hayatlara dokunmuş üstün hizmetleri
S ilinmeyecek hafızalardan, kalplerden,
İ smini yine sayısız yararlı etkinliklerle
Y ahudi toplumu, hiç şüphesiz yaşatacak
O luşturulan Bensiyon Pinto fonu ile,
N esiller boyunca kalplerimizde zihinlerde
P eşinden gelecek tüm yetiştirdikleriyle
İ nsanlık yolunda, adı yaşatılacak bu evrende
N ice toplumsal ulusal ve küresel çevrelerde
T ürkiye ve toplumu için yaptıkları, belgesinde
O nun kitabı gibi “Anlatmasam Olmazdı” diye
Avi Alkaş - Ulus Mezarlık - 16.1.2022