İletişimin önemi

Fed için en son El-Arian üç farklı tivitinde ekonomik gelişmelerin gerisinde kaldı diyerek, Stephen Roach’ın “Fed ateşle oynuyor, hata yapıyor” makalesini paylaşıyor ve ironi yaparak Mars’tan gelen birisi için en ilginç şeyin, enflasyon buraya gelmişken, faiz arttırmayan Fed’den en son beklentinin likidite pompalaması ve sıfır faizler olacağını söylüyor. Zerohedge ise 50 baz puan arttırmayan Fed için kredibilite kaybettiğini tivitliyor. Daha çok var. Fed en son 50 baz puan arttırdığında Nasdaq 14 senede aynı seviyeye geri gelebilmiş. Öte yandan, hızlı faiz artışı stagflasyon riskini de hızla tetikleyecek. Ve bu sene Senato ara seçim yılı. Hele bilanço daraltması demek 2019 Eylül’ündeki gibi bankaları krize sokabilir.

Öğrenci kredileri 600 milyardan 1,8 trilyon dolara çıkmış, tüketici kredileri 2007’ye göre neredeyse iki katında ve 4,4 trilyon dolarda. Faizleri hızla arttırdığında daha önceki örnekler hep bir şeyleri bahane edip krize giren ekonomisini ve durgunluğu işaret ediyor. Ukrayna için Rusya ile (soğuk) savaşa giderken faiz arttırırlar mı? Merkez bankalarının kuruluş mantığına ve tarihçesine ters. Fakat cari açık 220 milyar doların üzerinde rekora gidiyor hala. Trump dönemi sonu 2020’ye göre iki katında. Burada tüketici kredilerini frenlemek gerekiyor. Ancak istihdamı ve büyümeyi frenler mi Fed? Hedefleri ile çelişir mi? Buna el açmaz diyoruz. Arttırsa dert arttırmasa ayrı dert. Tevekkeli değil Powell ve guvernörler sürekli yılın ikinci yarısında boşuna dezenflasyonu söylemiyor. Aslında temennileri bu, beklentileri bile değil.

Fed’in yeni yönetim kurulu adaylarından Cook bir felsefe, politika mezunu, en son ekonomi doktorasını yapıyor. İlk dönemlerinde Rus bankacılık sistemini çalışıyor. Obama dönemi ve eski Hazine danışmanlarından. Raskin yine eski bir Obama bürokratı, eski Hazineci ve Yellen döneminde diğer Fed başkanı adayı. Powell’ın yardımcısı olarak atanan Lale Brainard yine eski bir Hazineci ve Obama dönemi bürokratı. Şimdi son atana(cak)n dört adaydan üçünün Obama dönemi ve demokrat olduğu ve eski Hazineciler olduğu dikkate alındığında, yönetim bağımsızlığı ve siyaset noktasında söylenecek bir şey var mıdır, karar okuyucunun. Bu arada boşalan üç koltuğun etik olmayan hisse alımları nedeni ile emekliye ayrıldığını da not olarak düşelim. Bir koltuksa zaten boştu.

Tüm bu bilgiler ışığında bizim tarafta ise hala ana akım bazı ekonomi yorumcuları “Fed ne kadar güzel iletişimle piyasaları hazırlıyor” diyerek son toplantısında enflasyonu yukarı yönlü yenileyerek yüzleşen bizim merkez bankamızla kıyaslıyor. Hatta bizimkini faiz arttırmadığı için eleştiriyor. Gerçi bu eleştirilerini akademisyen, ekonomistlerle toplantıda bir kişi dahi, tek bir kelime ile dile getirmedi içeride, o kadar şeffaf, samimi ve açık iletişimin talep edildiği ortama rağmen. İletişimin önemi işte bu. Tutarlı söylemlerse şayet Fed için kastedilen, darısı başımıza. Tabii hangi Fed?