28 Şubat akşamı, Cumhuriyet ile büyüyen ve bir asır boyunca tarihe tanıklık etmiş bir İstanbul Beyefendisi; Moris Gabbay’ın yaşamını konu alan belgesel filminin ilk gösterimi, kendi katılımı ile Şişli Belediyesi Cemil Candaş Kent Kültür Merkezinde gerçekleşti. Bu sıra dışı etkinlikte, 27Şubat’ta 100.yaş gününü kutlayan Gabbay’ı ilgi ile dinledik.
Cumhuriyetten önce, 27 Şubat 1922 ‘de doğan Moris Gabay, eden, Nişantaşı’nda geçen çocukluğu, yedi yaşında Atatürk’ü görmesinin heyecanı, Harf Devrimi, Medeni Kanun ve Yahudilerin İkinci Dünya Savaşında maruz kaldığı acıları gibi Türkiye Cumhuriyeti tarihinin önemli devrimlerine tanıklık etmiş. Gabbay’ın hayatını, Varlık Vergisi zamanını, St.Michel’de geçirdiği ilk okul yıllarını, Robert Kolej’deki yılları ve seçkin kişilerle dostluklarını resimler eşliğinde seyrettik.
Üniversiteye başladığında “artık bir şeyler yapmak gerekir” anlayışıyla Türkiye Sosyalist Partisi, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi’nde çıkış yolu arayan Gabbay, Mehmet Ali Aybar’ın teşvikiyle Türkiye İşçi Partisi’ne katılır ve partinin pek çok kademesinde görev alır. Türkiye İşçi Partisi’ne katılmasını, “Yaşamımım en güzel günlerini partide geçirdim. 15 sosyalist milletvekilini TBMM’ye yolladık” dediği, kendini nihayet “öteki gibi” hissetmiyorum dediği yıllarıdır.
Gabbay daha sonra, “Birleşmiş Milletlere bağlı FAO (Uluslararası Gıda Örgütü) projeleri için Afrika'ya gittiğini, Afrika'nın makûs tarihini değiştirme uğruna yürütülen ulusal bağımsızlık mücadelelerine tanıklık ettiğini söyleyerek çalışma yıllarını anlattı. Emekli olup Türkiye'ye döndüğünde Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı yeni kurulmuştu. Vakfın kuruluş heyetine dâhil olan Gabbay o günlerden bu günlere kadar sayman görevini ve çalışmalarını özveriyle devam ediyor.
Film bitinde dostları Moris Gabbay’a verilen plaket ile sahnede yanında yer aldılar.
Moris Gabbay yaşadıklarını 2010 yılında yazdığı “Cumhuriyetle Birlikte Büyüdüm” kitabında kaleme almıştı.
Belgeselde, Yönetmen:Musa KAPLAN, Yönetmen Yardımcısı:Deniz GERÇEK, Seslendirme:Gönül DİLEK, Kameraman:Selçuk YAMAN, Grafik Tasarım: Sevim Eski yurt, Kurgu: Kader RÜZGAR, Metin Akışı: Nermin SARIBAŞ ve belgeselin çekimine vesile olan 68’lilerden, Nigar SANCAK görev almıştır.
