Osmanlılar tarafından ele geçirilen ve İstanbul Arkeoloji Müzesinde tutulan 2700 yıllık Siloam Yazıtları, Tevrat´ta yazılı olduğu üzere, Kral Hezekiya´nın Kudüs´te tünel inşasının doğrudan kanıtı olarak kabul ediliyor.
Zman Yisrael (Times of Israel yan kuruluşu) haberine göre İsrailli resmi bir yetkili Türkiye’nin İstanbul Arkeoloji Müzesinde bulunan Kudüs’ten antik bir yazıtı İsrail’e geri vermeyi kabul etti. Söz konusu yazıt, var olan en önemli antik İbranice yazıtlar arasında görülüyor. İsrail heyetinden yetkili bir isim yazıtın verilmesi jestinin İsrail Devlet Başkanı Herzog’un Türkiye ziyareti sırasında gerçekleştiğini belirtti.
Yazıtın iadesine karşılık olarak İsrail de müzede tuttuğu Osmanlı dönemine ait, tarihi ve dini yönden önemli ve değerli bir yere sahip olan çok kollu bir şamdanı Türkiye’ye göndermeyi teklif etti. Teklifle ilgili olarak Türkiye’den henüz bir teyit gelmediği belirtildi.
İsrail uzun zamandır Siloam Yazıtlarının iadesi için çalışıyordu. Tevrat’ta geçen Siloam gölünden Davud’un şehrine su getirilmesi için Kral Hezekiya’nın tünel inşaası talimatı, bu yazıtlarla net bir şekilde desteklenmiş oluyor.
Eski İbranice ile yazılmış altı satırlık yazıt tünelin kenar duvarlarına kazınmıştı. Yazıt, karşı iki uçtan tüneli açmakta olan ve artık birbirine çok yaklaşan işçilerin birbirlerine bağırarak seslendiklerini anlatıyor. Tünelin inşası kutsal kitabın ‘Krallar ve Tarihler’ bölümünde geçiyor.Yazıt şöyle diyor: "Duvar yontucular karşılıklı birbirlerine baltalarını kaldırdı, üç ölçülük kısım kalmıştı. Bir adamın karşı meslektaşına bağırdığı duyuldu. Kayada bir çatlak oldu, hem sağında hem solunda. Son engelin delindiği gün taş kırıcılar karşı karşıya baltalarını vurdu ve kaynaktan havuza su akmaya başladı. Havuz 100 ölçüydü ama gelen su 1200 ölçüydü, taş kırıcıların başından aşağı su aktı.”
İsrail daha önce de yazıtın iadesi için çaba göstermişti. En son 2017’de İsrail Kültür Bakanı Miri Regev Türkiye’de bulunan bir hayvanat bahçesine iki adet fil vermeyi teklif etmiş; teklif, Türkiye tarafından geri çevrilmişti.
2007’de İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül’den yazıtı İsrail Devletinin kuruluşunun 70. yıl kutlamaları için ödünç vermelerini istemişti. Gül teklifi kabul etmesine rağmen Hamas ordusunun Gazze kontrolünü ele geçirmesinin ardından İsrail ile Gazze arasında tırmanan gerilim yüzünden Türkiye geri adım atmıştı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu İsrail müzelerinde bulunan Türkiye bağlantılı antik eserlerin karşılığında Siolam Yazıtını istediğinde de yanıt olumsuz olmuştu.
Türkiye, yazıtların Osmanlı Devleti’ne ait olduğunu ve bu yüzden Ankara’ya ait olduğunu söylüyor. Osmanlı Devleti 1516-1917 yılları arasında Kudüs ve Ortadoğu’yu yönetmiş, I. Dünya Savaşında İngiliz güçleri tarafından yenilgiye uğratılmış ve bölgeyi terk etmek zorunda kalmışlardı.
Ancak Anadolu Ajansı ismini belirtmediği bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, yazıtın İsrail’e verileceği yönündeki bilginin doğru olmadığını bildirdi.
