Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan ve 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi Başkanı Silvyo Ovadya’nın aralarında yer aldığı 19 kişilik bir heyet 26 Mart günü İsrail’e geldi. Türkiye’den gelen heyeti havaalanında Türkiyeliler Birliği Başkanı Ovi Roditi Gülerşen, Başkan Vekili Avi Sinik, Başkan Yardımcısı Eti Granit, İYT eski Başkanı Niso Kaneti ve Türkiye Tel Aviv Büyükelçiliğinden bir delege karşıladı. İYT Başkanı Gülerşen heyette yer alan delegelere ziyaretin anısına birer armağan verdi.
Ziyaretin ilk günü Türkiye’den gelen konuklar ve İYT Başkanı, 500. Yıl Vakfı Başkanı’nın verdiği bir akşam yemeğine katıldı. Ertesi günü “Türkiyeli Değerlerimiz” listesinde yer alan, icatlarıyla dünya çapında ünlü ziraatçı öğretim üyesi Prof. Shlomo Navaro konuk heyete ‘İsrail’de tarım’ üzerine bir konferans sundu.
27 Mart Pazar günü Bat-Yam belediye binasında Edirne ve Bat-Yam kentleri arasında düzenlenen “Kardeş Şehir” töreninde ön protokol iki kardeş belediye başkanları tarafından imzalandı. Eğitim, turizm ve ticari alanda ortak çalışmalar için ilgili kurumların altyapı oluşturulması kararlaştırıldı. Ayrıca belediye başkanları birbirlerine birer armağan sundu.
Bat-Yam Belediye Başkanı Tzvika Brot, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan’a kentin sembolik bir anahtarını sundu. Gerek belediye başkanları, gerekse söz alan Türkiyeliler Birliği Başkanı Ovi Roditi Gülerşen ve 500. Yıl Vakfı Başkanı Silvyo Ovadya yaptıkları konuşmalarında iki şehrin kardeş şehir olmalarının önemine değinerek bu adımın iki ülke arasındaki normalleşme sürecine de önemli katkıda bulunacağını belirtiler.
Aynı günün akşamında Türkiyeliler Birliği, Edirne’den gelen konuk heyeti ve İsrail’de yaşayan Edirnelileri lokalinde düzenlenen bir kokteyl ile ağırladı. İYT Başkanı Gülerşen, Belediye Başkanı Gürkan’a ve 500. Yıl Vakfı Başkanı Ovadya’ya İsrail’i simgeleyen birer armağan sundu.
Başkan Gürkan da, Ovi Gülerşen’e Edirne’deki Büyük Sinagog’un bir nakış tablosu ile Edirne toprağını ihtiva eden bir armağan sundu.
Düzenlenen gecede ayrıca Aydemir Ay’ın hazırladığı bir belgesel film gösterildi. Bu filmin bir bölümümde İYT Başkan Yardımcısı Eti Adato Granit’in iki katlı, ahşap, çocukluk yıllarının geçtiği aile evine yıllar sonra ziyaretinin de yer aldığı ve pek çok eski anı resimlerinden oluşan Edirne hakkındaki bir filim gösterildi.
Lokalde düzenlenen gecede, İYT Başkanı Ovi Roditi Gülerşen, 500. Yıl Vakfı Başkanı Silvyo Ovadya, İsrail’deki Edirneliler adına geçmiş dönem İYT Başkanı Niso Kaneti ve Türkiye’nin Tel Aviv Maslahatgüzarı Mehmet Şekerci birer konuşma yaptılar.
Recep Gürkan konuşmasında Edirnelilerin pek çok şeyi özellikle bazı Yahudi yemeklerini Yahudilerden öğrendiklerini, vefa duygusunu Yahudilerden öğrendiklerini belirtti ve Edirnelileri daha sık şehri ziyaret etmeye davet etti. Gürkan bu yıl Uluslararası Sefarad Mutfağı Festivali düzenleyeceklerini ilan etti ve festivale İsrail’deki Edirnelileri davet etti. Gürkan daha önce açıklamadığı bir hususu dile getirdi ve burs fonuna belediye olarak iki fon bağışladıklarını belirtti. Ovadya’nın da iki burs vereceğini bildirmiş olmasının yanı sıra İsrail'de yaşayan Edirnelilerin de bir burs vermesi ile beş öğrenci için burs kaynağı yaratılmış olması herkeste büyük memnuniyet uyandırdı.
Kokteyl sonrasında misafirler Renin Meseri ve Jako Hazan'nın konserini dinledi. Edirne şarkıları da söyleyen ikili büyük beğeni kazandı. Edirne Belediye Başkanı’nın eşiyle ve arkasından İYT Başkanı’nın eşiyle dansa katılmaları üzerine pist doldu; Edirneliler hep birlikte çifte telli oynamaya başladı.
Bu tarihi ziyaretin önemli kazanımlarından biri de Bat-Yam Belediye Başkanı Brot’un imza töreni sırasında Aydemir Ay’ın Yılmaz Seçim ile kaleme aldığı, Ladino, Türkçe ve İngilizce lisanlarında yayınlanan “Edirne Yahudi Yemekleri” adlı kitabın İbranice de yayınlanması için Bat-Yam Belediyesinin sponsorluğu üstleneceğini açıklaması oldu. Edirne Belediyesi’ne ait olan kitabın telif hakkından 5 bin adet basma hakkı Türkiyeliler Birliğine devreden protokol imzalandı.
Bir Edirne tutkunu olan, COVID nedeniyle İsrail’e gelemeyen Aydemir Ay’ın “Ne Edirne sizi unutabilir, ne de siz Edirne’yi” sözleri konuşmacılar tarafından defalarca dile getirildi.
Pek çok karmaşık duyguların yaşandığı, yıllarca birbirlerini görmeyen Edirnelilerin bir araya gelmekten büyük memnuniyet duyduğu bu gecenin nihayetinde Edirne Lisesinden mezun öğrenciler bir toplu hatıra fotoğrafı çektirdi. 1965 yılında mezun olan iki öğrenciye de 60 yıl plaketleri takdim edildi. Bunlar biri Prof. Yaakov Kaneti idi.
Kaynak: İsrael'deki Türkiyeliler Birliği
