Anlık buz deneyi hem çok eğlenceli hem de şaşırtıcı. Ancak bu deney her ne kadar malzemelerin azlığından, kolay gibi görünse de maalesef o kadar da basit değil.
Bu aslında çocukların çok keyif alacağı ve soru sormalarına yol açacak bir deney. Bunun için ihtiyacımız olan sadece birkaç malzeme; plastik içi su dolu bir şişe, bir buz küpü ve bir dolabın buzluk kısmı.
Bu yapacağımız deney ile biraz sabra ihtiyacımız olacak. Bu bekleyiş içinde sorulacak sorular, çocuğun düşünme becerilerini de geliştirecektir.
Bu deneyi eğlenceli kılan bazı püf noktaları var. Öncelikle, deneyin başarıyla sonuçlanması için dikkat etmemiz gereken ilk adım, sadece satın alınmış suyun işe yarayacağıdır. Tabii ki dilerseniz bu deneyi bir de plastik şişeyi musluk suyuyla doldurup deneyebilirsiniz, ancak iki şişeyle aynı deneyi, aynı zamanda yapmanızı tavsiye ederim ki; heyecanla deneyin sonucunu bekleyen çocuğunuz musluk suyuyla beklenen sonucu alamayınca üzülmesin.
Bu deneyle ilgili ikinci püf noktası zamanlamadır. Örneğin, şişeyi dondurucuda yeterince uzun süre tutmazsanız, bu soğutulmuş suyu, buz küpünün üzerine döktüğünüzde su buza dönüşmez.
Üçüncü püf noktası ise dolaptan çıkarılıp kullanılan su ısındıktan sonra kullanılamaz. Bunu da deneyerek keşfedebilirsiniz.
Dördüncü püf noktası her şeyi doğru yaptığınızda ve neredeyse buzlu mükemmel bir su şişeniz olduğunda, sallamamaya veya çarpmamaya çok dikkat etmelisiniz; aksi takdirde su aniden buza dönüşecektir.
Beşinci püf noktası ise eğer bir bardağa su döküyorsanız, bardağın tertemiz olduğundan emin olun. Bir parça toz bile, suyun buza dönüşmesine neden olabilir.
Bu deneyin en çok sevdiğim yanı, adımları tek tek attığınızda kesin ve başarılı sonuca erişileceğidir. Gerçekten çaba sarf etmek gereken bir çalışma, ancak çok eğlenceli!
Yapılışı:
Eğer buzlukta yoksa buz küpü hazırlanır.
Satın alınmış su dolaba konur ve iki saat kadar hafif buz tutmaya başlayıncaya kadar beklenir. -18 derecede soğuduğundan emin olmak gerekli. Buzluktan çıkarırken sallamamaya dikkat edilir.
Temiz bir bardak alınır ve ters çevrilip üstüne bir buz küpü konur.
Buz küpünün üstüne yavaşça su dökülür. Meydana gelen buz dağı gözlemlenir.
İşte tam da burada yine ‘Neden STEAM?’ sorusuna cevap buluyoruz. Bazen insanlar çok temkinli adım atarlar. Ancak atılan adımlar tam da belli bir çerçevede ilerliyorken, en ufak detayı gözden kaçırdıklarında istedikleri sonucu elde edemezler. Yani bu deneyde kullanılan plastik şişenin içindeki suyun nereden geldiği deneyin tüm akıbetini değiştirecektir. Hayatta her şey önemlidir. Çok basit görünen bir suyun bile nereden kullanıldığı fark yaratır.
