İlber Ortaylı ile 'insanın kendi tarihine' dair sohbet

Öğrencilerin coşkusu ve alkışlarla karşılanan İlber Hoca, UOML Dil ve Edebiyat Bölüm Başkanı, yazar Tülay Gürler Kurtuluş ile bir saat süren bir söyleşi yaptı. Hahambaşı Rav İsak Haleva’nın da onurlandırdığı söyleşide İlber Hoca engin bilgilerini, tecrübelerini paylaşırken, nasihatleriyle de bir hoca olmanın yanı sıra, bir yaşam koçu gibi öğrencileri aydınlattı.

Lisan ve dilin önemini vurgulayan İlber Hoca, Atatürk’ün dil, tarih ve coğrafyayı bir bütün olarak görerek, “Dil olmadan tarih olmaz, bu çok önemlidir; yarım yamalak bilsen bile dil bileceksin. Önce ana dili iyi bilmek ve diğer dillere hâkim olmak lazım. Kelimeler insanları birbirine bağlar. Ayrıca, makaleleri asıl dillerinden okumak lazım. İbrance bilmek de önemlidir zira Tevrat’ı anlamak için de onu kaynağından okumak lazım. Zira tercümeler yanlış anlamlara, hatalara sebep verebilir. Bunun en güzel örneği İbranicede aynı şekilde yazılan ‘Keren’ kelimesinin hem nur ve hem boynuz anlamına gelebildiği için meşhur Musa heykelinin, yanlış tercüme yüzünden asıl kaynağı Musa’nın ışığı olması gerekirken, (keren-or) nur yerine iki boynuzla taçlandırılmasıdır. Türkiye’de de tarihi kaynakları okumak için Osmanlıca bilmek gerekir. İyi tercüme yapmak bir zevktir” dedi.

“Gezmek mi daha önemli yoksa okumak mı?” sorusuna “İkisinin de katkısı var. Bavul gibi gezmeyin, hem okuyun hem gezin” önerisinde bulundu.

Zaman kavramına gelince, “İnsan gençken dinamiktir, hafızası iyidir, unutmaz, birçok şeyi iyi yapabilecek gücü vardır. Ne demişler: Eğer gençler bilse, ihtiyarlar yapabilse. Eski nesillerle bağ kurun. İleri yaş grubundan pek çok şey öğrenebilirsiniz, onlarla irtibatı bırakmayın. Şimdiki gençler bunu anlamıyor. Bizim yaşımızla ise, bilgelik gelir. Boş şeylerle zaman geçirip ot gibi yaşamayın. Ne yapmak istediğinizde önce kendinize hesap verin zira insan kendi tarihinin mimarıdır. ‘Olsaydı’, lafı en kötü tarih lafıdır. Yaşamınızda mutlaka bir şey yaratacaksın. Seçtiğin bir yol tıkalıysa diğerinden gidersin, o da olmazsa üçüncü yol yarat, yine yolunu bulursun” dedi.

Söyleşi öğrencilerin sorularından sonra, sürpriz bir pasta ve Hahambaşımızın da sahnede çıkarak, İlber Hoca’nın doğum gününü kutlamasıyla son buldu.

İlber Hoca daha sonra öğrencilere son kitabı ‘İnsan Geleceğini Nasıl Kurar - Kendini İnşa Etmenin Yolları’ kitabını imzaladı.

Kıymetli İlber Hocamıza daha nice sağlıklı ve keyifli yaşlar diliyorum.