Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu´nun, İsrail ve Filistin topraklarına yaptığı tarihi ziyaret, 15 yıl aradan sonra üst düzey bir Türk resmi yetkilisinin gerçekleştirdiği bu tür ilk ziyaret oldu.
Geçtiğimiz hafta iki günlük bir ziyaret için bölgeye giden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ziyaretinin ilk gününde Ramallah'da Filistin Yönetimi yetkilileri ile temaslarını tamamladıktan sonra bugün Kudüs'e geçti.
Bakan Çavuşoğlu, Kudüs’te İsrailli mevkidaşı Yair Lapid ile görüştü. Görüşmenin ardından ortak bir basın toplantısı düzenleyen bakanlar, iki ülkenin ilişkilerine ve gelecekte gerçekleşmesini planladıkları işbirliklerine dair güzel mesajlar paylaştı.
Çavuşoğlu: “İsrail'le birçok alanda ilişkilerimize yeni enerji kazandırmada hemfikiriz”
Basın toplantında konuşan Mevlüt Çavuşoğlu, şu açıklamaları yaptı:
"(İsrail'le) Bizler birçok alandaki ilişkilerimize yeni enerji kazandırmaya ve bundan sonra farklı mekanizmaları oluşturmada hemfikir olduk. Pozitif bir gündem üzerinde çalışmak anlaşmazlıkları da yapıcı şekilde ele almamıza yardımcı olabilir."
"Coğrafi yakınlığımız ve birbiriyle uyumlu ekonomimiz iki ülkeyi doğal ticaret ortakları yapıyor" diyen Çavuşoğlu pandemi gibi tüm zorluklara rağmen, iki ülke arasındaki ticaret hacminin giderek arttığını belirtti. Son yıllardaki ticaret rakamlarındaki artışa dikkat çeken Bakan "Ekonomik iş birliğini artırma konusunda kararlıyız" dedi.
Turizm konusunu da gündeme getiren Çavuşoğlu, hangi İsrailli ile konuştuysa Türkiye’ye çok sevdiklerini öğrendiğini, İsrailli turistler açısında İstanbul’un ve Türkiye’nin tercihlerin başında geldiğini, turist sayılarının da bu durumu ispatladığını belirtti. Bakan, "İsrailliler İstanbul’a bayılıyor; memleketim Antalya’ya geliyor; Karadeniz bölgesine de bir ilgi var. Biz de bu konuda iş birliğimizi sürdüreceğiz" dedi.
Sivil havacılık alanına da değinen Bakan, İsrail ulusal havayolu ve diğer havayolları ile görüşerek Türkiye’deki uçuş noktalarını artırmak istediklerini dile getirdi.
"Temiz enerji, yüksek teknoloji, tarım ürünleri ve teknoloji gibi birçok alanda fırsatlar mevcut" diyen Çavuşoğlu başka alanlarda da iş birliğinin yolunun açılacağı sinyalini verdi.
Lapid, iki ülkenin ekonomik işbirliğini genişleteceğini taahhüt etti
Yair Lapid, Kudüs'te Çavuşoğlu ile birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında, "Amacımız, ülkelerimiz arasında ekonomik ve sivil işbirliğini oluşturmak ve genişletmek. Pandemi ve siyasi gerilim zamanlarında bile, iki ülkenin karşılaştırmalı avantajlarını bölgesel ve küresel olarak güçlendirmek" dedi.
İkili, yetkililerin yeni bir sivil havacılık anlaşması üzerinde çalışmaya başlayacaklarını da sözlerine ekledi.
Türk Bakan’ın ziyaretinin büyük önem taşıdığını vurgulayan Lapid şöyle devam etti:
“Bir Türk Dışişleri Bakanının 15 yıllık bir dönem içinde yaptığı ilk ziyaret sonrasında bizler sadece diplomatik ilişkiler ve güvenlik ilişkilerimiz açısından değil, aynı zamanda ekonomik bağlarımız açısından da bir gelişme olduğunu gördük. Amacımız, iş birliğiyle halklar arasındaki bağlantılarımızı geliştirmek. Ülkelerimiz karşılıklı avantajlarını hem bölgesel hem de küresel anlamda birlikte kullanarak salgın döneminde bile, hatta siyasi gerginliklerin olduğu dönemde bile ekonomik iş birliğini artırmaya sürekli devam ederek geçen sene içerisinde emsalsiz bir boyuta ulaştı. Bu memnuniyetle karşıladığımız bir süreç ancak biz çalışmaları bu haliyle kabul edemeyiz, daha da geliştirmemiz gerek."
İsraillilerin Türkiye’yi çok sevdiğini belirten Lapid, “Diplomasinin daha da ötesinde İsrailliler Türkiye’yi çok seviyor” dedi.
Konuşmasının sonunda Bakan Çavuşoğlu’na teşekkür eden Lapid “Bugün ilişkilerimizi geliştirmek için yeni bir çerçeve oluşturmuş olduk. Bundan sadece biz değil, çocuklarımız da faydalanacak” yorumunu yaptı.
Çavuşoğlu Holokost kurbanları andı
İsrail’i ziyaret eden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Kudüs’teki Soykırım Müzesi Yad Vaşem’i de ziyaret etti.
Müzenin Soykırım Tarihi bölümünü gezerek detaylı bilgi alan Bakan Çavuşoğlu, Holokost anıtına da çelenk bıraktı. Çocukların anıldığı bölümü de ziyaret eden Çavuşoğlu, müzenin konuk defterini de imzaladı. Çavuşoğlu, deftere yazdığı mesajında, Türkiye’nin antisemitizm ve İslamafobi ile mücadele etmeye söz verdi. Bakan, “Irkçılık ve ötekine karşı nefret hala önemli tehditlerden biri ve Türkiye yok edilene kadar bunlarla savaşmaya söz verir” ifadelerini kullandı.
“Bugün Yad Vaşem’de, insanoğlunun vicdanında derin yaralar açan, eşsiz bir trajedi olan Holokost’un acı dolu yaşanmışlarını hatırlıyoruz” diye Çavuşoğlu mesajını “Bir daha asla” diyerek bitirdi.
Bakan Çavuşoğlu Türkiyeliler Birliği’ndeydi
Türkiye ile İsrail ilişkilerinin son dönemde normalleşme yoluna girmesinin ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu´nun İsrail´i ziyareti gerçekleşti. Çavuşoğlu, İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile görüştü. Yad Vaşem Soykırım Müzesi ve El Aksa Cami´ni ziyaret eden Türkiye Dışişleri Bakanı gezisinin son durağında Türkiye-İsrail İş Konseyi´nden sonra İsrail´deki Türkiyeliler Birliğinin Bat Yam’daki lokalini de ziyaret etti.
Yakup BAROKAS / Tel Aviv
25 Mayıs günü gerçekleşen bu tarihi ziyarette Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve eşi, Türkiye’nin İsrael Maslahatgüzarı Mehmet Şekerci ve eşi, Türkiye’den on kişilik bir heyet, İYT eski başkanları, yönetim ve Danışmanlar Kurulu üyeleri hazır bulundu.
Dışişleri Bakanı salona girdiğinde alkışlarla karşılandı. Hoşgeldiniz konuşmasını yapan İYT Başkanı Ovi Roditi Gülerşen özetle şunları söyledi:
“Sayın Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Türkiyeliler Birliğinin Lokalini onurlandırmış olmanızdan dolayı sonsuz gurur ve mutluluk duymaktayız. İsrail’dekiTürkiyeliler Birliği 1960 yılında kurulmuş ve her daim Türkiye- İsrael ilişkilerinin gelişmesi için elinden geldiğince katkıda bulunmaya çalışmıştır. Bu meyanda, 1999 yılının Ağustos ayında, Türkiye’de vuku bulan deprem sonrasında, Türkiyeliler Birliğinin felaketzedelere beş konteyner tutarında giyim , yatak, ilaç yardımında bulunduğunu ve dönemin Türkiye Dışişleri Bakanı İsmail Cem’in Birliğimizi hizmetlerinden dolayı “Üstün Hizmet Ödülü” madalyası ile onurlandırdığını da belirtmek isterim.
Birliğimiz Türkiye ile İsrael arasında özellikle kültürel ilişkilerin gelişmesine çok önem vermektedir. Bu konuda her zaman Türkiye Büyükelçiliğinin desteğini yanımızda hissettik. Ve bu çerçevede Yafo’daki Saraya Kültür evinde pek çok kültürel aktivite düzenledik. Gönül isterdi ki bu güzide tarihi mekân dünyanın pek çok coğrafyasında olduğu gibi Yunus Emre Kültür Evi’ne dönüştürülebilsin.
Müsadenizle bir konuyu daha arz etmek istiyorum. İsraelliler çok seyahat ederler ve Türkiye’yi çok severler, yemeğini severler, misafirperverliğini severler, doğal güzelliklerini, dizi filimlerini ve şarkıcılarını severler. Ne yazık ki yaşanan bazı olumsuzluklar turizmde bir yavaşlatma yaşattı. İlişkilerin normalleşmesi yönünde atılan son adımların ve yakınlaşmanın siz Sayın Bakanımız Mevlüt Beyin ziyareti ile daha da ivme kazanacığına inancımız sonsuzdur.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu konuşmasında, yurt dışına yaptığı ziyaretlerde Türk vatandaşlarıyla bir araya geldiğini söyledi ve "Türkiye'de farklı inanç gruplarıyla farklı kültürler arasında Yahudi vatandaşlarımız da yaşamaktadır. Bundan da gurur duyuyoruz. Sadece İsrail değil, bugün Türkiye topraklarına Osmanlı zamanında gelip de daha sonra farklı ülkelere giden Yahudi vatandaşlarımızla buluşuyoruz, hasret gideriyoruz. Bugün lokalinizde kendimizi evimizde hissettirdiniz. Bu sıcak karşılama için de ayrıca teşekkür ederim" diye konuştu.
Dünya genelinde Yunus Emre Enstitülerinin Türkçe öğrettiğini belirten Çavuşoğlu, "Ülkenizden buraya getirdiğiniz mirası yaşatmanız da ayrıca gurur vericidir. Hepinize çok teşekkür ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bizim için İslamofobi de antisemitizm de insanlık suçudur. Bunlara karşı mücadele etmek gerekiyor. Sadece Batı’da değil Doğu Asya ülkelerinde de nefret suçlarında artış var. Bir rapor hazırlıyoruz. Kendinden olmayana karşı nefretin, ırkçılığın arttığını göstermek için bunu yapıyoruz. Bu raporu tüm ilgili kuruluşlarla, Avrupa Konseyi, İnsan Hakları Konseyi ile paylaşacağız. Aksi takdirde 2.Dünya Savaşı dönemine dönme riski vardır.”
İsrail'e gerçekleştirdiği resmi ziyarete ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Çavuşoğlu, "İsrail ile ilişkilerimiz inişli çıkışlı oldu. Eski dönemlerde de inişler yaşandı. İsrail’e ilk 2003 yılında, bir sonbahar günü geldik. Yine o zamanlar bir gerginlik olmuştu. Parti Sözcümüz Ömer Çelik, Elçilik görevinde bulunan Egemen Bağış ve Büyükelçi Şaban Dişli beyle dört milletvekili olarak o zamanlar da ilişkiler nasıl düzeliri konuşmaya gelmiştik. Ve gerçekten o görüşmelerden sonra ilişkiler düzelmişti. Son zamanlarda ilişkilerde bir bozulma oldu ancak son aylarda rayına oturtmak için her iki tarafın çabaları var. Karşılıklı görüşmede Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile ilişkilerimizin her alanda daha iyiye gitmesi için ortak irademizi ortaya koyduk. Zor günler olsa da ilişkilerimizi sürdürme kararı aldık" şeklinde konuştu.
Çavuşoğlu Türkiye’nin Filistin ile ilgili iki devletli çözümden yana olduğunu ve Mescit-i Aksa’da yaşanan son gelişmelerden endişe ettiklerini ve bu görüşleri de Lapid ile paylaştığını aktardı.
“Biz İsrail ile ilişkileri geliştirmek konusunda kararlı ve samimiyiz” sözleri ile değerlendirmesini özetleyen Çavuşoğlu İYT Başkanına hitaben de, “Sizler iki ülke arasında önemli bir köprüsünüz ve yaptığınız ve yapacağınız katkıları önemsiyoruz” dedi.
Çavuşoğlu, konuşmasının akabinde İsrail'deki Türkiyeliler Birliği üyelerinin sorularını yanıtladı. Üyelerden biri eski Büyükelçilerden Ekrem Güvendiren’in, “Türkiye’nin İsrael’de bir değil, yüz bin büyükelçisi vardır” sözlerini hatırlatarak yine de karşılıklı büyükelçilerin ne zaman atanacağını sorması üzerine Bakan, “Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile bu konuyu görüştük. Kendileri Türkiye’ye bir ziyarette bulunacaklar ve bu konuyu ele alacağız” dedi.
Ziyaretin sonunda İYT Başkanı Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na barışı simgeleyen bir kuşun yer aldığı bir anı ve Osmanlı’da Yahudi Kıyafetleri kitabını sundu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu kendi tweet’inde, Türkiye-İsrail İş Konseyi ve İsrail’deki Türkiyeliler Birliği mensuplarıyla bir araya geldiğini belirtti ayrıca her iki ziyarete ilişkin fotoğraflar yayınladı.