Macaristan´ın üst düzey hahamları, Başbakan Orban´ın Macarların ´karma ırkların halkı olmak istemediğini´ söylediği konuşmasına yönelik eleştiri yağmuruna katıldı.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın Romanya'da cumartesi günü, milyonlarca Müslüman’ın Avrupa'ya gelişini kınadığı konuşmasında kullandığı aşırı sağcı söylemi, tabanını ve yurtdışındaki milyonları harekete geçirirken bazılarını da kızdırdı.
Victor Orban
Orban'ın sözleri danışmanı Zsuzsa Hegedus'u istifaya sevk etti. Yahudi asıllı Hegedus, istifasını açıklayan mektupta, “Kullandığınız ifadelerin Joseph Goebbels’in ağzına yakışacak tam bir Nazi metni olduğunu nasıl fark etmediğinizi anlamıyorum” dedi.
Macar Yahudi cemaatlerinden oluşan Mazsihisz şemsiye grubunun Baş Hahamı Robert Frölich, Jewish Telegraphic Agency'e yaptığı açıklamada, Orban'ın sözlerinin ‘insanlık onuruna ve ahlakına aykırı’ olduğunu belirtti. Macaristan'daki Ortodoks cemaatlerinin şemsiye örgütü EMIH Başkanı Slomó Köves, Orban'ın kelime seçimini ‘talihsiz’ olarak nitelendirerek, ‘Yahudi-Hıristiyan değerleri’ ile uyumlu olmadığını vurguladı.
Her ne kadar başka gruplar başbakanı eleştirse de, genellikle bunu yapmaktan kaçınan hahamların yaptığı eleştiri ise ülkede dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Antisemitizmle Mücadele Özel Temsilcisi Deborah Lipstadt da Orban'ın konuşmasını kınadı. Lipstadt paylaştığı tweet’inde “Macar Başbakanı'nın Nazi ırkçı ideolojisini açıkça çağrıştıran retoriği kullanması bizi derinden endişelendirdi. Retoriğin özellikle antisemitizme sıfır toleranslı olduğunu iddia eden biri için affedilemez” ifadelerini kullandı.
Orban, konuşmasının Karpat bölgesi halklarıyla ilgili bir bölümünde, “Birbirimize karışmaya hazırız ama karma bir ırk olmak istemiyoruz” dedi. Macaristan'a taşınan Müslümanları, ülkeye zorlanan bir ‘sel’ olarak nitelendirirken birçok beyaz üstünlüğünü harekete geçiren ırkçı duygu olan ‘yer değiştirme teorisini’ yansıtan bir retorik kullandı.
Orban'ın önümüzdeki hafta ABD'deki muhafazakâr siyasi konferans olan CPAC'ta konuşması planlanıyor. Orban, mayıs ayında, Macaristan'da Yahudi aleyhtarı sözleriyle tanınan bir Macar yazarın konuşmacı olduğu CPAC toplantısına ev sahipliği yaptı. CPAC organizatörleri, Orban'ın konuşmasının tepkilere rağmen planlandığı gibi devam edeceğini açıkladı.
