Polonya´da Başbakan Mateusz Morawiecki ve sağcı gazeteci Bronislaw Wildstein arasındaki gerçekleşen ve basın sızan e-posta yazışmaları, Polonya halkının Holokost´a katkısı konusunda tarihi yeniden yazma amacıyla yapılması planlananları ortaya çıkardı.
Polonya Başbakanı Morawiecki, gazeteci Wildstein ve iki danışman arasındaki 2018 tarihli e-postaların birinde Wildstein, Morawiecki’ye “Yahudilerle ilişkilerdeki temel sorunumuz, düşmanlarımızın onlarla ilişkiyi tekelleştirmiş olması” diyor. Wildstein, ‘düşmanlarımız’ ibaresini de ‘sadece siyasi muhalefeti değil, Polonya halkının düşmanları’ diyerek açıklıyor. Wildstein, bu konudaki örneğini de Holokost Araştırma Merkezi üzerinden veriyor ve bu merkezin Polonyalılar için saplantılı bir nefret ortaya koyduğunu iddia ediyor.
Wildstein yazışmasında bazı akademisyenleri de ‘düşman’ olarak nitelendiriyor. “Yahudilere yardım eden Polonyalılar konusunu ancak Polonyalıların işledikleri suçları inceledikten sonra değinebiliriz” diyen Tarihçi Jan Grabowski ve ‘Yad Vaşem Soykırım Müzesi ile ilişkileri ele geçirdiğini’ iddia ettiği Sosyolog Barbara Engelking, Wildstein’a göre bu isimlerin başında geliyor. Yazışma Wildstein’ın Yahudi Tarihi Enstitüsü ve Yahudi Müzesi Polin gibi bazı kurumların statülerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekliliği önerisi ile son buluyor.
Ortaya çıkan başka bir yazışmada ise Wildstein, Başbakan’a “Polonyalıların, Holokost sırasında çektiklerinin Yahudilerle eşit olduğu vurgusunun hem yerel olarak hem de uluslararası arena yapılmasının çok önemli olduğunu” belirtiyor. Medyanın bu konuda çok önemli bir yere sahip olduğunu belirten Wildstein, sadece İsrail’de değil, tüm dünyada Polonya’ya sempati ile bakan gazetecilerin belirlenmesi gerektiğini ve Dışişleri Bakanlığının bu konuyla derhal ilgilenmesi gerektiğini dile getiriyor. Bu öneriye Başbakan’ın danışmanlarından biri de “Polonya’ya sempati duyan gazetecilerin bu iş için iyi olabileceği” yanıtını veriyor.
Polonya uzun süredir, Holokost sırasında Nazilerin işledikleri suçlardan sorumlu olmadıklarının savunmasını yapıyor. “Polonya ölüm kampları” gibi ifadelerin uluslararası basında ve kamuoyunda kullanılmasına büyük tepki gösteren Varşova yönetimi, bir konuşmasında bu ifadeyi kullanan ABD eski Başkanı Obama’yı eleştirmişti.
2018’de çıkarılan bir yasa ile Holokost sırasında yaşananlar nedeniyle Polonya’nın suçlanması yasaklandı. Bu yasağın ihlal edilmesi, üç yıla kadar hapis ile cezalandırılabiliyor.
Geçen yıl temmuz ayında da çıkartılan yeni bir yasa ile Yahudilerin Holokost sırasında kaybettikleri aile varlıkları ve gayrimenkulleri için tazminat istemesinin önüne geçildi. Bu gelişmeler üzerine Kudüs ve Varşova yönetimleri arasındaki ipler gerilmiş, Polonya’da İsrail büyükelçisi geri çağrılmıştı. İki ülkenin diplomatları ancak kasım ayında normal işleyişlerine dönmüştü.
