Arjantin ve Malvinas Adaları

“Sami Aji tarafından kaleme alınan ve 6 Temmuz’da yayınlanan ‘Falkland Savaşı’ başlıklı makalede, Arjantin ulusal topraklarının ayrılmaz bir parçası olan ve gayrimeşru İngiliz işgali altındaki Malvinas, Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları ve çevresindeki deniz alanlarına atıfta bulunurken yanlış referanslar kullanılmıştır.

Özellikle Malvinas Adalarından bahsederken, Arjantin’in tanımadığı İngiliz yer adları kullanılmakta ve Arjantin Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık arasında Malvinas Adaları ile ilgili olarak mevcut egemenlik anlaşmazlığının varlığından bahsedilmektedir.

Malvinas Adaları, Güney Georgia, Güney Sandwich Adaları ve çevresindeki deniz alanlarının, Birleşmiş Milletler’in almış olduğu kararlar ve Amerikan Devletleri Örgütü ile diğer uluslararası kuruluşların yaptıkları açıklamalar yoluyla, uluslararası toplum tarafından tanınan bir egemenlik anlaşmazlığının konusu olduğu hatırlatılmalıdır. Malvinas Adaları halkının çıkarlarını göz önünde bulundurarak, anlaşmazlığa en kısa sürede barışçıl ve kesin bir çözüm bulunması için her iki ülkeye de müzakerelerin sürdürülmesi çağrısı yapılmıştır.

Bu sebeple, söz konusu bölgelerin yer adlarıyla ilgili olarak, derginiz tarafından kaleme alınan veya yayımlanan yayınların, Birleşmiş Milletler’in ST/CS/SER.A/42 sayılı Yayın Yönergesi doğrultusunda Malvinas Adaları ile ilgili olarak çift isimlendirmenin (İspanyolca ve İngilizce olarak) kullanılması ve ayrıca söz konusu yönergede öngörülen, Arjantin ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı hükümetleri arasında egemenlik konusunda bir anlaşmazlık olduğuna atıfta bulunan dipnotun da eklenmesi gerekmektedir.

Öte yandan, söz konusu yayında bahsedilen bazı tarihsel verilerle ilgili olarak, konunun daha iyi tanımlanması için aşağıdaki açıklamaları yapmak istiyorum. Yazınızda adaların 1841’den beri İngilizlere ait olduğu belirtiliyor.

Malvinas Adaları ile ilgili olarak Arjantin, İspanya’nın unvanları devletlerin halefiyeti yoluyla ve 1810 tarihli ‘uti possidetis iuris’ ilkesine uygun olarak devralmıştır. Bu takımadalar net bir şekilde Buenos Aires’e bağlıydı ve öyle olmayı sürdürdü. Bağımsızlıktan bu yana Arjantin hükümetleri 6 Kasım 1820’de Malvinas Adalarının kamuya açık ve tartışmasız bir şekilde ele geçirilmesi, valilerin atanması, balıkçılık kaynakları ve işletilmesi için arazi imtiyazlarının verilmesine dair mevzuatların oluşturulması gibi Alvinas Adaları üzerindeki egemenliklerini gösteren çeşitli icraatlarda bulunmuşlardır. Bu icraatların sonunda 10 Haziran 1829’da Malvinas Siyasi ve Askeri Komutanlığı kuruldu. Bütün bu dönem boyunca İngiltere, Malvinas Adaları üzerinde herhangi bir itirazda ya da hak iddiasında bulunmamıştır.

Bununla birlikte, 3 Ocak 1833’te, Birleşik Krallık güç kullanarak adaları yasadışı bir şekilde işgal edip, yerleşik meşru Arjantin makamlarını sınır dışı etmiş ve İngiliz tebaasını adalara yerleştirmek üzere getirerek o tarihten beri Arjantin halkının Malvinas’a yerleşmesini azaltmak ve önlemek için kısıtlayıcı önlemler alarak etkili egemenlik kullanımını kesintiye uğratmıştır.

Barış zamanında, Arjantin Cumhuriyetine dost bir hükümet tarafından önceden herhangi bir bildirim veya beyan olmaksızın gerçekleştirilen 1833 tarihli güç kullanma eylemi derhal reddedilerek protesto edilmiş ve o tarihten bu yana tüm Arjantin hükümetleri Malvinas Adaları, Güney Georgia, Güney Sandwich Adaları ve çevresindeki deniz alanları üzerindeki meşru ve tartışılmaz egemenlik haklarını kesintisiz olarak teyit etmişlerdir.

Ayrıca 1982 ihtilafının Arjantin ve Birleşik Krallık arasında Malvinas Adaları, Güney Georgia, Güney Sandwich Adaları ve çevresindeki deniz alanları üzerindeki egemenlik sorununun niteliğini değiştirmediği ve bu sorunun halen müzakere ve çözüme kavuşturulmayı beklediği hatırlatılır.

Bu sebeple, Genel Kurul’un Eylül 1982’de başlayan oturumunda 2065 (XX) ve 3160 (XXVIII) sayılı kararlar hatırlatılarak, Arjantin ve Birleşik Krallık’tan mümkün olan en kısa sürede egemenlik anlaşmazlığına barışçıl bir çözüm bulmak amacıyla müzakerelere devam etmelerini talep eden ve iki hükümetin Malvinas Adaları sakinlerinin çıkarlarını dikkate almaları gerektiğini yeniden teyit eden 37/9 sayılı karar kabul edilmiştir.

Son olarak Arjantin Cumhuriyeti, Malvinas Adaları sorununa ilişkin egemenlik ihtilafının Birleşmiş Milletler kararları doğrultusunda çözüme kavuşturulması amacıyla Birleşik Krallık ile ikili müzakerelerin yeniden başlatılması için Türkiye’nin verdiği değerli desteğe müteşekkirdir ve gelecekte de bu değerli desteğin süreceğini ummaktadır. (Türkiye 2065, 3160, 31/49 ve 40/21 sayılı kararların kabul edilmesini desteklemiş ve 1965-1988 yılları arasında “Malvinas Adaları Sorunu”nun BM Genel Kurulu tarafından ele alındığı diğer tüm durumlarda çekimser kalmıştır.)

Yukarıda anlatılanlar ışığında, Malvinas Sorunu’na atıfta bulunacak olan gelecekteki yayınlarınızda tarihsel arka planı ve yer isimlerinin kullanımını göz önünde bulundurmanız rica olunur.

Ayrıca, makalede yer alan yanlışlıkların düzeltilmesi amacıyla burada sunulan argümanların yayınlanması hususunda olumlu bir değerlendirme yaparsanız memnun oluruz.”