500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, 17. İstanbul Bienali'ne paralel bir etkinlik düzenliyor. Ülkemizde yapılan arkeolojik kazılardan çıkan bilgiler ışığında Anadolu Topraklarında Yahudi varlığının 2600 yıllık geçmişine ışık tutan bir sergi ile arkeoloji ve tarih profesyonellerini ve meraklılarını bir araya getiriyor. Geçtiğimiz sene Zülfaris Sinagogunda kısa bir süre için açılan sergi, yoğun talep üzerine müzenin alt katında bulunan Neve Şalom Kültür Merkezinde yeniden açılıyor.
Sergi, Mimar Çiğdem Öner’in Anadolu’da süre giden arkeolojik kazıların başkanları ve akademisyenlerle işbirliği içinde, Almanya Federal Cumhuriyeti Başkonsolosluğu İstanbul ve Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin maddi destekleri ile söz konusu coğrafyada Yahudilerin geçmişini, kanıtlar ile ortaya çıkarmakta.
Yahudiler 2600 yıl önce, Anadolu ve Trakya topraklarına özellikle ticaret yapmak üzere geldiler ve antik kentlere yerleştiler. Arkeolojik kazılar, bu coğrafyadaki Yahudi varlığını kanıtlayan mezar taşları, yazıtlar, objeler ve sinagog kalıntıları gibi somut bulgular sunmakta.
Serginin gözler önüne serdiği somut Yahudi bulguları, bölgelere göre sergilenmekte olup en son keşfedilen Side Sinagogu ile birlikte, Andriake, Sardes, Priene, Limyra ve Miletos sinagoglarına ait her türlü ayrıntılı bilgi, yapılara ait üç boyutlu restitüsyon önerileri ve bazı yapılara ait maketler de izleyici ile paylaşılmakta.
Söz konusu arkeolojik bölgelerin kazı başkanları, sinagog binaları ile ilgili restitüsyon çalışmalarına geri bildirimleriyle ile destek oldular. Sardes Sinagogunun bir maketinin de yer alacağı sergide ayrıca Ariel Goldenberg’in yapımcılığını üstlendiği ve serginin kısa bir özetini canlandıran filmi izlemek de mümkün olacak.
Anadolu’da Yahudi varlığını vurgulamak ve bu konuda daha fazla araştırma yapılmasına bir davet niteliğindeki ‘Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği’ sergisi özellikle arkeoloji ve tarih profesyonellerine olduğu kadar meraklılarına da ilginç bir perspektif sunacak.
Ayrıca serginin tüm ayrıntıları ve kazı başkanlarının bilimsel yazılarından oluşan ‘Taşlara Kazınan Yahudi Kimliği’ başlığını taşıyan kitabı müze dükkandan temin edilebilecek. Sergi süresince Ege Bölgesindeki kıyıları içeren bir arkeolojik/tarihi turun hazırlıkları da Türk Musevileri Müzesi tarafından yapılmakta.
Sergi, Kasım sonuna kadar müzenin açık olduğu saatler içerisinde gezilebilir.
