Uzun yıllardır Şalom Gazetesinin Judeo-Espanyol sayfası ve El Amaneser için yazılar kaleme alan değerli yazar Coya Delevi, 9 Aralık günü yaşamını yitirdi.
Yazılarında Çorlu ve Tekirdağ'dan gelme aile büyüklerinin yaşantıları ve deneyimlerini de yansıtan; Yahudi gelenek ve öğretilerini, önemli kavram ve kişilerini işledi. Zaman zaman Türkçe de yazılar çeviriler yaptı. Aylık El Amaneser dergisinin de kurucu ve daimi yazarlarındandı. Sefarad kültürünü devam ettirmekteki katkılarından dolayı plaketle takdir edilmişti.
Coya Delevi gazete yazılarının yanı sıra ‘Galata’da Küçük bir Kız’ başlıklı bir kitap yayınladı. Delevi’nin kitabı Judeo-Espanyol lisanına da çevrildi.
***
Annemin ardından…
Metin Delevi
Annem, çocukluk yıllarından beri yazmaya başlamış, neredeyse ömrü boyunca bunu devam ettirmişti. Duygularını, düşüncelerini, sözlerle değil yazıyla aktarmayı seviyordu. Nihayet 20-25 yıl önce, kendisini bu yazıları paylaşmaya ikna edebildim. Yurt içi ve yurt dışı dergilerde, ağırlıkla Şalom’da ve El Amaneser’de, kâh Türkçe kâh Fransızca ama ağırlıklı olarak Judeo-Espanyol dilinde yazdı. Önceleri, yazılarını güzel kaligrafisiyle kâğıda döktü ve bu şekilde teslim etti. Daha sonraları ikna ettim ve bilgisayarda yazmaya başladı. Ancak internetten ürkerdi. Bu nedenle yazılarını bir ‘memory stick’e alır; ya bunu bizzat kendisi ilgili yere götürür veya bana verir, teslim etmemi isterdi.
Bana sık sık söylediği “Metin, sakın unutma veya gecikme; bu stick’teki yazı çok önemli” sözlerini ve antika sticklerini hep hatırlayacağım.
En sevdiği şey, gazetenin yayınlandığı gün şık giyinip babamla birlikte kol kola Atiye Sokak’a, Şalom’a gitmek, oradakilerle sohbet etmek, gazeteden bir nüsha almaktı. Eve varır varmaz ilk önce kendi yazısını, peşinden geri kalanları a’dan z’ye okurdu. Diyebilirim ki Şalom ve El Amaneser ila kalkar, onlarla gününü geçirirdi. Büyük bir tutku ile bağlıydı Şalom’a.
Nihayet kendisini kitap yazması için ikna ettim. İlkini yazdı; peşinden çok sevdiği Judeo-Espanyol dilinde ikincisini yazdı ama kısa bir süre sonra sağlığını kaybetti.
Annemi son yolculuğuna uğurlarken, son 20 yılında onu hayata ve aktif yaşama bağlayan, üyesi olmaktan gurur duyduğu, yazmasına, düşünce, duygu ve bilgisini aktarmaya fırsat veren Şalom ailesine teşekkür etmek isterim.
Annemi, kaybettiği annesi için 2007 yılında yazdığı bir şiirle uğurlamak istiyorum:
TANTOS ANYOS SIN TI
(a la memorya de mi madre)
Oy es el sigundo Alhad de Mayo,
Ay mas de ventisinko anyos yo,
Ke los esto pasando sin ti...
Tu no estas mas a mi lado,
Me manka tanto tu kudyado,
Tu boz, tu riza, tu kerensya,
Esta muy fuerte tu absensya...
Oy es el diya de las madres,
Ma, nada no esta komo antes,
Entonses tu no estas kon mi...
SENSİZ BUNCA YIL
(Annemin hatırasına)
Bugün, mayısın ikinci pazarı
25 yıldan fazladır ben,
Bugünü sensiz geçiriyorum
Artık yanımda değilsin.
İlgini o kadar arıyorum ki,
Sesin, gülüşün, sevgin
Eksikliğin çok ağır geliyor
Bugün anneler günü,
Ancak hiçbir şey eskisi gibi değil,
Artık benimle değilsin.
