Hayatının önemli bir bölümünü İtalyan ve Yahudi Cemaatini geliştirmeye, ilişkileri güçlendirmeye adayan ve İtalya Cumhurbaşkanı tarafından verilen ´İtalya Yıldızı Şövalye Nişanı´na layık görülen İtalyan Musevi Cemaati Başkanı Rafael Rifat Behar geçtiğimiz hafta aramızdan ayrıldı.
İtalyan Musevi Mezarlığında son yolculuğuna uğurlanan Behar’ın ardından İtalyan Musevi Cemaati adına Yönetim Kurulu Üyesi Alberto Modiano duygularını kaleme aldı:
“Üzgünüz, toplum olarak birçoğumuz çok çok üzgün. Hep yararlı işlere vesile olmuş, birçok insanın yüzünü güldürmüş, çok değerli bir insanı yitirmenin acı kaybından doğan yeistir bu. İyi bir eş, yardımsever bir toplum üyesi, kültür ve sanat için her türlü görüşü dinledikten sonra hayata geçmesi için elinden geleni yapan bir insanlık örneği kişilikti Rafael Behar.
1936’da İstanbul’da doğdu, abisi gibi İtalyan Lisesi’nin örnek öğrencilerinden, başarılı bir öğrenci idi. 1968 yılında hayat arkadaşı Marta ile evlendi. Sonrasında son hızla iş hayatı kadar kendini toplumsal etkinliklere adadı. Bir yandan İhtiyar Yurdu Yönetim Kurulunda görev alıyor, diğer yandan abisi ve babamın da bulunduğu Beyazıt Lions Kulübünün kurucu üyesi oluyor. Bundan sonrası insanlığa örnek davranış örnekleri sergileme zamandır. İYD’de başkanlık dönemi onun en tecrübe kazandığı dönemdir.
Bir zamandan sonra, bayrak yarışı gibi babadan oğula ya da abiden kardeşe geçecek olan İtalyan Musevi Cemaati (Kal de Los Frankos) Yönetim Kurulu üyeliğinden bu sefer başkanlık görevini üstlenmişti.
İnsanlar doğdukları devlete ve onların yöneticilerine saygıyla bağlıdır. Ticaret hayatındaki dürüstlüğünü yönetim kurulunda birlikte görev aldığı arkadaşlarıyla paylaşırken her zaman şeffaf olmayı bize bir nasihatten öte, hayat dersi olarak öğretmiştir. Butik bir sinagog olan, bir buçuk asırdan uzun bir yaşı olan İtalyan Sinagogu Rafael Behar’ın ikinci eviydi. Bu sinagogun kendine ait birtakım gelenekleri ve yaşanmışlıkları vardı. Bir dönem Maftirim Korosunun sesleriyle Şişhane ve Galata yöresinde nice hatıralar bırakan ve birçok çiftin düğün ya da bar-mitsva törenine yuva olmuş mekânın yaşayabilmesi için çok çaba gösterdi. Bunun tarifsiz göstergesini hasta yatağında da bize hatırlattı. Tek arzusu ardından gelen masa arkadaşlarına bıraktığı büyük sorumluluğun bilincini öğretebilmekti. Geçmiş dönemlerde birlikte görev aldığı, aynı kuşaktaki dostlarıyla birçok bilgiler paylaştı. Tek arzusu ikinci evinin bir bayrak yarışı gibi yeni kuşaklara devretmekti. Ne yazık ki, bunu fiilen mekânın içinde gerçekleştiremedi. Ama hasta yatağında bu görevi devrederken de gözü arka değildi. Rafael Behar, kibarlığı ve yaşama şekli ile bir eski İstanbul beyefendisi, zorda kalanlara yardım elini uzatmasıyla insanlığa örnek bir kişilikti. İşlevlerinden dolayı 2022 yılının nisan ayında tüm ailesini, dostlarını ve cemaatini gururlandırdı; İtalya Devlet Üstün Hizmet Nişanına layık görüldü. Görkemli törenle nişanı İtalyan Cumhurbaşkanı adına İstanbul Konsolosu Elena Sgarbi’nin elinden almıştı.
Cenaze günü ardından konuşmasını yapan yeni Başkan Mişel Horada “Koca bir çınarın devrildiğini” belirtti. Çınar devrilse de tohumlar devreye girer. Ne mutlu ki Türk Yahudi Toplumu böylesi güzel bir insanı tanıdı, birçoğumuz onunla görev yapmanın mutluluğuyla bilgeliğimizi geliştirdik. Şimdi o sevgili hayat arkadaşı Marta ile. Yaşadıklarımızdan aldığımız en önemli ders yolun sonu geldiğinde geride bıraktığımız sadece güzel sözlerle anılmaktır. İşte Sevgili Başkan, yardımsever Rafael Behar böyle örnek bir kişilikti.”
