Hatırlama Şabat'ı- ŞABAT ZAHOR

Purim’den önceki Şabat; bu yıl 4 Mart Cumartesi Hatırlama Şabat’ı/ Şabat Zahor’dur.

Şabat Zahor’da bu haftanın peraşası Tetsave’ye ek olarak okunacak Tora bölümü (Devarim 25: 17-19), şüpheyi ve sebepsiz nefreti simgeleyen Amalek’in Yahudi halkına yaptıklarının hatırlanması (zahor), hiçbir zaman unutulmaması ve Amalek’in yok edilmesi mitsvasından bahseder.

Her nesil, çocuklarına, Amalek'in İsrailoğulları'na Mısır Çıkışı'ndan sonra yolda en zayıf oldukları anda saldırdıklarını anlatmakla yükümlüdür.

Amalek-Sebepsiz nefret

Bir kişinin Tanrı’nın benzeyişinde yaratılmış olma sıfatını layığıyla temsil edip edemediği, en basit şekilde onun zayıf, ihtiyaçlı olanlara ve yabancılara karşı davranışlarında kendini gösterir. Amalek, sadece Tora’da bahsedilen zamanda değil, her nesilde herhangi bir sebebe bağlı olmadan, zayıfa sırf zayıf olduğu için saldıran, arkada kalanları düşürüp yok eden, Tanrı’dan uzaklaşma korkusu taşımayan bir kimliği temsil eder. Bu Şabat’ta ‘Zahor/ Hatırla!’ peraşasını okurken Rav Joseph Dov Soloveitchik’in dediği gibi, Aman, Hitler gibi farklı nesillerde farklı kimliklerle ortaya çıkabilen Amalek karakterinin geçmişte yaşanmış ve bitmiş bir şey olmadığını, buna karşı hazırlıklı olmamız gerektiğini de hatırlıyoruz.

Amalek’i silmek

Purim’de Aman’ın ismi her geçtiğinde kaynana zırıltısı oyuncaklarıyla gürültü çıkarmak, ayakları yere vurmak, taşların üzerine Aman’ın adını yazıp birbirine sürterek yazıların silinmesini sağlamak, Tora yazan Sofer’lerin, özel kalemlerini denemek için Amalek, Aman veya Zereş (Aman’ın karısı) yazıp sonra üstünü karalamaları, Amalek’i silip yok etmeye sembolik olarak dikkat çeken hareketlerden bazılarıdır.

Gerçek hayatta Amalek’i nasıl silebiliriz?

Birbirimizle birlik olarak ve Tanrı’ya bağlı kaldığımız, hayatımızın her anında Tanrı benzeyişinde yaratılmış olmanın gerektirdiği şekilde yaşamaya çalıştığımız sürece gelip geçici Amaleklere karşı galip gelmeye devam edebiliriz. Rav Avraham Yitzchak Kook’un sözleriyle: “Tsadikliği (dürüstlüğü, doğruluğu) tam olan kişiler kötülükten yakınmaz, onun yerine dürüstlüğü arttırır. Cahillikten yakınmaz, onun yerine bilgeliğiarttırır.” Amalek’i iyiliğimizle, dürüstlüğümüzle, ahlakımızla yok edebiliriz. Purim’in mitsvalarının temeli de bunlar üzerine kuruludur. Hiçbir sebep ve karşılık beklentisi olmadan iyilik yapmak, ihtiyacı olanlara maddi manevi yardımda bulunmak, arkadaşımızı sebebe bağlı olmadan sevmeye niyet etmek, birbirimizle bağlantımızı sağlamlaştırarak Amalek’e karşı bütün olarak güçlü bir şekilde dimdik durmamıza yardımcı olurken ruhumuza da iyi gelecektir.