Elektrikli mobilite

Daver Eskenazi  / Geçmişten Geleceğe Otomobiller

Tüm Şalom Gazetesi okurlarına merhaba. Gazetemizde eksikliği hissettiğim otomobil köşesini yaratmam için destek veren İvo Molinas ve Virna Gümüşgerdan'a teşekkür ederim. Bu köşede otomobillerin günümüzde gelişen teknolojileri ve özellikle elektrikli otomobiller hakkında bilgiler paylaşacağım.

Elektrikli arabalar ile ilgili ilk çalışmalar 1830'lu yıllarda başladı. Thomas Davenport bir lokomotif, Robert Anderson da bir araç icat etmişti. Fakat bu araçların şarj edilme özelliği olmadığı için başarılı olamadı.

1900’lü yılların başlarına geldiğimizde elektrikli otomobiller Amerika'da çoğalmış, ticari taksiler elektrikli araçları kullanmaya başlamıştı. 1908'te Ford benzinli Model T'yi tanıttı. Fiyatının elektrikli arabalardan daha ucuz olması ve benzinin kolay dolması nedeniyle bu model, elektrikli araçların önüne geçti.

Günümüze geldiğimizde çevre kirliliği, petrol krizi gibi etkenler elektrikli araçlara ilgiyi tekrardan arttırdı. Elektrikli ve hibrit birçok model piyasaya çıktı. 2000 yılına kadar birçok üretici elektrikli araç modeli çıkardı ancak pek başarılı olamadı.

2008 yılına gelindiğinde Tesla Roadster'ın çıkmasıyla elektrikli otomobiller ilgi odağı olmaya başladı. Tesla’nın 393 kilometre menzil vaat etmesi elektrikli otomobiller için yeni bir çağın başlangıcı oldu. Avrupa'daki birçok ülke 2030’da sadece elektrikli araç satışı için planlar yapıyor ve araç alımına çeşitli destekler veriyor.

Türkiye’de durum

Günümüzde Türkiye'de resmi ve paralel ithalat olarak birçok model elektrikli araç mevcut. Elektrikli araç şarj istasyonu için Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından lisans verilmekte olup mart ayı itibariyle 119 şirket şarj istasyonu kurmak için lisans aldı ve bu kapsamda şarj hizmeti sunma hakkı elde ettiler. AC ve DC olmak üzere 2500'ün üzerinde halka açık istasyon bulunuyor. Lisans alan firmaların da istasyon yatırımlarıyla 2023 yılı içinde bu sayı özellikle DC yani hızlı şarj istasyonları açısından katlanarak artacak. ODD verilerine göre elektrikli otomobiller Ocak-Kasım arasındaki dönemde geçen yıla göre üç kat artı. 2023 yılında gelecek yeni modellerle bu sayının hızla artması bekleniyor.

Türkiye'de Mart 2023 itibariyle Audi, BMW, Citroën, DFSK Seres, Fiat, Hyundai, Jaguar, Kia, LeapMotor, Mercedes Benz, Mini, MG, Opel, Peugeot, Porsche, Renault, Skywell, Subaru, Volvo markaların elektrikli modelleri mevcut. Elektrikli araçlar yüksek torku anlık vermesiyle zevkli ve atak bir kullanım sunuyor. Aynı zamanda sessizlikleriyle ön plana çıkıyor. Park edilen yer uygunsa kurulacak şarj cihazı ile düşük maliyetle şarj yapmak mümkün. Bakım masrafları ise içten yanmalı araçlara göre oldukça düşük.

Türkiye'de yakın bir zamanda piyasaya çıkması beklenen Togg dışında yerli üretim ticari araçlar mevcut ve birçok ülkede satılmakta.

Ülkemizde satışta olan giriş ve orta segment tam elektrikli otomobiller olarak şunları sayabiliriz:

LeapMotor T03, 41.3 kWs batarya kapasitesiyle WLTP verilerine göre 417 kilometreye varan menzil sunmakta. DC hızlı şarjda 45 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 6.6 kW desteği ile ön plana çıkıyor.

Renault Zoe, 52 kWs batarya kapasitesiyle WLTP verilerine göre 395 kilometreye varan menzil sunmakta. DC hızlı şarjda 50 kW şarj gücüne sahipken sahipken, AC şarjda ise 22 kW desteği ile ön plana çıkıyor.

Fiat 500e, 42 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre 320 kilometreye varan menzil sunuyor. DC hızlı şarjda 85 kW şarj gücü, AC şarjda ise 11 kW desteği ile ön plana çıkıyor.

Opel Corsa-e, 50 kWs batarya kapasitesiyle WLTP verilerine göre 350 kilometreye varan menzil sunmakta. DC hızlı şarjda 100 kW şarj gücüne sahip. AC şarjda ise 7.4 kW desteği sunuyor.

Citroën e-C4, 50 kWs batarya kapasitesiyle WLTP verilerine göre 350 kilometrelik menzil sunuyor. DC hızlı şarjda 100 kW şarj gücüne sahip; AC şarjda ise 7.4 kW desteği sunuyor.

Citroën e-C4x, 50 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine 360 kilometreye varan menzil sunuyor. DC şarjda 100 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 7.4 kW desteği sunuyor.

Hyundai Kona Electric, 39.2 kWs batarya kapasitesiyle 305 kilometreye varan menzil sunmakta. DC hızlı şarjda 50 kW şarj gücüne sahip; AC şarjda ise 11 kW desteği sunuyor.

Peugeot e-2008, 50kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre kullanıcılarına 332 kilometreye varan menzil sunuyor. DC hızlı şarjda 100 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 7.4 kW desteği sunuyor.

Opel Mokka-e, 50 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre 327 kilometreye varan menzile sahip. DC şarjda 100 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 7.4 kW desteği sunuyor.

Mini Cooper SE Electric, 32.6 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre 232 kilometreye varan menzil sunabiliyor. DC hızlı şarjda 50 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 11 kW desteği sunuyor.

Skywell ET5, 71.98 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre 456 kilometreye varan kullanım menzili sunmakta. DC şarjda 80 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 6.6kW desteği sunuyor.

Kia Niro Ev, 64.8 kWs batarya kapasitesi ile WLTP verilerine göre 460 kilometreye varan menzil sunmakta. DC hızlı şarjda 80 kW şarj gücüne sahipken, AC şarjda ise 11 kW desteği sunuyor.