“Sizden ya da sonraki tüm nesillerinizden herhangi bir kişi ölü nedeniyle tame ise veya uzak yoldaysa; Tanrı adına Pesah-korbanını şu şekilde yapacaktır: Böyle kişiler, bu korbanı ikinci ayda on dördüncü günde öğleden sonra yapacaklar, onu matsa ve acı otlarla yiyeceklerdir.” (Bamidbar-9:10-11) İkinci Pesah, yani Pesah Şeni, koşullar zor hatta imkânsız gibi görünse de tekrar denemek hiçbir zaman geç olmadığı mesajını verir.
Pesah’ın ilk iki gecesi tüm aile sofranın etrafında sembollerle ve ritüellerle dolu Pesah Agadası’nı okuduk. Mısır’dan Çıkış’ın farklı yönlerini anlatarak nesiller arasında ve geçmişimizle bugün arasında köprüler kurduk. Atalarımızın esaretini bugünkü hayatımızdaki esaretlerimizle karşılaştırdık. Yahudi takviminde Pesah’ı kutlamaya başladığımız 14 Nisan’dan tam bir ay sonra, 14 Iyar’da da Pesah Şeni-İkinci Pesah’ı kutluyoruz.
Pesah Şeni bu yıl 5 Mayıs Cuma günüdür.
Mısır’dan Çıkış’tan bir yıl sonra Tanrı Moşe Rabenu’ya İsraeloğulları’nın 14 Nisan’da Pesah korbanı getirmelerini söyler (Bamidbar 9:1-3). Ancak bu tarihte ölüyle temastan dolayı ritüel olarak saf durumda olmadıkları için veya uzak yol nedeniyle Bet Amikdaş’a ulaşamadıkları için, veya daha başka nedenlerle 14 Nisan’da Pesah korbanı mitsvasını yerine getiremeyenler Moşe Rabenu’ya bu mistvayı yerine getirmekten eksik kalmak istemediklerini dile getirir: “Lama nigara… Tanrı’nın korbanını Bene-Yisrael ile birlikte vaktinde getiremeyip neden eksik kalalım (neden mahrum kalalım)?” (Bamidbar 9:7). Moşe Rabenu onların bu kalpten taleplerini Tanrı’ya iletir. Bunun üzerine Tanrı, 14 Nisan’da korban getiremeyenlerin tam bir ay sonra, 14 İyar’da, Pesah korbanı getirebileceklerini söyler. 14 Nisan’da korban getirememiş olanların ikinci ayda (Iyar), ayın 14’ünde Pesah korbanı getirebilecekleri, bu şekilde Pesah korbanı mitsvasını yerine getirebilecekleri, direkt Tora’da belirtilir. “Sizden ya da (sonraki tüm) nesillerinizden herhangi bir kişi ölü nedeniyle tame ise veya uzak yoldaysa; Tanrı adına Pesah-korbanını (şu şekilde) yapacaktır: (Böyle kişiler, bu korbanı), ikinci ayda on dördüncü günde öğleden sonra yapacaklar, onu matsa ve acı otlarla yiyeceklerdir” (Bamidbar-9:10-11).
Ne yapılır?
Pesah Şeni’de, Pesah’tan kalan bir parça matsa mezonot duası ile yenilir.
“Baruh Ata Ad.Elo-enu Meleh Aolam Bore Mine Mezonot/Kutsalsın Sen Tanrı’mız, Evrenin Kralı, yiyecek çeşitlerini yaratan.”
İkinci Pesah-İkinci frsatlar
Pesah Şeni, Pesah’ta farklı sebeplerle korban getiremeyenler ve bu mitsvayı yerine getirmekten mahrum kalmak istemeyenlerin talebini değerlendiren Tanrı tarafından verilen ikinci bir fırsattır. Büyük Lubaviç Rabisi Yosef Yitschak Schneerson; İkinci Pesah’ın, koşullar zor, hatta imkânsız gibi görünse de tekrar denemek için hiçbir zaman geç olmadığı mesajını verdiğini belirtir. Rabi A.Tucker da eğer Pesah Şeni kendi ikinci şanslarımızı fark etmeye teşvik ediyorsa, bunu aynı zamanda bizim de başkalarına ikinci şanslar tanımamız için bir çağrı olarak değerlendirebileceğimizi ifade eder. Öfke, kıskançlık, incinme veya geçmişte yaşanan olay ve sıkıntılar nedeniyle kendimizi başka bir kişiye/kişilere kapatmak istemek kolaydır; geçmişe takılı kalıp ileriye gitmeden, uzun yıllar önceki olay ve haksızlıkları cezalandırmaya devam etmek istemek kolaydır. Ne olursa olsun, sebep ne olursa olsun, Pesah Şeni, onlara ikinci bir şans vermemiz için bizi teşvik eder. (Her şeyde olduğu gibi burada da istisnaların var olabileceği, ayrı bir tartışma konusu olabilir.)
İkinci fırsatlar, yeniden deneme bayramı olarak adlandırabileceğimiz Pesah Şeni, hataları düzeltmemize, incinmeleri onarmamıza, yeni hedefleri gerçekleştirmemize, yeni ilişkiler kurmamıza izin verir. Geçmişimizden sırtımızda taşıdığımız ağırlıkları hafifletmemize, büyümemize olanak tanır ve geçmişin esareti altında ezilmek yerine farklı bir geleceğe adım atmayı seçmemize yardımcı olur. Giderek daha hızlı değişmekte olan dünyamızda kendimizle, etrafımızla ve Tanrı ile ilişkilerimizde ikinci fırsatlarımız ve denemelerimiz olduğu fikri, bize her günün yeni bir başlangıç, yeni bir umut olasılığı barındırdığını hatırlatır. Atalarımızın gönülden isteyip bunun için harekete geçmeleri ve bu şekilde Tanrı’nın onlara yeni bir mitsva vermesini sağlamaları gibi biz de kendimize, etrafımıza, hayatımıza ikinci fırsatlar verelim ve bunun getireceği ruhsal büyümeden ve gelişimden kendimizi mahrum bırakmayalım.
Pesah Şeni: Tarihçesi, Çıkış Yeri, İkinci Şans, Bugün Ne Yapılır http://www.sevivon.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2314:pesah-seni&catid=52&Itemid=231
