'Şampanya' 30 yıl sonra konuştu

Avishay Raviv İsrail tarihinin travmatik döneminin, bir başbakanın cinayete kurban gittiği dönemin en karanlık kişilerinden biriydi. Avishay 1980’li yıllarda aşırı milliyetçi bir akım olan Kahanacıların yanında yer aldı. Askeri hizmeti sırasında ayağından yaralandı ve erken terhis edildi, Şin Bet’in gizli ajanı olarak göreve alındı.

Avishay Raviv, 23 Mayıs 2023 tarihinde Kanal 12’de yayınlanan Uvda adlı programda sunucu İlana Dayan’ın “Peki niye 30 yıl sustun?” sorusunu şöyle yanıtladı: “Bu bir travmaydı. Unutmak istedim. Suskunluk iyiydi. Ancak Smotrich’in meclisteki konuşmasından sonra susamazdım.”

İsrail Maliye Bakanı Besalel Smotrich Knesset’deki bir konuşmasında milliyetçi sağın Rabin’in ölümünden sorumlu tutulmak istendiğini oysa -Şampanya’ya gönderme yaparak- cinayetin derin devlet ve istihbarat teşkilatı ile bağlantılı olduğunu ima etmişti.

Şampanya kod adı ile anılan Avishay Raviv, TV programında bugüne kadar su yüzüne çıkarılmayan itiraflarda bulunur. Aviv, Şin Bet’e katıldıktan sonra şimdi Netanyahu hükümetinde Milli Güvenlik Bakanlığı görevinde bulunan İtamar Ben-Gvir gibi aşırı sağcı Yahudi gençlik örgütünün militanları arasında en önde yer alır, gösterilere katılır, yerleşimlerde Filistinli köylerine karşı eylemler düzenler ve tüm bu bilgileri Şin Bet’deki bağlantılı bulunduğu üstüne rapor eder.

Avishay Raviv birkaç kez göstermelik olarak tutuklanır, her seferinde birkaç saat içinde serbest bırakılır. Oysa aynı eylemlerden göz altına alınan ve diğer sağ militanlarla birlikte günlerce nezarette tutulan Ben-Gvir bu durumdan tedirgin olur. Artık Şampanya’nın provokatör ajan olduğundan şüphe edilmektedir.

Şampanya bundan böyle yerleşimci aktivistlerin güvenini yeniden kazanmak için daha da öne çıkar, Eyal adlı gizli bir örgüt oluşturur. Gece vakti, karanlıkta, Jabotinsky’nin mezarı başında örgüte giriş törenlerinde yemin eden yüzü maskeli gençlerin o dönemde çekilmiş filmleri televizyonlarda gösterilir. Eyal adlı gizli aşırı sağcı örgüte katılacak gençlere vatanlarını tehlikeden kurtarmak adına insan öldürmeyi göze alıp almayacakları sorulur; cevap “evet”dir. “Peki, bu düşman bir Yahudi ise?” şeklinde soru yenilendiğinde yine yanıt “evet” olacaktır.

Avishay Raviv öğrenimini sürdürmek için başvurduğu Bar İlan Üniversitesinde bir hukuk öğrencisi olan İgal Amir ile tanışır. Raviv, Yitzhak Rabin’in Nazi üniformasıyla görüntülendiği posterlerini kendisinin bastırıp dağıttığı iddialarını TV programındaki söyleşide reddeder. Sadece bu posterlerden birini katlayıp cebine koymuş olabileceğini, o günlerde belli bir sağ kesimde “Hain Rabin!” sloganının oldukça yaygın ve sıradan olduğunu belirtir.

Raviv ne öncüsü olduğu sağcı, faşist Eyal yeraltı örgütünden, ne de İgal Amir ile ilişkisinden istihbarat kurumu Şin Bet’i bilgilendirir. Bu bilgileri niye Şin Bet yetkilisine aktarmadığı ve eylemlerde niçin en ön saflarda yer aldığı sorulduğunda ise “Ajan olduğumdan şüphe edilmekteydi. Kendimi kanıtlamalıydım” der.

Menfur Rabin cinayetinin sonrasında bilgi sızdırmak amacıyla güvenlik güçleri Raviv’i İgal Amir ile hapishanede aynı hücreye yerleştirir. Raviv yine söyleşide Amir’in kendinden çok emin olduğunu ve tarihe kahraman olarak geçeceğine inandığını anlatır. Ömür boyu hapse mahkûm olan İgal Amir, otuz yıldır hapis yatmakta.

Avishay Raviv ise cinayetten kısa bir süre sonra suça teşvik etmekten ve yetkilerini aşmaktan tutuklanıp yargılanır.

Raviv istihbarat teşkilatı Şin Bet’in gözünden düşmemek için her şeyin farkında olduğunu ve gözlerinin önünde bir Filistinlinin başına silah dayayan İgal Amir’in niyetinden şüphe ettiğini amirine söylemişti. Bu kez mahkeme karşısında bu ifadesini inkâr etmek ve cinayetle hiçbir ilgisinin bulunmadığını savunmak durumunda kalacaktı. Ancak bu çelişkiye rağmen mahkeme Avishay Raviv’in beraatına karar verir.

Avishay Raviv, Şin Bet’in yurt dışına gönderilmek veya kimliğinin değiştirilmesi yönündeki teklifleri reddeder. Bugün emlak komisyonculuğu yapmaktadır. Anlattıkları inandırıcı mı? Bilemiyorum.